Skandali i spiunëve kroato-boshnjak: Luftë hibride apo mision i justifikuar kundër terrorizmit?

Gjatë ditëve të fundit, marrëdhëniet dypalëshe midis Kroacisë dhe Bosnje-Hercegovinës u përkeqësuan në mënyrë dramatike, sepse të dy vendet janë përfshirë në një skandal spiun. Sipas informacionit të besueshëm në dispozicion, Agjencia Kroate e Sigurisë dhe e Inteligjencës (SOA) u përpoq të rekrutonte emigrantët boshnjakë për të punuar si spiunë dhe për të dhënë informacion mbi grupet muslimane në Bosnje, veçanërisht anëtarët e lëvizjes vehabiste. Agjensia njoftohet se i urdhëroi ata të krijonin profile të rreme në Facebook duke vlerësuar Daeshin (ISIL), për të depërtuar në grupe radikale dhe për të mbledhur informacion.

Disa boshnjakë u thanë mediave lokale se inteligjenca kroate i kishte thirrur disa herë për t’i marrë në pyetje gjatë dy viteve të fundit në një përpjekje për t’i rekrutuar ata si bashkëpunëtorë. Individët po punonin në Kroaci, Slloveni dhe tek vende të tjera anëtare të BE në atë kohë, pasi ato vende ofrojnë mundësi më të mira pune sesa në Bosnjë. Duke marrë parasysh se të gjitha rrugët drejt BE-së udhëhiqen nga Kroacia, punëtorët e varfër dhe të pafuqishëm boshnjakë ishin pre e lehtë për agjentët kroatë në vendkalimet kufitare. Kur ata u përpoqën të kalonin territorin kroat, autoritetet e tyre i ndalën ata dhe thanë se nuk do të ishin në gjendje ta kalonin atë, nëse nuk bashkëpunonin me ta.

Pasi Agjencia e Inteligjencës dhe Sigurisë së Bosnjës (OSA) kishte kapur rastet e incidenteve të inteligjencës të Kroacisë dhe gjithçka u bë publike, dhjetëra qytetarë boshnjakë kanë pohuar se Kroacia ka revokuar lejet e tyre të punës, i ka dëbuar ata dhe i ka etiketuar ato si kërcënime të sigurisë kombëtare pasi refuzuan të punojnë si spiunë dhe të japin informacion. Dëshmitë e tyre për shantazh dhe rekrutim u bënë këtë muaj në Zurnal, një faqe interneti e pavarur lajmesh në Bosnje.

Nermin Spahiç, një zdrukthëtar 47 vjeçar që punonte në Kroaci për 17 vjet, ishte ndaluar të hynte në Kroaci për 10 vjet. Problemet e tij filluan kur ai mori një leje pune zyrtare, ai u ftua për marrjen në pyetje gjashtë ose shtatë herë në 2018, me çdo seancë që zgjati rreth dy orë. Një oficer kroat pyeti nëse ai merr pjesë në një xhami, ku ai ishte në kohë të caktuara gjatë luftës, si në qershor 1993, nëse ai njihte ndonjë vehabi në vendlindjen e tij dhe kërkoi të njihte mendimin e tij për Daesh. Spahić u përgjigj se nuk e di se ku ishte vitin e kaluar në qershor, e lëre më 1993, se ai shkon në xhami pesë herë në ditë dhe mendon se Daesh është ***. Një oficer tha se po dështonte të bashkëpunonte dhe në fund të vitit 2018 ai mori një urdhër deportimi duke thënë se ai paraqet një kërcënim të sigurisë kombëtare.

Semir Aganoviç, një marangoz 50 vjeçar nga qyteti boshnjak i Travnik, u caktua gjithashtu një kërcënim për sigurinë kombëtare dhe u ndalua nga Kroacia për tre vjet. Kroacia i kishte lëshuar një leje pune të vlefshme për një vit në tetor të vitit të kaluar, por në muajin nëntor agjentët e thirrën atë për një marrje në pyetje për një orë, duke i kërkuar të njëjtat pyetje: a shkon në xhami, a ka burra me mjekër atje ku ai jeton, nëse ai njihte individë të caktuar dhe nëse kishte parë arabë të caktuar gjatë luftës në Bosnje. Aganoviq u përgjigj se në qytetin e tij ka burra me mjekër, por edhe në Kroaci dhe se ai nuk i njihte individët e emëruar. Pas marrjes në pyetje, ai mori një njoftim për dëbim.

