nga Fabjan Ceka.
Siç e kam thene edhe ne shkrimet e tjera, per te kuptuar ne te vertet mentalitetin dhe kulturen shqiptare, duhet kuptuar me perpara historia e popujve turk, pasi shqiptaret jane pasardhes te drejtperdrejt te popullsive turke-nomade te cilet filluan te vendoseshin ne ato territore qe ne sot quajme Shqiperi qe ne shekullin e XIV. Origjina e turqeve nuk eshte Anadolli, por Azia Qendrore. Po nuk u kuptua ky fakt, analiza e shoqerise shqiptare eshte e kote, eshte sterile, eshte nje genjeshter, sepse ajo nuk bazohet ne fakte historike, por ne mite.
Partite politike shqiptare, qe nga viti 1991, perfaqesojne ne menyre te vertet mbeshtetesit e tyre. Nese Partia e Punes tentoj te ndertoj nje shoqeri te bazuar mbi parime shkencore, ku njerezit te veprojne mbi arsyen dhe jo mbi instiktet e tyre, kjo periudhe ishte teper e shkurter per te ndryshuar mentalitetin dhe kulturen e nje populli. Popujve i duhen shekuj per te ndryshuar. Instiktet shkaterruse dhe nomade te shqiptareve vetem sa ishin vene ne gjume, ato prisnin momentin e duhur per tu zgjuar. Me ndryshimet e viteve 1990 – 1991, ne Shqiperi u krijuan kondiktat ku historia vertetoj se 45 vjet socializem as nuk e kishin gervishtur mentalitetin shqiptar. Si kulminacion i instinkteve turke-nomade u krijua Partia Demokratike.
Partia Demokratike, partia akinxhinjve.
Partia Demokratike eshte perfaqesimi me i vertet i kultures dhe mentalitetit shqiptar. Ajo perfaqeson ne menyren me totale instiktet e popullit shqiptar. Instinktet shqiptare jane shkaterrimi dhe plaçkitja. Akinxhinjt ishin pjese e kalorsise se çregullt osmane. Ato nuk paguheshin nga Sulltani, dhe jetonin vetem me plaçkitje. Keto trupa dergoheshin ne zona kufitare te Perandorise Osmane, ku kishin per detyre, plaçkitjen, terrorizimin, madje edhe skllaverimin e popullsive lokale.
Mbi keto instinkte eshte krijuar Partia Demokratike. Kjo parti, elektoratin e saj, e gjen jo me kot ne zonat te veriut dhe veri-lindjes te Shqiperise, ne zona ku nuk njihej bujqesia, dhe puna e vetme ka qene mercenarizmi. Keto zona kane qene historikisht te populluara me popullsi turke-nomade pasi kane qene zona kufitare te Perandorise Osmane, dhe te veshtira per tu pushtuar. Keto zona pasi u bene pjese e Perandorise Osmane, popullatat e tyre sherbyen deri ne fillim te shekullit te XX si mercenar te ushtrive osmane. Partia Demokratike, si perfaquesja me e denje e popullit shqiptar, nuk e pranon dot ndertimin. Ajo e rrfuzon ne menyre instinktive ate. Vepra me madhore e saj, qe verteton instinktin e saj shkaterrues, eshte shkaterrimi total i te gjithe infrastruktures qe ishte ndertuar ne socializem. Deri me sot, gati 30 vjet nga themelimi i kesaj partie, nuk egziston as edhe nje gje qe te ket ndertuar kjo parti, qe ti ket sjellur te mira shoqerise shqiptare. Historia e saj ngjan me ate te akinxhinjve si dy pika uji.
Nga pikepamja fetare kjo parti votohet nga synitet dhe katoliket e Shqiperise. Ndarja fetare dhe krahinore ndikon shume ne politiken shqiptare. Ne Shqiperi ka nje ndarje te thelle veri-jug. Keto ndarje krahinore jane edhe ndarje fetare. Ne veri gjejme Islamin synit dhe Krishterimin katolik. Kurse ne jug kemi Islamin bektashi dhe Krishterimi ortodoks.
Partia Socialiste, partia iluzioneve.
Partia Socialiste, si partia e iluzioneve apo nostalgjikeve, perfaqeson ate elektorat qe kujton se kjo parti ka lidhje me Partin e Punes, apo ato njerez qe i pelqejne genjeshtrat. Ka diferenca shume te medha midis Partis Demokratike dhe Partis Socialiste. Duke qene se Partia Socialiste perbehet nga njerez qe jane me origjine nga jugu i Shqiperise, me origjine ortodokse apo bektashie, ka nje tjeter koncept per shoqerine dhe shtetin. Te kjo parti ka element shtet-formuese dhe ndertimi, e cila vjen si pasoj e kultures qe egziston ne jugun e Shqiperise, sidomos ne zonen e Korçes, apo jug-lindjes. Gjithsesi duhet te bejme dallimin midis jug-lindjes dhe jug-perendimit te Shqiperise. Keto dy zona kane mentalitet shume te ndryshem. Jug-perendimi ka qene nje zone ku nuk njifej puna e tokes apo bujqesia njelloj si ne veri te Shqiperise. Popullatat e jug-perendimit jane gjakenxehta dhe gati per lufte ne çdo moment siç jane edhe ato te veriut. Popullatat e jug-lindjes jane popullata qe e kane njohur bujqesin dhe punen, ne karakter jane disi me te buta.
