nga Richard Assheton dhe Peter Oborne.
Një kompani prestigjioze, mbledhëse e të dhënave, lidere për rreziqet financiare në botë, tashmë po përballet me padi të shumta nga organizatat myslimane, për të cilat ka sugjeruar se kanë lidhje me terrorizmin. Databeizi i saj vazhdon të përdorë si burime të saj faqet e internetit të akuzuara për promovimin e agjendave të ekstremit të djathtë dhe islamofobisë. E gjithë kjo mundi të zbulohej nga Middle East Eye (MME).
Një investigim i MEE-së ka gjetur se shumë të dhena për individët dhe organizatat e shquara muslimane që gjenden në databeizin e World-Check, vijnë nga faqe ekstremiste dhe islamofobe të njohura si Xhihad Watch dhe revista Frontpage.
Disa nga burimet, duke përfshirë institutet e studimeve strategjike më bazë në SHBA, si Instituti Gatestone dhe Qendra e Lirisë David Horowitz, u raportuan gjithashtu nga gazeta the Guardian javën e kaluar për të qenurit pjesë e një “rrjeti global të fshehtë” që mbështeste Tommy Robinsonin, anti-muslimanin e të djathtës ekstreme në Mbretërinë e Bashkuar.
Disa janë përmendur edhe në manifestin e Anders Breivikut, militantin e ekstremit të djathtë që vrau 77 njerëz në një vrasje masive në një kamp të rinjsh dhe në një sulm me bomba në Norvegji në korrik 2011.
MEE gjithashtu zbuloi se disa organizata me reputacion, përfshirë Këshillin e Marrëdhënieve Amerikano-Islamike (the Council of American-Islamic Relations ose CAIR), grupi më i shquar për të drejtat e myslimanëve në SHBA dhe Ndihma Muslimane (Muslim Aid), një organizatë e madhe bamirësë britanike, vazhdojnë të kategorizohen me “terrorizmin” sipas databezit të World-Check.
World-Check u krijua në Londër në vitin 2000 në përgjigje të legjislacionit të dizajnuar për të ulur krimin financiar në Britani të Madhe dhe gjetkë. Ai thotë se klientët e tij përfshijnë 49 nga 50 bankat më të mëdha në botë dhe më shumë se 300 agjenci qeveritare si dhe ato të inteligjencës.
Ai ju shit gjigantit mediatik Thomson Reutersit në vitin 2011. Në muajin tetor, nga Thomson Reutersi, World Check së bashku me një grusht shërbimesh të tjera, iu shit gjigantit të investimeve Blackstone dhe u riemërua sipas brandit të markës Refinitiv.
World-Check ka qenë nën vëzhgim që nga viti 2014 kur disa organizata dhe individë muslimanë në Mbretërinë e Bashkuar thanë se llogaritë e tyre bankare ishin mbyllur pas një njoftimi të shkurtër.
Hetimet e mëvonshme zbuluan se disa prej tyre ishin shënuar gabim në bazën e të dhënave nën kategorinë e “terrorizmit”.
Rastet e shpifjeve
Shkurtin e kaluar, Xhamia në Finsbury Park në veri të Londrës, një nga institucionet e prekura nga mbyllja e llogarive bankare, fitoi një çështje të lidhur me shpifjet kundër Thomson Reutersit.
Futja e World-Check në Xhaminë e Finsbury Park bazohej në ish prezencën e mëparshme atje të Abu Hamza al-Masrit, klerikut egjiptian dhe ish-militantit, i cili u denua me burg të përjetshëm në vitin 2016 në SHBA me akuza për terrorizëm.
Ai nuk arriti të sqaronte siç duhej se xhamia ishte marrë nga një menaxhim i ri më shumë se një dekadë më parë. Por Mohammed Kozbar, sekretar i përgjithshëm i Xhamisë në Finsbury Park, tha se ata ende hasin probleme për shkak të listimit të xhamisë tek World-Check dhe kanë refuzuar madje edhe kërkesat për të hapur llogari bankare edhe si pasojë e cështjes në gjykatë lidhur me shpifjet.
Kozbar i tha MEE-së se të të mbyllet llogaria bankare është “sikur të të ndërpritet uji”.