Një tjetër histori vjen nga babai i paidentifikuar i dy fëmijëve, i cili kishte punuar si saldator në Kroaci për 14 vjet. Në vitin 2014 ai mori rezidencë të përhershme dhe një kontratë pune, por në janar 2018 autoritetet kroate e thirrën atë për marrjen në pyetje të tij dy orëshe. Ai pohoi se ai u pyet për individë me emra myslimanë, të cilët nuk i njihte dhe për shkak se ai kishte shërbyer në ushtrinë boshnjake gjatë luftës, ata pyetën nëse ai njihte gjeneralë të caktuar. Ai u përgjigj negativisht. Një muaj më vonë, ai thotë se ata e thirrën përsëri dhe i njëjti skenar u përsërit. Së fundi, në qershor të vitit të kaluar, ai mori një urdhër deportimi dhe u lëshua një ndalim nga BE për pesë vjet, duke qenë etiketuar si një kërcënim për sigurinë kombëtare.

Polemika më e madhe qëndron në rastin e një vehabisti nga Zenica, i njohur nën inicialet H.Ç., i cili ka punuar në Slloveni si një saldator. Ai gjithashtu ishte kapur nga agjentë kroatë në vendkalimin kufitar dhe ofroi të bashkëpunonte ose të shkonte në burg. Ai zgjodhi opsionin e parë dhe për disa muaj ai u ofroi atyre informacion rreth lëvizjes vehabiste në rrjetet sociale. H.Č. pretendon se në prill të vitit 2018 agjentët e kërkuan atë të transportonte një qese të mbushur me armë nga Doboji në një xhami në Stranjani afër Zenicës, me qëllim që të demonizonte Vehabistët lokalë dhe Bosnjen në përgjithësi. Ai më tej pohon se agjencia kroate i ofroi atij para, mbrojtje kundër ndjekjes penale dhe transferim të përhershëm të familjes në Kroaci. Megjithatë, ai refuzoi.

Ministri i sigurimit i Bosnjes Dragan Mektiç tha për mediat vendase se operacioni i flamurit të rremë kishte për qëllim të provonte akuzat e bëra nga presidenti kroat Kolinda Grabar-Kitarović se Bosnja dhe Hercegovina është një strehë terroriste. Ai tha se për dy vitet e fundit, agjencitë kroate janë përpjekur të nxisin qytetarët boshnjakë të lidhur me vehabitë për të transportuar armë në xhami në Bosnje, ku më vonë do të “zbulohen”. Në vitin 2017, Grabar-Kitaroviç pretendoi se në Bosnje ekzistojnë aktualisht 5.000 salafistë / vehabi, të cilët së bashku me mbështetësit e tyre përbëjnë 10.000 njerëz me retorikë dhe synime shumë radikale. ” Zyrtarët boshnjakë, duke përfshirë Mektić, mohuan akuzat në atë kohë, duke thënë se ata ishin të motivuar politikisht. Disa boshnjakë të tjerë, si profesori i marrëdhënieve ndërkombëtare Emir Suljagić, kanë shkuar edhe më tej dhe kanë thënë se Kroacia udhëheq një luftë hibride dhe ka ndërmend të destabilizojë Bosnjën dhe Hercegovinën, me qëllim që në fund të krijojë një entitet të tretë (kroat) në vend.

Nga ana tjetër, presidenti kroat Grabar-Kitarović tha se kishte kontakte me disa njerëz për të mbrojtur interesat shtetërore të Kroacisë dhe drejtori i SOA publikisht tha se ata kishin kontaktuar me H.Ç. Megjithatë, të gjithë zyrtarët kroatë mohuan historinë e një qeseje plotë me armë që ishte aq qesharake. Përderisa ekziston mundësia që Kroacia të përpiqet të shpifë për Bosnjën, ekziston edhe mundësia e kundërt. Mediat boshnjake prirën të flasin për rekrutimin e SOA-s si ngacmim anti-musliman, por në fakt të gjithë boshnjakët e përfshirë i përkasin grupit vehabist. Duke pasur parasysh se radikalët e tyre në Ballkan tashmë kanë kryer sulme terroriste në ambasada, i siguruan Daeshin disa qindra luftëtarë dhe duke përdorur retorikën Tekfiriste në rrjetet sociale, kërcënimi nuk është imagjinar./balkanspost/GazetaImpakt

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne