Zëvendësimi i fundit i qeverisë nga Presidenti Obama (duke zëvendësuar ish-drejtorin e CIA-s Mike Pompio me Sekretaren e Shtetit Tillerson dhe duke zëvendësuar John Bolton me Këshilltarin e Sigurisë Kombëtare Herbert McMaster) është një kthesë e madhe në prioritetet dhe qëndrimet kombëtare të sigurisë kombëtare amerikane. Kjo praktikë do të rrisë shkallën e rrezikut në botë.
Pas më shumë se një vit të dramës gjysmë-ditore, bota filloi të përshtatej me statusin aktual të administratës Trump, i cili përfshin sulme të shpeshta ndaj liderëve të huaj dhe marrëdhëniet me aleatët e ngushtë. Duke filluar me kancelaren gjermane Angela Merkel, aleatët e Amerikës, veçanërisht në Evropë, kuptuan se ata nuk mund të mbështeteshin më në Shtetet e Bashkuara si partner.
Si rezultat, ish udhëheqësit kanë punuar gjithnjë e më shumë për të zbutur efektet e vendimeve të njëanshme të administratës Trump, shumë prej të cilëve kanë dëmtuar drejtpërdrejt bashkëpunimin global.
Nën udhëheqjen e Trump, Shtetet e Bashkuara u tërhoqën nga Partneriteti Trans-Pacific dhe Partneriteti Transatlantik i Tregtisë dhe Investimeve, dy iniciativa që do të ndihmonin në forcimin e udhëheqjes globale të Shteteve të Bashkuara nëse administrata Trump nuk kishte këmbëngulur në trajtimin e këtyre dy konventave si dy shtete të vogla Kundër Shteteve të Bashkuara.
Kohët e fundit, Trump ka rritur përpjekjet për të zbatuar këtë qasje, duke njoftuar tarifa të larta për produktet prej alumini dhe çeliku. Disa prej këtyre vendeve kanë marrë përjashtime të përkohshme, përderisa Japonia nuk ka. Kjo nuk ishte mirë për kryeministrin japonez Shinzo Abe, i cili nuk mund të priste për të përgëzuar administratën Trump.
Edhe pse Abe eventualisht do të reformonte bazën e tij politike në çështjen e tarifave, ai do të ishte më i kujdesshëm në lidhje me bashkëpunimin Japoni-SHBA në të ardhmen.
Ndërsa situata vazhdon të përparojë, Tillerson dhe McMaster vazhdojnë të luftojnë për të ruajtur situatën e përgjithshme. Modestia dhe kotësia janë një kombinim shkatërrues për sekretaren e shtetit, por kjo është pikërisht ajo që Tillerson, i cili rrallë kalonte një ditë të mirë në punë.
Në mënyrë të ngjashme, McMaster, një alternativë e pasigurt për paraardhësin e tij, Michael Flynn, dukej se po e shihte vazhdimisht, pasi ai nuk ishte në gjendje të komunikonte me Presidentin Trump ose të administronte dinamikën midis agjencive brenda administratës.
Në të kundërt, të dy Pompeo dhe Bolton kanë treguar se mund të komunikojnë me Trump dhe kjo nuk është e lehtë për një president që është ende në vitin e tij të dytë të zyrës që nuk mund të krijojë një marrëdhënie të fortë me ekipin e sigurisë kombëtare. Por as nuk ka treguar aftësinë për t’u marrë me krizat, e lëre më të ndalojë rënien e mëtejshme të udhëheqjes globale të SHBA.
Emërimi i ministrit të jashtëm – zyrtari më i lartë i qeverisë – ishte një hap i rëndësishëm për Pompeon, i cili ka shërbyer gjashtë vjet në Dhomën e Përfaqësuesve përpara se të marrë përsipër drejtorin e CIA-s, ai ishte i katërti në Kongres në shtetin e Kansasit.
Shumica e amerikanëve dëgjuan për Pompeon për herë të parë në vitin 2015, kur ishte përgjegjës për hetimin e rolit të Sekretares së Shtetit Hillary Clinton në vdekjen e ambasadorit amerikan në Bengazi në Libi.