World-Check jo vetem që nuk e ka hequr xhaminë në Finsbury Park nga baza e të dhënave, por e ka renditur atë si një “organizatë” e rrezikut të lartë.
Kur MEE shqyrtoi profilin aktual të xhamisë në World-Check, ajo gjeti një lidhje me faqen e internetit të Institutit Gatestone, një institut i studimeve startegjike i cili është akuzuar për publikimin e lajmeve të rreme rreth muslimanëve.
Në artikujt e rregullt te saj ai e përshkruan atë që quan si “islamizimin” e Perëndimit. Për shembull, Gatestone ishte një nga burimet e mitit se në Birmingamham dhe në qytete të tjera evropiane ekzistonin zona muslimane në të cilat nuk mund të futeshe.
Instituti Gatestone mohon të jetë anti-musliman dhe thotë se është “pro-musliman”. Ai thotë se shumë nga kontribuesit e tij janë muslimanë dhe e përshkruan veten si një platformë e rëndësishme për “reformatorët myslimanë”.
Artikulli Gatestone i listuar në profilin World-Check të Xhamisë në Finsbury Parkut është i Samuel Westrop, themeluesit të faqes Stand for Peace të vetëshpallur kundër ekstremizmit.
(Shënim i redaktorit: Artikulli i Gatestone gjithashtu përmend edhe një nga bashkëautorët e këtij artikulli, Peter Oborne, të cilin e përshkruan si “përkrahës të Vëllazërisë Myslimane”. Peter Oborne e mohon këtë pohim.)
Stand for Peace u mbyll në qershor të vitit 2017, pasi u urdhërua të paguante 140,000 (178,500 dollarë) dollarë për dëmet e shkaktuara ndaj themeluesit të Kanalit Islam ku e quante atë një “terrorist të dënuar”.
Profili i Xhamisë në Finsbury Park gjithashtu përmend burimet e mediave si BBC dhe New York Times. Ai përmban një përshkrim të marrjes së menaxhimit të xhamisë dhe faktin se i ka dënuar në mënyrë të përsëritur sulmet terroriste.
Duke folur për fitoren ne gjyq kundër shpifjeve, profili thotë: “Ne e vleresojmë nëse ndonjë nga komentuesit e kupton kategorizimin e terrorizmit si një akuzë që na bëhet në ditët e sotme ose për lidhjet e dyshimta me terrorizmin. Ky nuk ishte qëllimi ynë, dhe çdo sugjerim i tillë është tërhequr. ”
Kozbari i Xhamisë në Parkun Finsbury, tha: “World Check i merr informacionet nga faqe interneti fare të rëndomta dhe nga burime të cilat nuk kanë besueshmëri.
“Dhe kjo është arsyeja pse askush nuk duhet që ta besojë materialin dhe përmbajtjen që ka”.
Që nga rasti i xhamisë në Finsbury Park, Thomson Reuters dhe sot Refinitiv, janë përballur me një valë rastesh shpifëse prej organizatave dhe individëve muslimanë.
MEE zbulon se Farooq Bajwa & Co, një firmë ligjore nga Londra që përfaqësonte Xhaminë në Finsbury Park, tashmë ka përmbyllur tetë raste dhe po punon për 27 të tjera.
Thomson Reuters vitin e kaluar u detyrua të kërkonte falje dhe të paguante dëmshpërblime për Maajid Nawazin, themeluesin e Quilliam, një institut i studimeve strategjike kundër ekstremizmit, profili i të cilit në World-Check ka publikuar botërisht burime që i referoheshin anëtarësisë së tij në organizatën islamike Hizb ut-Tahrir.
World-Check gjithashtu e ka hequr grupin e shquar aktivist britanik Fushata për Solidaritetin me Palestinën (Palestine Solidarity Campaign) nga baza e të dhënave pasi u morën masa ligjore.
Në mars të këtij viti, Qendra Palestineze për Kthimin (the Palestinian Return Centre) , një tjetër organizatë bamirëse e profilit të lartë britanik, paraqiti një padi kundër Thomson Reutersit.
‘Të dhëna të besueshme dhe me reputacion’
Databeizi përmend mijëra burime, duke përfshirë deklaratat e qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar, SHBA-së dhe agjencitë e autoriteteve mediatike si BBC dhe CNN.
