Ibrahim Fares Al-Yazouri lindi në fshatin Palestinez të Beit Daras në vitin 1940. Ai u dëbua nga bandat sioniste më 1948 në Ashdod para se të përfundonte në Khan Younis, në një kamp refugjatësh në jug të Rripit të Gazës . Në vitin 1960, ai udhëtoi për në Egjipt për të studiuar farmaci ku u bashkua me Vëllazërinë Myslimane. Ai u arrestua dy herë në Egjipt dhe pas lirimit u shpërngul në Gaza, ku hapi farmacinë e tij dhe iu bashkua anëtarëve të Vëllazërisë Myslimane në enklavën e drejtuar nga Egjipti.
Pas luftës gjashtë-ditore të 1967-ës dhe okupimit izraelit të Gazës dhe Sinait, Vëllazëria Myslimane në Palestinë u nda nga trupi amë në Egjipt dhe qëndroi i vetëm. Grupi filloi të bënte përgatitje për t’i rezistuar okupimit izraelit. Njëzet vjet më vonë, në dhjetor 1987, Al-Yazouri dhe kolegët e tij u përfshinë në një kryengritje popullore, duke themeluar Lëvizjen Islame të Rezistencës, të njohur si Hamasi.
Pse u themelua Hamasi?
Ne krijuam Hamasin kundër okupimit izraelit, që pushtoi vendin tonë, Palestinën. Na zhvendosën, shkatërruan fshatrat dhe qytetet tona, na masakruan dhe pushtuan shtëpitë tona.
Si e keni vendosur lëvizjen?
Rrënjët kthehen në vitin 1967, menjëherë pas përfundimit të Luftës Gjashtëditore, gjatë së cilës Izraeli e pushtoi Jerusalemin Lindor, Bregun Perëndimor, Rripin e Gazës, Sinain dhe lartësitë e Golanit. Një grup prej nesh, disa anëtarë të Vëllazërisë Myslimane në Gaza u takuan dhe vendosën që ne duhet të bëjmë diçka për të luftuar okupimin. Shaikh Ahmed Yassin sugjeroi veprime ushtarake, por të gjithë të tjerët ranë dakord të punonin për rekrutimin e më shumë njerëzve në Vëllazërinë Myslimane dhe përgatitjen e një baze popullore përpara se të fillonim ndonjë aksion të rezistencës kundër okupimit.
Rezistenca e Hamas
Me kalimin e kohës, shkeljet dhe provokimet e Izraelit kundër popullit palestinez në territoret e pushtuara u rritën, madje edhe pas shpalljes së marrëveshjes së paqes me Egjiptin dhe tërheqjen nga Sinai. Kulmi ishte kur një shofer izraelit me kamion mësyu mbi një numër punëtorësh palestinezë dhe vrau katër prej tyre. Ky incident shkaktoi shumë zemërim mes popullit palestinez dhe menduam se ishim gati për të filluar një kryengritje popullore. Ne i kërkuam anëtarëve tanë të inkurajonin sa më shumë njerëz që të merrnin pjesë në funeralet e katër punëtorëve dhe të qëndronin përballlë forcave okupuese izraelite, duke përdorur gurë dhe shishe nëse ishte e nevojshme. Pas pak ditësh, u takuam në shtëpinë e Shaikh Yassinit dhe vendosëm të deklaronim veten tonë si Lëvizja Islame e Rezistencës. Shkurtimi i parë ishte “Hams” i cili u bë Hamasi, që do të thotë “entuziazëm”. Ne nxorëm deklaratën tonë të parë, e cila ishte gjithashtu deklarata e parë në lidhje me kryengritjen, e cila njihej si “Intifada e Stones” ose “Intifada e Xhamive”.
A keni ndonjë lidhje me Vëllazërinë Myslimane?
Ne nuk kishim ndonjë marrëdhënie organizative me Vëllazërinë Myslimane në Egjipt apo kudo tjetër. Kemi pasur një lloj marrëdhënie ideologjike. Të dy ne jemi lëvizje islame dhe e konsiderojmë çdo pushtim të huaj të një vendi islamik si diçka që duhet luftuar dhe përfunduar herët ose vonë. Megjithatë, secili prej nesh ka mjetet tona, në varësi të situatave gjeografike dhe politike me të cilat ballafaqohemi. Kur themeluam Hamasin, e quanim atë si krahun ushtarak të Vëllazërisë Myslimane Palestineze. Kemi mbetur për një kohë të gjatë pas themelimit të Hamasit duke kryer disa aktivitete nën emrin e Vëllazërisë Myslimane.
Cilat ishin mjetet dhe qëllimet tuaja?
Mjetet tona ishin gurë, goma, greva dhe bojkot i mallrave izraelite. Më pas u zhvilluan derisa u bëmë një fuqi rajonale që i mbijetoi tre ofensivave të mëdha izraelite që synonin të na fshinin nga ekuacioni shoqëror dhe politik. Qëllimet tona ishin dhe janë ende eliminimi i okupimit izraelit dhe kthimi në tokën dhe shtëpitë tona familjare.
Pse luftoni kundër Izraelit?
Sepse pushtoi tokën tonë, vrau shumë prej nesh, para, gjatë dhe pas viteve 1940 dhe na dëbuan nga shtëpitë tona.