Ne Tirane, si kryeqyteti i Shqiperise, dhe ku jeton nje e treta e shqiptareve, Partia Socialiste votohet nga persona me origjine nga jugu me fe ortodokse, apo nga ata qe jane me origjine nga jugu por me fe bektashie. Partia Socialiste votohet, deri diku, edhe nga persona te kryeqytetit qe kane lidhje me artin apo kane nje tendence ta vleresojne artin. Jo se ne Shqiperi ka artiste te medhenje. Shqiperia eshte nje vende qe nuk prodhon dot art me permasa boterore. Kjo ka lidhje me arsye historike. Arti qe prodhohet ne Shqiperi eshte art medioker apo surrogat.
Perse egzistojne akoma keto parti?
Partia e Punes, duke ndenjur per 45 vjet ne pushtet, ndertoj nje shoqeri te bazur mbi punen dhe parime shkencore. Menyra e vetme qe sjell emancipimin e shoqerise eshte puna. Emancipimi i nje shoqerie nuk ndodh brenda nates, duhet te pakten nje brez qe kjo shoqeri te shpreh veten e saj. Ne 45 vjet socializem, ne Shqiperi, u ndertua nje shoqeri shume e emancipuar qe filloj te kerkoj me shume nga Shteti. Ne Shqiperi kishte te pakten nje brez qe ishte rritur ne socializem. Duke qene se ndergjegjesimi i klases puntore eshte nje nga arsyet me kyçe te socializmit, klasa puntore, ne nje Shtet socialist, ka gjithe pushtetin, pasi neqoftese kjo klase bene greve dhe nuk i bindet qeverise qendrore, i gjithe Shteti bie. Socializmi shqiptar kishte krijuar nje shoqeri qe ishte e afte te kerkonte permirsimin e shoqerise nga brenda. Emancipimi i klases puntore ishte realizuar. Shqiperia socialiste kishte krijuar nje shoqeri funksionale dhe te afte per ndryshim.
Ne gati 30 vite kapitalizem ne Shqiperi eshte rritur nje brez qe nuk e di se ç’eshte puna. Ky brez ka njohur vetem kriza dhe shkaterrime. Ka njohur fajde, shkaterrime te shtetit disa here, emigracion masiv, nuk ka njohur kurre qetesine. Shqiptaret kujtonin se ne kapitalizem ata do kishin prone private. Atyre i mbushen mendjen se duke u bere Shqiperia shtet kapitalist, ata do beheshin te pasur dhe do kishin prona private. Nuk e dine shqiptaret se ne kapitalizem prona private nuk egziston! Ne kapitalizem prona private egziston vetem per pak njerez. Shqiptareve i doli prej hundesh kapitalizmi, jo vetem qe nuk i dha prone private, por i la dhe pa shtepi dhe pa pune. I nxorri ne rruge njerezit si kafshe.
Ky brez qe eshte krijuar tashme ne Shqiperi kurrsesi nuk mund te sjell ndryshim ne shoqerine shqiptare. Ai eshte nje brez i traumatizuar i cili e di qe nuk vlen asnje gje dhe eshte i papushtetshem. Shqiperia kapitaliste nuk eshte nje shtet i bazur mbi punen, por mbi instinktin e shkaterrimit dhe plaçkitjes. Eshte nje rikthim ne identitet te ndergjegjes dhe nen-ndergjegjes shqiptare, i cili eshte nomadizmi.
Ndryshimet ndodhin vetem nese cenohen interesat ekonomike te klases qe ka pushtetin. Interesat e klases kapitaliste ne Shqiperi nuk cenohen aspak, perkundrazi, keshtu qe nuk ka se si te ndodhi ndonje ndryshim ne Shqiperi.
Partite politike ne Shqiperi nuk perfaqesojne asgje, jane thjeshte nderrmarje private per interesa private. Keto parti, ne nje fare menyre, shprehin realitetin shqiptar me se miri. Shqiperia nuk ka qene kurre shtet. Perveç se ne socializem 1945 – 1990. Per arsye historike nuk ka ndodhur qe te formohet nje popullsi e qendrueshme e cila te marre mundimin te ndertoj nje shtet funksional. Ajo gjithmone ka qene toke nomadizmi apo syrgjynimi. Syrgjynimi ka qene nje nga menyrat se si Perandoria Osmane i zgjidhte problemet e saj me ato popullsi qe i krijonin telashe, apo te cilat ajo i zhvendoste per arsye zhvillimi. Shqiperia, siç e thote edhe Eqerem bej Vlora ne kujtimet e tij, ishte nje toke e cila perdorej si nje lloj burgimi apo internimi per popullsi qe i shakaktonin probleme Sulltanit. Ne Shqiperi jane sjellur shume popullsi nga zonat lindore te Perandorise Osmane.
Keto parti do te egzistojne ne Shqiperi deri sa interesat gjeo-politike nderkombetare ta duan ate. Shoqeria shqiptare nuk ka per te sjellur kurre nga brenda ndryshime cilesore ne politiken shqiptare. Kjo gje nuk bene pjese ne instinktet e saj. Partia Demokratike dhe Partia Socialiste do te rrine ne pushtet deri sa ta duan nderkombetaret./Gazeta Impakt