Faqja Refinitiv thotë: “Ne mbajmë një qasje të përgjegjshme dhe proporcionale etike – vetëm duke përdorur informacion të besueshëm dhe me reputacion të hapur”.
Ajo shton: “Ne ndjekim udhëzimet më të rrepta për metodologjinë e hulumtimit dhe kriteret e përfshirjes – duke zbatuar kontroll të rreptë të cilësisë.”
Por ajo gjithashtu citon edhe burime më pak të besueshme: MEE ka gjetur 23 shembuj të tillë, prej të cilëve 12 janë përfshirë të gjitha në profilet e organizatave dhe individëve myslimanë, ku akuzohen si islamofobe.
Qendra e Lirisë David Horowitz (the David Horowitz Freedom Center), Xhihad Watch, Forumi i Lindjes së Mesme (the Middle East Forum) dhe Monitorimi i Islamit Militant (Militant Islam Monitor) – janë të listuara në një raport të vitit 2016 nga Universiteti i Kalifornisë, si “zemra e brendshme” e të ashtuquajturit “rrjet i islamofobisë” .
Raporti thotë se qëllimi parësor i këtyre grupeve është “të promovojnë paragjykime dhe urrejtje kundër islamit dhe myslimanëve” dhe thotë se në periudhën 2008-2013 ata kishin qasje në pothuajse 206 milionë dollarë financim.
Një nga ata që përmenden disa herë në World Check është Daniel Pipes, historiani kontradiktor amerikan për Lindjen e Mesme dhe themeluesi i institutit për studime strategjike, Forumi i Lindjes së Mesme. Pipes, ashtu si Instituti Gatestone, për të cilin ai shkruan herë pas here, argumenton se muslimanët po e shkatërrojnë qytetërimin perëndimor.
Ai mohon të jetë anti-musliman, duke thënë: “Islami radikal është problemi dhe moderimi i Islamit është zgjidhja”.
World-Check gjithashtu citon projektet e ndryshme të një tjetër think tanku famëkeq amerikan, Qendra e Lirisë David Horowitz me qendër në Kaliforni.
Qendra e Lirisë Davidit Horowitz e përshkruan veten si një “shkollë e luftës politike” dhe i referohet Islamit dhe të majtës duke i lidhur ata së bashku në një “aleancë të shenjtë kundër Izraelit, Amerikës dhe Perëndimit”.
Horowitz, themeluesi i saj, përshkruhet si “kumbari i lëvizjes moderne anti-muslimane” nga Qendra Ligjore e Ligjit për Varfërinë e Jugut (the Southern Poverty Law Center), një grup amerikan i të drejtave civile që punon me FBI-n për të luftuar krimin e urrejtjes.
Ai gjithashtu drejton revistën FrontPage, të cilën Qendra Majtiste për Progresin Amerikan e ka quajtur një aktor kyç në nxitjen e ndjenjave anti-muslimane në SHBA.
FrontPage boton punime të Pipesit, vetë Horowitzit, teoricienit të dyshimtë të komploteve, Frank Gaffneyit dhe Robert Spencerit i cili në vitin 2013 u ndalua së bashku me bashkëbiseduesen e tij Pamela Geller që të mos hyjë në Britaninë e Madhe për të folur në një tubim të ekstremistëve të djathtë të Ligës Angleze të Mbrojtjes.
CAIR dhe Ndihma Muslimane listohen bashkërisht me “terrorizmin”
Hetimi i MEE-së zbuloi se World-Check në profilet e tij për CAIR dhe Ndihmën Muslimane, përmbante materiale nga FrontPage.
Profili i CAIR në World-Check tregonte një artikull të vitit 2004 të FrontPage nga David Frum, një ish-shkrimtar fjalimesh për Presidentin George W Bush, ku pretendoheshin lidhjet mes CAIR dhe Hamasit.
Që kur MEE e nënvizoi në korrik burimin në World Check, ai sot është hequr nga profili, së bashku me të gjitha burimet e tjera të mediave të cituara më parë, si Fox News dhe Washington Times.
Një zëdhënës i World-Check tha se nuk ishin bërë ndryshime në raportet e tij që kur MEE kishte nënvizuar burimet.
