Marrëdhëniet aktuale midis Moskës dhe Ankarasë janë “premtuese”, tha para mediave turke ambasadori i ri i Rusisë në Turqi, Aleksei Yerkhov.
Ndërkohë, nevojiten përpjekje serioze për t’i sjellë (marrëdhëniet) në një nivel më të lartë”, tha Yerkhov për përfaqësuesit e grupeve të ndryshme mediatike në Ankara, duke përfshirë kryeredaktorin dhe zëvendësdrejtorin e përgjithshëm të Anadolu Agency (AA), Metin Mutanoglu, i cili u takua me diplomatin në ambasadën ruse në kryeqytetin turk më herët këtë javë.
Ambasadori i sapoemëruar, më parë kreu i Qendrës për Menaxhimin e Krizave të Ministrisë së Jashtme ruse, zëvendëson Andrey Karlov, i cili u vra në një ekspozitë arti në Ankara më 19 dhjetor të vitit të kaluar.
Karlov ishte duke mbajtur një fjalim në hapjen e një galerie arti kur një person i armatosur e qëlloi atë disa herë.
Marrëdhëniet turko-ruse iu nënshtruan një sprove pas vrasjes së Karlovit. Megjithatë, udhëheqësi rus Vladimir Putin e përshkroi vrasjen si një “provokim” të dizajnuar për të minuar marrëdhëniet me Turqinë.
Yerkhov këmbënguli se dialogu politik midis Rusisë dhe Turqisë po rritej. “Jam duke folur për komunikimin mes kryesisë sonë të lartë. Bisedimet telefonike midis presidentit të Rusisë (Vladimir Putin) dhe presidentit të Turqisë (Recep Tayyip Erdogan) kanë fituar vrull të rëndësishëm kohët e fundit”, shtoi ai.
Yerkhov tha se vrasja e Karlovit i kishte pikëlluar thellësisht edhe ministrinë e jashtme ruse, por edhe opinionin. “Ne jemi të sigurt se pas përfundimit të hetimit, rezultatet do të ndahen me publikun dhe popullin turk”, tha Yerkhov.
Ai tha gjithashtu se Moska vlerësoi hapat e Turqisë për të përjetësuar kujtesën e Karlovit. Ankaraja e riemëroi Rrugën Karyagdi në rrethin Çankaya, ku ndodhet ambasada ruse, sipas Karlovit.
Yerkhov gjithashtu ka shërbyer si konsull i përgjithshëm i Rusisë në Stamboll, midis viteve 2009 dhe 2015.
“Gjatë gjashtë viteve të shërbimit tim, natyrisht kisha kohë të vështira dhe të bukura, por këto gjashtë vjet ishin vitet më të lumtura të jetës sime”, tha ai.
Yerkhov tha se ka pasur koordinim “shumë të ngushtë” ndërmjet Moskës dhe Ankarasë në Siri, bazuar në “kontekstin e procesit të Astanës”. Ambasadori tha se qëllimi themelor i procesit të bisedimeve në Astana ishte krijimi i një atmosfere jo-konfliktuoze në disa rajone të Sirisë.
“Ne e dimë se situata në Sirinë veriore tani është shumë e ndjeshme dhe është bërë e ndjeshme pas zhvillimeve të fundit. Ndjeshmëria e kësaj situate tregon se ne duhet të kemi bashkëpunim të ngushtë midis dy vendeve”, tha Yerkhov.
Yerkhov tha se procesi i Astanas nuk bie ndesh me bisedimet në Gjenevë, duke shtuar: “Për këtë arsye institucionet dhe organizatat që mund të kontribuojnë pozitivisht në të dyja proceset duhet patjetër të marrin pjesë në të”.
Një armëpushim në dhjetor në Siri i ndërmjetësuar nga Rusia, Turqia dhe Irani çoi deri në bisedimet e Astanas, të cilat po zhvillohen paralelisht me bisedimet e mbështetura nga OKB në Gjenevë, për të gjetur një zgjidhje politike për konfliktin gjashtëvjeçar në Siri.
Marrëdhëniet ekonomike
Yerkhov tha se vëllimi tregtar mes Moskës dhe Ankarasë kishte pësuar një rënie, por marrëdhëniet ekonomike në përgjithësi janë zhvilluar. “Ne mendojmë se ka ende potencial thelbësor në tregtinë midis dy vendeve që ende nuk është zbuluar”, shtoi ai.
Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, përsërit shpesh se dëshira e Turqisë është të rrisë vëllimin e tregtisë së ndërsjellë me Rusinë deri në 100 miliardë dollarë.
Pasi Turqia rrëzoi një avion ushtarak rus pas shkeljes së hapësirës ajrore në nëntor të vitit 2015, Moska mori disa masa kundër Ankarasë, duke përfshirë ndalimin e importeve të produkteve bujqësore turke dhe dhënien fund të udhëtimit pa viza për turqit.
Në qershor, Moska hoqi ndalesën për disa prodhime bujqësore dhe kompanitë turke të përfshira në ndërtim, inxhinieri dhe turizëm.
Dorëzimi i sistemit raketor S-400
Yerkhov refuzoi të komentojë për dërgimin e sistemit raketor ajror rus në Turqi, duke thënë: “Kjo është një pyetje që unë nuk dua të përgjigjem”.
“Për shkak të ndjeshmërisë, ajo është duke u diskutuar në mënyrë të detajuar nga mediat turke dhe ruse. Në këtë çështje ekziston një zhurmë e madhe si në Uashington, ashtu edhe në Bruksel, por nëse shikoni në faqet ruse të internetit, do të gjeni shumë interpretime të ndryshme”, tha ai.
Yerkhov tha se çdo fjalë e tij për këtë çështje mund të perceptohet si e vërtetë apo ndryshe, ose mund të abuzohet. “Oferta ime është të flasim për këtë çështje pas një kohe,” shtoi ai.
Erdogan më parë ka thënë se negociatat mbi sistemin raketor janë “kryesisht” të përfunduara dhe se blerja e sistemit S-400 nuk është “shqetësuese”.
Sistemi S-400 u prezantua në vitin 2007 dhe mund të mbajë tri lloje të raketave të afta për të shkatërruar objektiva tokësore dhe ajrore, duke përfshirë raketat balistike dhe ato kryqëzore.
Ky sistem mund të ndjekë dhe të funksionojë për 300 objektiva në të njëjtën kohë, ndërsa lartësia e tij e veprimit arrin deri në 27 kilometra./ AA
