PT
Nuk ka dyshim se Turqia është një nga vendet me më ndikim në botë dhe ka një pozitë gjeostrategjike e cila dikton lëvizjet politike me karakter global. Një gjë e tillë u dëshmua me dështimin e grushtit të shtetit të vitit të kaluar në këtë vend, gjë që ndikoi në prishjen e planeve të disa fuqive të mëdha botërore me në krye SHBA.
Lirisht mund të thuhet se një gjë e tillë ndikoi ose i ndihmoi presidentit aktual të SHBA, Donald Trump, të zgjidhet në krye të Shtëpisë së Bardhë. Me gjasë i gjithë investimi që ishte bërë si brenda ashtu edhe jashtë Turqisë nëpërmjet Fet’hullah Gulenit dhe lëvizjes që ai drejton, ka shkuar huq. Pas dështimit të grushtit të shtetit, akoma nuk ishin shuar tentativat për kthimin e Turqisë në një vend të dirigjuar në bazë të interesave të disa fuqive botërore, ku ndodhi rasti i vrasjes së ambasadorit rus në Turqi, lëvizje kjo e cila u pa si tentim për të thelluar përçarjet që në atë kohë ishin të thella midis Turqisë dhe Rusisë, pas rrëzimit të avionit rus në kufirin midis Sirisë dhe Turqisë. Me këtë rast, diplomacitë turke dhe ruse nuk ranë pre e këtyre lëvizjeve taktike dhe vendosën të lënë anash përçarjet diplomatike dhe të ulen në tryezën e bisedimeve dhe nëpërmjet negociatave të zgjidhin mospajtimet. Ky veprim si duket ishte i papritur dhe një shuplakë e rëndë per disa shtete, sepse ofrimi i Turqisë me Rusinë nuk ishte në interes të tyre. Të gjitha këto lëvizje patën ndikim edhe në konfliktet disa vjeçare në Siri dhe Irak, sepse Turqia që nga koha e dështimit të grushtit të shtetit, ndërroi strategjinë e veprimit në Siri dhe në Irak. Edhe kjo lëvizje nuk ishte në interes të disa shteteve që janë të involvuar në krizat e disa vendeve të LM.
Gulen dikur ishte një aleat i fortë i Erdoganit dhe gjatë luftës së Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AKP) për t’i dhënë fund ndikimit të ushtrisë në politikën turke në fund të viteve 2000, organizata e tij kishte vitet e saj të artë. Gjatë kësaj periudhe, Aleanca AKP-Gulen u shndërrua në personel direkt të pozitave publike. Shumë persona që kishin pozita të larta në pushtet u hoqën pa proces të duhur dhe u zëvendësuan me njerëz të besueshëm të grupit gulenist. Por si filluan plasaritjet në marrëdhëniet midis grupit të Erdoganit dhe gulenistëve? Megjithatë, marrëdhëniet midis Gulen dhe AKP ishin zhdukur nga incidente të tilla si bastisja e Mavi Marmara 2010 , ku nënsekretari i Organizatës Kombëtare të Inteligjencës (MIT) Hakan Fidan, një i afërt i Erdoganit, ishte thirrur për t’u marrë në pyetje nga oficerë të policisë pranë lëvizjes Gulen. Një hetim korrupsioni në dhjetor 2013 i njerëzve të afërt pranë AKP-së, coi në arrestimin e tyre nga oficerët e policisë gyleniste, ku hapi rrugën e një lufte të gjithanshme midis qeverisë dhe lëvizjes Hizmet. Në atë kohë, Erdogan reagoi me zemërim të thellë ndaj këtij veprimi dhe tha se ata që qëndrojnë prapa këtyre hetimeve, po bëjnë përpjekje për formimin e një ‘shteti brenda shtetit’, duke iu referuar lëvizjes Hizmet.
Kush është Fet’hullah Gulen dhe lëvizja “Gulen”?
Në fillim të viteve 1970, Fet’hullah Guleni ishte një predikues i zakonshëm nga Erzurumi, me një stil poetik, elokuent të predikimit të bazuar në traditën e ‘Nurit’. Duke u larguar nga lëvizja ‘Nur’ në Izmir, ai filloi të ndërtonte komunitetin e tij. Në fillim vetëm pak njerëz u mblodhën rreth tij, duke përfshirë disa biznesmenë lokalë dhe studentë. Arsimi ishte shumë i rëndësishëm për të që nga fillimi. Në një kohë shumë të shkurtër, sekreti u bë një parim themelor për të. Lëvizja e tij është mbyllur dhe ishte jo transparente që nga fillimi. Në ato vite nuk kishte shumë informata për Gulenin. Edhe nëse emri i tij mori rreth, ai vetë nuk u pa. Vetëm artikujt e tij u shfaqën në revistën ‘Sızıntı’. Kasat e predikimeve të tij filluan të bëheshin gjithnjë e më shumë të disponueshme pas viteve 1980. Përveç disa kompanive, fondacioneve, shoqatave dhe revistave të cilat ishin të detyrueshme për të drejtuar biznesin ligjor të lëvizjes – dhe këto asnjëherë nuk ishin të hapura fare me lëvizjen – lëvizja Gulen kurrë nuk kishte një strukturë organizative që ishte e hapur për jashtë. Në të vërtetë, sekreti ka qenë gjithmonë një metodë e domosdoshme e të gjitha bashkësive islamike të shtyrë jashtë hapësirës publike që nga vitet e para të Republikës. Por sekreti i komuniteteve të tjera ishte mbrojtës, ajo kishte për qëllim minimizimin e dëmit nga shteti në aktivet dhe aktivitetet e tyre. Organizata Gulen, nga ana tjetër, mbështeti fshehtësinë jo vetëm për të mbrojtur veten nga shteti, por për të infiltruar dhe për të arritur atë. Radikalët, moderatorët, anëtarët e partisë, ata që nuk do të bashkoheshin me një parti – nuk kishte asnjë nga përfaqësuesit e organizatave të tjera islame që nuk i vunë veshin rëndësisë së organizatës Gulen dhe askush nuk e pëlqente atë. Islamistët, të cilët në kushte të rregullta pritet të mos i pëlqejnë shtetit dhe sidomos forcave të armatosura, folën për tmerrin e qëllimeve të Gulenit për të infiltruar ushtrinë dhe për të kapërcyer shtetin./ PT