Ndërsa kjo shfaqje mund të tregojë shqetësime të mirëpritura për sigurinë e diplomatëve amerikanë jashtë vendit, ai gjithashtu tregon për një qasje të politizuar ndaj sigurisë dhe vendimmarrjes, e cila u pasqyrua edhe në periudhën e mandatit të Pompeo në CIA.
Sa i përket Boltonit, ai është emëruar anëtar politik i shumë qeverive dhe ka lënë shenjën e tij si një armik i madh i agjencive qeveritare jo tradicionale, të përshkruara tani nga zyrtarët e administratës Trump si pjesë e “shtetit të thellë”, duke i akuzuar rregullisht këta profesionistë.
Pavarësisht se ishte një burokrat i zjarrtë, Bolton ka bërë shumë arritje. Iniciativa e tij për Sigurinë e Përhapjes, e nisur gjatë administratës së Xhorxh W. Bushit, shihet përgjithësisht si një sukses diplomatik që ka ndihmuar në forcimin e bashkëpunimit ndërkombëtar. Por në përgjithësi, Bolton e ka treguar veten si një lakër në politikën e jashtme me një preferencë të fortë për unilateralizmin.
Me daljen e krizës së Koresë së Veriut, bota nuk do të duhet të presë shumë për të parë se si tendencat e Boltonit dhe Pompeos përkthehen në veprime. Punët e tyre të reja pritet të fillojnë në prag të takimit të pritur të Trump me Kim Jong-un, si rezultat i vendimit të papritur dhe të njëanshëm të Trump-it.
Për më tepër, një numër anëtarësh republikanë – që dyshojnë në diplomacinë dhe shohin Boltonin si udhëheqësin e tyre – kanë refuzuar të takohen me Kim Jong-un, duke besuar se bisedimi me diktatorët është një humbje kohe dhe përfundimisht një lojë në duart e autokratëve.
Edhe ata që mbështesin diplomacinë instinktivisht kanë dyshime serioze në lidhje me këtë, sepse nëse një manovër asfalti dështon – pa më shumë veprim diplomatik – zgjidhjet ushtarake do të jenë opsioni i vetëm.
Bolton dhe Pompeo mund të mendojnë se rezultati më i mirë është se takimi do të mbahet në kohë, me turmën e zemëruar të Trump-it. Megjithatë, për shkak se nuk ka alternativa vërtet të besueshme, shumica e njerëzve nuk duan rezultate negative.
Kjo sigurisht nuk është në përputhje me dëshirat e Trump-it, sepse ai nuk mund të presë për të provuar në botën e jashtme se është vendim i mençur të pranohet në takim me Kim-in. Prandaj, shkalla e mbështetjes për Pompeon dhe Boltonin për iniciativën jo vetëm që do të ndikojë në vetë samitin, por do të ketë një ndikim të gjerë në presidencën e Trump.
Duke u përgatitur plotësisht për samitin paraprakisht, ne mund të kemi sukses vetëm, a dëshiron Bolton të merret me udhëheqësit e Koresë së Jugut – të cilët shpesh e kritikon – për të koordinuar situatën midis Amerikës dhe vendit të tyre? Do Hu dhe Pompeo të punojnë me kinezët për të gjetur një model për bashkëpunim efektiv? A janë këta zyrtarë të gatshëm të takojnë koreanët e veriut përpara takimit të nivelit të lartë për të siguruar një rezultat pozitiv, mbetet të shihet?
Presidenti mund të bëjë truke magjike herë pas here, por këto truke janë të mundshme vetëm kur diplomatët (zakonisht të udhëhequr nga Këshilltari i Sigurisë Kombëtare dhe Sekretari i Shtetit) përgatisin shtylla për programin që të ketë sukses. Nuk është e qartë nëse Pompeja dhe Bolton mund ta kryejnë këtë detyrë, por një gjë është e qartë: ne duhet të mbështetemi në shpresën e jo në përvojën. / Burimi Al-jazeera/
