Nga Pirro Prifti
Përhapja e Coronavirusit me shumë shpejtësi në Kinë dhepërhapja e tij në shumë vënde ë botës pavarësisht masave tërrepta të izolimit dhe të karantinës nga Qeveria Kineze, tregonvirulencën e këtij virusi të ngjashëm me virusin e SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome, që u çfaq në Kinë në 2003 dheinfektoi 8098 raste dhe774 ) dhe MERS (Middle East Respiratory Sindrome që u çfaq në vitin 2017 me 2000 raste,dhenë 2018; madje dhe më parë në Arabinë Saudite në 2002 ngalakuriqët e natës të infektuar), sepse janë viruse me origjinëzoonotike ( nga kafshët) dhe prekin rrugët e Frymëmarrjes, me kollë, temperaturë, vështirësi në Frymëmarje, dhimbje, fyti, dhefyt i thatë, dhimbje muskujsh, dhe simptoma të tjera jo specifike(https://en.ëikipedia.org/ëiki/Coronavirus).
Ky virus ka simptoma si ato të të ftohtit të zakonshëm , dhe nëpërgjithësi simptomat në fillim janë jo të rënda. Coronavirusi u quajt dhe Coronavirus i Wuhan-it, Wuhan, provinc Hubei, qytet11 milion banorë në Kinë, për shkak të shpërthimit epidemic para tre javësh në Kinë. Diagnoza e kësaj sëmundjeje u vendosnga një mjek kinez që punonte në laboratorin virusal në Wuhan, cili dha alarmin tek qeveria kineze e cila në fillim e nënvlerësoipor pastaj mori masa energjike. Po ky mjek u infektua nga kyvirus dhe dje nga ndruar jetë në Spital në Reanimacion nëËuhan. Mjeku quhej Dr Li Wenliang, 34 vjeç,oftalmologjist , icili ishte kritikuar nga qeveria kineze për përhapje paniku që nëdhjetor. Teoritë konspirative thonë se Coranvirusi është pjesë e një paketë të luftës biologjike, por kjo duhet vërtetuar.
Duke qënë se u përhap sipas mjekëve kinezë nga kapia e lakuriqëve të natës dhe gjarpërinjve të infektuar cilatpërdoreshin për gatime për të ngrënë, ky virus mund të përhaettek njerëzit nga kontaktet e ngushta nëprmjet spërklave tëpështymës, teshtitjeve, kollës, të cilat hyjnë në rrugët respiratoretë njerzve të tjerë në mjedise të mbyllura, biseda me njerëz tëinfektuar.
Tek kafshët si lopët dhe derrat shkakton diarrhea, tek pulat dhezogjtë shkakton probleme respiratore.
Nuk ka mjekim specifik me medikamente antivirale dhe as vaksinim për Corona virusin, por vetëm mjekim simptomatik.
Deri tani në Kinë, me gjithë masat e marra janë infektuar deri tëmërkurën, të vdekur 636 njerëz dhe të infektuar 31,161 (https://ëëë.aljazeera.com/neës/2020/02/chinese-doctor-sounded-alarm-ëuhan-coronavirus-dies-200207004935274.html)
Në gjithë botën janë prekur dhjetra shtete dhe janë infektuar 200 vetë dhe 2 vdekje.
OBSH lajmëron se sot nuk ka rritje të përhapjes së epidemisë nëKinë dhe në botë për shkak të masave të marrura, por e gjithëbota është duke marrë masa për parandalimin e sëmundjes.
Po në Shqipëri çfarë po ndodh? Nuk ka të sëmurë me Corona virus deri tani.
Është ngritur një Komision i cili drejtohet nga MSH, dhe ISHP, me mjekët më të mirë të Spitalit infektiv të QSUT, të cilët po zbatojnë ato masa që OBSH ka shpërndarë nëpërmjetkomunikimeve zyrtarë. Por në Shqipëri duhen patur disa gjëraparasysh dhe disa masa të cilat deri tani nuk janë marrë për arsyenga më të ndryshmet, përfshi dhe neglizhencat dhe vonesat nëzbatimin e detyrave të vendosura. Një nga institucionet që janëmë të vendosura për të zbatuar dhe promovuar elemntët e parandalimit është Qëndra Kombatare e Emergjencave .
Për rrezikshmerinë e Corona virus do të sugjeroheshin edhe këtoelementë shtesë të një Emergjence epidemike te mundshme:
– rregullimi i dhomave te karantines me te gjitha pajisjet e nevojshme ne cdo dogane ose ne nje ndërtesë të vecantëKarantinë (quarantine-40 diteshe).
–sigurimi në cdo dogane e pajisjeve per matjen elektronike tetemperatures se njerzve qe sapo hyjne ne Shqiperi.
–trainimi i personelit per kontroll të njerzve
–sigurimi i veshjeve per personelin shendetesor per tu mbrojturnga infeksioni: maska, kapuce, kembale, kominoshe te vecanta.
–vendosjen e sistemit alert nga komisioni qe eshte ngritur per temonitoruar situaten.
-ka egzistuar nje spital per semundjet e konventes ne Sarandeme te gjitha pajisjet por me vone u perdor si spital i ushtrise . Ndoshta duhet ribere nje spital i tille edhe si karantine edhe sispital i vecante per rastet e epidemive te mundeshme.
Farmacitë duhet të gjejne maskat për njerëzit,. Ndoshta këtomaska duhen shpërndarë falas në popullatë, për ti mbajturnjerëzit sin ë autobus, rrugë, madje dhe në shtëpi.
Si mjekim mund të përdoren Antivrale si : Remdesivir, dheAntimalariku Chloroquine (https://ëëë.youtube.com/ëatch?v=pfGpdFNHoqQ). Deri tani nuk ka vaksinë për Coronavirusin.
Të sëmurët e dyshuar nuk duhet të shtrohen në Spitalin infektivtë QSUT sepse aty përbën një rrezik të madh përhapjeje në tëgjitha QSUT dhe në Tiranë, por duhet një ndertesë-spital ivecantë në të cilën Karantina të zbatohej për 14 ditë për çdoperson të dyshuar.
Shpresojmë që MSH, ISHP, Mjekët e nderuar dhe respektuar tëSpitalit infektiv, të zbatojnë porositë e OBSH dhe të insistojnëqë të hapet një ndertesë e veçantë në Tiranë apo dhe jashtë sajpër të vendosur të dyshuarit të cilët do të karantinohen./gazetaimpakt