Profili i CAIR në World-Check vëren se ajo është listuar si një organizatë terroriste nga Emiratet e Bashkuara Arabe. Emiratet e Bashkuara Arabe janë akuzuar nga Amnesty International për përdorimin e ligjeve kundër terrorizmit në mënyrë arbitrare për të “kufizuar liritë e të shprehurit dhe të levizjes”.
Në vitin 2007, CAIR u regjistrua së bashku me më shumë se 300 organizata të tjera muslimane si një bashkë- komplotues i padisiplinuar në gjyqin amerikan të Fondacionit të Ndihmës dhe Zhvillimit për Tokën e Shenjtë (HLF), i cili u shpall fajtor për shpërnguljen e parave drejt Hamasit.
Por në vitin 2010 një gjykatë e apelit në SHBA vendosi se listimi kishte shkelur Amendamentin e Pestë, i cili i ndalon qytetarët që të detyrohen të dëshmojnë kundër vetes së tyre. Ajo gjeti se qeveria kishte regjistruar vetëm CAIR dhe organizatat e tjera si një manovër taktike në mënyrë që të mblidhte prova kontekstuale kundër HLF-së.
Departamenti i Shtetit më pas pohoi se nuk e konsideronte CAIR një organizatë terroriste.
Referenca në gjykimin e rastit HLF është hequr gjithashtu që kur MEE ngriti profilin tek World-Check.
Tek profili gjendet e shtuar një “njoftim i kategorisë për terrorizmin” që shpjegon: “Përfshirja në kategori nuk do të thotë se një individ ose subjekt është një organizatë terroriste ose terrorist ose se ata kanë ndonjë përfshirje ose lidhje me terrorizmin … ju duhet ta rishikoni përmbajtjen me kujdes “.
Ibrahim Hooper, drejtor i komunikimit i CAIR, tha: “Këto burime lexojnë si kush është pas industrisë së islamofobisë në Amerikë, që nxit në baza ditore fanatizmin anti-musliman.
“Dhe nëse këto janë burimet, World-Check në mënyrë të pashmangshme duhet të distancohet.”
“World-Check” gjithashtu e liston Ndihmën Muslimane afër me “terrorizmin”, duke vënë në dukje se ajo është përcaktuar si rganizatë terroriste nga ministria e mbrojtjes izraelite.
Izraeli e akuzon organizatën bamirësinë për financimin e grupeve të lidhura me Hamasin. Por Ndihma Muslimane i mohon këto akuza. Në vitin 2010 Komisioni i Bamirësisë, i cili merret me rregulloret e organizatave bamirëse në Mbretërinë e Bashkuar, tha se nuk kishte dëshmi që të ishte përfshirë në financimin e terrorizmit.
World-Check citon një artikull të revistës FrontPage, linku i të cilit është fshirë që kur MEE e vërejti, ku Ndihma Myslimane akuzohet për dhënien e parave për organizatat terroriste në Bangladesh.
Ai gjithashtu përmend një artikull të vitit 2004 në një faqe interneti të quajtur Militant Islam Monitor, i cili pretendonte se “Nihma Myslimane” financonte al-Kaidën.
MEE nuk ishte në gjendje të gjurmonte se kush e drejtonte faqen Militant Islam Monitor, por faqja e internetit shpesh citon burime izraelite dhe kohët e fundit ka botuar artikuj të tillë si, “Si mendojnë muslimanët për shpërblimin e dashamirësisë me vrasjet” dhe “Mizoria është thjesht një pjesë e Islamit, thotë eksperti”.
Që kur MEE e ka nënvizuar me flamur profilin në World-Check, ashtu sikurse edhe profili i CAIR, janë ndryshuar.
Referencat për al-Kaedën, të cilat më parë e renditnin atë si një “kompani të lidhur”, janë hequr. Artikulli i Monitorimit të Islamit Militant, së bashku me të gjitha artikujt e tjerë të medias, janë hequr. Një pretendim ku thuhej se ishin ndihmuar militantët në Siri, është hequr, ndërsa një “kategori identike për terrorizmin” është shtuar.
Ndihma Myslimane i tha MEE-së se World-Check duhet të përdorë vetëm burime zyrtare të Komisionit të Rregullatorit të Bamirësisë për organizatat bamirëse në Mbretërinë e Bashkuar.