A bën dallim midis izraelitëve dhe hebrenjve?
Po, ne e bëjmë. Izraelitët, ose më lejoni të them se sionistët janë ata që pushtuan vendin tonë dhe që shkelin të drejtat tona. Ata që ende kryejnë mizori kundër nesh. Çifutët janë pasues të një feje që respektojmë. Ne nuk jemi armiqësor ndaj judenjve në vetvete, kudo që janë, por ne jemi armiqësor ndaj sionistëve, qofshin hebrenj apo jo, për shkak të lidhjes së tyre me sionizmin, që nuk është judaizëm.
A ka Hamasi ndonjë zgjidhje pajtuese për konfliktin e Palestinës dhe Izraelit?
Po, kemi. Nga ditët e hershme, Shaikh Yassin propozoi një “hudna”, një armëpushim që përfshinte një ndalim të armiqësive dhe tërheqjen e Izraelit në kufijtë e vitit 1967.
Çfarë ndikimi pati Marrëveshjet e Oslos ndaj Hamasit?
Hamasi nuk e njeh Oslon dhe pasojat e saj. Ne e konsiderojmë atë si një mjet për të minuar rezistencën palestineze dhe për të ndërprerë intifadën palestineze. Sidoqoftë, kur u krijua Autoriteti Palestinez dhe iu dha një kontroll mbi disa pjesë të territoreve palestineze të pushtuara, ai luftoi kundër nesh dhe arrestoi shumicën e anëtarëve tanë, por ne vendosëm të mos reagonim. Kur autoritetet okupuese zbuluan se Hamasi kishte vazhduar të rritet, ata arrestuan Shejh Yasinin dhe udhëheqjen e re. Kur Hamasi u zhvillua në fillim të viteve 1990, një numër i madh i anëtarëve të Hamasit u arrestuan dhe u internuan në Marj Al-Zohour në Libanin Jugor. Sulmet e Autoritetit Palestinez u pasuan nga vrasja e udhëheqësit e Hamasit, përfshirë Shaikh Yassin në vitin 2003 dhe anëtarëve të Brigadave Al-Qassam, të cilat ishin bërë krahët ushtarakë të lëvizjes.
Hamasi u mbijetoi të gjitha këtyre sulmeve dhe çdo herë tërhoqi më shumë anëtarë dhe përkrahës në të gjithë Palestinën dhe jashtë vendit. Tani kemi edhe miq të cilët nuk janë muslimanë në mbarë botën. Në disa vende që mbështesin okupimin izraelit, miqtë tanë qëndrojnë kundër qeverive të tyre dhe u bëjnë thirrje atyre që të miratojnë një zgjidhje të drejtë për konfliktin e Palestinës dhe Izraelit.
Po në lidhje me bombardimet e martirizimit apo vetëvrasjes, të cilat dëmtuan reputacionin e lëvizjes?
Hamasi kurrë nuk ka menduar dhe kurrë nuk do që njerëzit të ngrenë armët kundër popullit palestinez. Në një moment, agresioni izraelit kundër palestinezëve u rrit dhe arriti një shkallë të padurueshme. Në të njëjtën kohë, bashkëpunimi i sigurisë mes Izraelit dhe Autoritetit Palestinez minoi të gjitha përpjekjet për rezistencë. Ishte si rezultat i drejtpërdrejtë i kësaj që krahët ushtarakë të Hamasit kryen këto lloj bombardimesh në një përpjekje për të penguar agresionin izraelit ndaj palestinezëve. Sot kemi edhe rezistenca të tjera të efektshme, nuk përdorim bomba të tilla. Ishte një fazë në të kaluarën tonë.
Pse Hamasi ndryshoi statutin?
Ne e bëmë të qartë se ne e kuptojmë dallimin midis hebrenjve dhe sionistëve. Ne riorganizuam prioritetet tona për të përmbushur interesat aktuale palestineze dhe ne theksuam çështjen e armëpushimit.
Cilat prej qëllimeve tuaja keni arritur pas 30 vjetësh?
Hamasi ka mbajtur flakën e rezistencës, pavarësisht nga të gjitha përpjekjet izraelite, rajonale dhe ndërkombëtare për ta shuar atë. Hamasi ka ruajtur luftën për të drejtat e palestinezëve. Hamasi ofron shpresë në zemrat e atyre që janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre nga Izraeli. Hamasi fokuson në sytë e botës kauzën palestineze, jo vetëm me rezistencën ushtarake, por edhe me miqtë e saj anembanë botës. Hamasi ka mësuar gjenerata të ndryshme palestineze se sionistët janë pushtues të tokave tona dhe se ata kurrë nuk do të jenë miq. Hamasi i ka mësuar palestinezët se ka një ndryshim midis sionistëve dhe hebrenjve. Hamasi nuk ka ndryshuar dhe është duke iu përmbajtur parimeve të saj, të cilat janë parimet e të gjithë palestinezëve. Ky është Hamasi pas 30 vjetësh.
Ku është Hamasi tani?
Drejt çlirimit të Palestinës dhe kthimit të palestinezëve në vendin dhe shtëpitë e tyre.