Linket me faqet përkatëse të Komisionit të Bamirësisë gjenden në profilin e Ndihmës Muslimane. Që kur MEE pa faqen, detajet e një hetimi të mëtejshëm të Komisionit të Bamirësisë në praktikat financiare dhe menaxhimet e bamirësisë, që çuan në emërimin e një bordi të ri të administratorëve, janë shtuar.
Një zëdhënës i Ndihmës Muslimane tha: “Ndihma Muslimane kurrë nuk ka patur lidhje me grupet terroriste. Ndihma Muslimane punon nëpërmjet organizatave partnere të besueshme, të cilat janë të shqyrtuara me kujdes dhe nuk shfaqen në listat ndërkombëtare të organizatave të ndaluara”.
Dy burime të tjera të spikatura të cituara nga World Check janë Horowitz’s Discover the Networks, një databez të dhënash mbi grupet dhe individët e majtë dhe të dyshuarit islamikë, e cila gjithashtu publikon punime të Gaffneyit, Spencerit, Pipesit dhe Xhihad Watch që drejtohet nga Spenceri dhe ka lidhje me Horowitzin. Në manifestin e tij, Anders Breivik e përmend xhihad Watch plot 129 herë.
‘Objektiv dhe neutral’
MEE i dha World-Check listën e burimeve jo të besueshme. Ne i kemi kërkuar disa hollësira rreth praktikave të tyre kërkimore dhe përse ato kishin ndryshuar që kur VICE News zbuloi katër nga këto burime në vitin 2016.
Një zëdhënës i World-Check tha për MEE se individët dhe organizatat ishin të listuara vetëm në bazë të “emërtimeve qeveritare dhe burimeve autoritative”, ndërsa burime të tjera ishin përdorën për të siguruar “informacion shtesë”.
“Ne kemi hetuar listën e burimeve të medias që na keni dhënë. Asnjë nga burimet nuk përdoret si bazë për përfshirjen e çdo individi apo entiteti në databezin e World-Check, “tha zëdhënësi.
“Si të tilla, ato nuk mbështeten nga World-Check si burime primare dhe nuk do të ishte e saktë të sugjerohej se ato janë përfaqësues të informacionit të përdorur brenda databezit.
“Informacioni në World-Check është dhënë në një mënyrë objektive dhe neutrale. Ai nuk jep opinione për asnjë individ ose subjekt të emëruar në raportin e World-Check”.
Por Ben Hayes, një konsulent i pavarur i specializuar në mbikëqyrjen financiare dhe antiterrorizmin, i tha MEE-së se përfshirja e materialit të burimeve sekondare gjithashtu do të ndikonte në një vendim për përdoruesit e World- Check, kur të vendoste nëse do të pranonte ose jo një klient për biznes.
“Sapo të shihni diçka të tillë, përgjegjësia bie mbi ju”, tha ai.
“Në cilën planet do të përpiqeshit në maksimum për ti dhënë një personi të tillë një llogari bankare kur ti paraqitesh me prova që të sugjerojnë të kundërtën? Është çmenduri”.
Në çdo profil të World-Check, burimet janë të renditura bashkërisht. Përdoruesit e kanë fare të lehtë të përballen me burime jo të besueshme pasi ato janë burime autoritative të medias dhe dokumente qeveritare. Burimet jo të besueshme shpesh japin detaje kontekstuale për individët dhe grupet që të tjerët nuk e bëjnë.
Hayes tha se ndërsa World-Check është i zhdrejtë për praktikat e tij kërkimore, ai dyshon se natyra e tyre themelore mund të shpjegojë se si ai përfundon duke përdorur burime që promovojnë pikëpamjet islamofobike.
“Ata kanë një ekip prej 200 deri në 300 njerëz që në thelb duket se po trondisin internetin për ndonjë informacion lidhur me njerëzit që mendohet të jenë një rrezik i krimit financiar dhe ta përshtatin në një nga këto 20 kategori,” tha ai.
“Ky stuff gjendet atje gjatë gjithë kohës duke shënjestruar dhe vjedhur muslimanët. Ndoshta kur të kërkoni për këta njerëz, këto janë llojet e gjërave që do ju dalin. ”
Militantë hindu dhe çifutë
Ekziston një veçori tjetër e çuditshme në World Check: profilet e shumë jo-muslimanëve që mund të pritet të jenë të listuara në databeiz, mungojnë.
Në një rast të raportuar gjerësisht në Indi, Naveen Kumar, themeluesi i grupit të ekstremit të djathtë Hindu Yuva Sena, kohët e fundit ka pranuar përfshirjen në vrasjen e një gazetari anti-qeveritar, Gauri Lankesh, vitin e kaluar.
Kumar pranoi se i ofroi plumba një nacionalisti hindu, i cili tha se do t’i përdorte ata për të vrarë Lankeshin. Përkundër kësaj, World-Check nuk mban një profil mbi Kumarin.
Të ashtuquajturit “hilltop youth” janë një lëvizje radikale hebraike e akuzuar nga qeveria izraelite për kryerjen e sulmeve ndaj palestinezëve dhe ushtrisë izraelite.
Qeveria izraelite ka ndaluar shumë prej tyre nga Bregu Perëndimor dhe u ka hequr atyre shumë të drejta të caktuara. Një artikull në Tablet, një revistë çifute në internet, e krahasoi atë me Shtetin Islamik, duke e quajtur “ISIS-in hebre”.
Megjithatë, asnjë nga individët që vitin e kaluar u identifikuan në një video në YouTube si anëtarë të lëvizjes gjenden në World Check.
Shelley Rubin është kryetarja e dukshme e Ligës së Mbrojtjes hebraike me bazë në Shtetet e Bashkuara, e konsideruar si organizatë terroriste nga FBI. Megjithatë, ajo shfaqet në World-Check, jo nën seksionin e “terrorizmit”, por gjendet si një “individe” e rrezikut të lartë.
Refinitiv, i cili tani ka në pronësi World-Check, nuk i është përgjigjur pyetjes sonë përse asnjë nga këta njerëz nuk është i shënuar si i lidhur me terrorizmin.
MEE gjithashtu kërkoi nga Refinitiv nëse i trajtonte muslimanët dhe jo-muslimanët në të njëjtën mënyrë kur shqyrtonte nëse ata duhet të përfshiheshin në World-Check.
Refinitivi u pyet se përse në World-Check ishte më shumë “e mundshme të listohej një mysliman në databez sesa një jo-musliman me një afërsi të ngjashme me terrorizmin, ekstremizmin apo dhunën politike”.
Një zëdhënës i Refinitiv tha: “Kontrolli i botës (World-Check) nuk bën dallime midis entiteteve dhe individëve bazuar në organizatat politike apo fetare”.
‘Tronditëse’
Hayes tha: “Unë ndoshta nuk do të shkoj aq larg sa të them se po i ndihmon këto grupe islamofobe. “Por kushdo që hedh një vështrim në disa prej këtyre burimeve mund të shohë se sa të pabesueshme janë. Shikoni madje llojin e agjendave që ata kanë. Është tronditëse se këto përdoren si tregues i besueshëm për çdo gjë.”
Hayes tha se rregullatorët duhet të pastrojnë kompanitë si World-Check që profilizojnë rreziqet. “Ata kanë arritur të bindin të gjithë se po kryejnë një lloj zbatimi të ligjit”, tha ai.
“Ato duhet të rregullohen si agjencitë e vlerësimit të kreditit. Zyra e Komisionerit të Informacionit absolutisht duhet të ndërhyjë. Është e vetmja që i ul në gjunjë këto kompani.”
Zyra e Komisionerit të Informacionit është rregullatori i pavarur i Mbretërisë së Bashkuar për mbrojtjen e të dhënave dhe për ligjin e informacionit. Ajo rregullon agjencitë referuese të kreditit për të siguruar që të dhënat e tyre për individët janë të sakta ose të vjetëruara.
Muhamedi Kozbar i xhamisë në Finsbury Park ka dyshime rreth qëndrimit të World-Check ndaj myslimanëve.
“Nuk është një qëndrim i këndshëm; nuk është pozitiv,” tha ai. “Është shumë negative.
“Për një kompani të tillë të madhe ndërkombëtare, që përdor gjëra të tilla të lira dhe që u merr kompanive dhe bankave shuma të mëdha parash për informacione, e cila është mashtruese me publikun dhe që i çorienton këto organizata, është e pabesueshme.
“Me të vërtetë dikush duhet ta sfidojë këtë. Ata duhet të sfidohen për të mos e bërë më këtë.”/middleeasteye/Gazeta Impakt
