Cilat vende do të bëhen më të varfra apo më të pasura, teksa Covid-19 mbërthen botën?

Cdo vit më 1 korrik, Banka Botërore zbulon se në cilin grup të ardhurash bie çdo vend, sipas të ardhurave kombëtare bruto (GNI) për frymë, së bashku me të cilat në mesin e këtyre shteteve janë zhvendosur në një grup më të lartë ose më të ulët të ardhurash.

Ndërsa drejton këtë grupim, Banka Botërore i klasifikon vendet sipas pragjeve të të ardhurave që ajo azhurnon dhe përcakton çdo vit.

Banka Botërore i grupon vendet, në vendet me të ardhura të ulëta (me të ardhura GNI nën 1,035 dollarë) dhe vendet me të ardhura të mesme (me të ardhura GNI prej 1,036 dollarë – 12,535 dollarë) dhe vendet me të ardhura të larta (GNI për frymë më të lartë se 12,535 dollarë).

Meqenëse GNI për kokë banori e përcaktuar për grupin e të ardhurave të mesme është shumë e gjerë, ky grup i të ardhurave është i ndarë në vendet me të ardhura të mesme më të ulëta (me të ardhura GNI prej 1,036 – 4.045 $) dhe vendeve me të ardhura të mesme të lartë (GNI midis 4,046 $ – 12,535 $ për frymë .

Vendet që lëvizin brenda dhe jashtë nga kategoritë e grupeve të të ardhurave

Sipas klasifikimit këtë vit, disa kanë rënë në një grup më të ulët sepse GNI i tyre për frymë është zvogëluar, ndërsa të tjerët janë zhvendosur në një grup me të ardhura më të larta.

Ndërsa Rumania, Mauritania dhe Nauru ishin konsideruar vende me të ardhura të mesme të lartë, ata hynë në ligën e grupeve të vendeve me të ardhura të larta pasi GNI e tyre për frymë tejkaloi 12,535 dollarë. Ndërkohë, GNI për Indonezinë për kokë banori tejkaloi 4,045 dollarë, duke e bërë të mundur që ai të zhvendosej nga grupi i ulët i të ardhurave të mesme për t’u bërë të ardhurat e mesme të lartë.

Meqenëse Tanzania, Nepali dhe GNI i Beninit për frymë tejkaluan 1,035 dollarë, ato u rritën nga grupi me të ardhura të ulëta në klasën e ulët të të ardhurave të mesme.

Ndërkohë, vendet e tjera kanë rënë në një grup me të ardhura më të ulëta pasi GNI i tyre për frymë është ulur. Meqenëse GNI për kokë banori e Sri Lanka dhe Algjeria ranë nën 4,045 dollarë, ata ranë nga pozicionet e sipërme të grupeve me të ardhura të mesme që kishin zënë vitin e kaluar për tu bërë të ardhura më të ulëta të mesme.

Sa për Sudanin, ajo ka rënë nën 1.035 dollarë me një GNI për frymë prej 590 dollarë, dhe kështu është bërë një nga vendet me të ardhura të ulëta.

Pozicionet e vendeve të tjera, siç është Turqia, kanë mbetur të pandryshuara në grupin e të ardhurave të mesme të sipërme.

Qëndrimet e vendeve janë vendosur të ndryshojnë edhe më shumë për shkak të pandemisë Covid-19.

Pritet që tkurrja ekonomike e shkaktuar nga Covid-19 do të shkaktojë ndryshime të konsiderueshme në PBB-të e vendeve dhe kështu do të ndikojë GNI e tyre për frymë.

Në gjysmën e parë të vitit 2020, faktorë të tillë si tkurrja e mprehtë e rritjes ekonomike globale për shkak të pandemisë Covid-19, rënia dramatike e vëllimit të tregtisë për shkak të kufizimeve të vendosura, kolapsit të turizmit dhe kthimit të masave izoluese do të ndikojë në shifrat e PBB dhe GNI për frymë në të gjithë botën.

Shumë vende, veçanërisht ato të vendosura në kufijtë e grupeve të të ardhurave, ka mundësi të ndryshojnë grupet e tyre të të ardhurave.

Edhe dobësitë që mund të ndodhin në vendet e pazhvilluara dhe ato në zhvillim pritet të ndikojnë në grupet e të ardhurave.

Ne mund të parashikojmë që drejtimi i këtij ndryshimi do të jetë rënia e grupeve të të ardhurave për shkak të uljes së GNI për frymë.

Sidoqoftë, do të jetë e mundur që në këtë periudhë aktuale të rritet GNI për frymë për vendet që arrijnë të mbështesin tregjet e tyre të tregtisë dhe të mbajnë eksportet të qëndrueshme, të kenë një sistem të fortë shëndetësor dhe të mbështesin financiarisht prodhimin e tyre.

Prandaj, përderisa GNI për frymë zvogëlohet për disa vende, është e qartë se shtetet e tjera, ekonomitë e të cilave po rikuperohen me shpejtësi, do të arrijnë të rrisin GNI e tyre për frymë dhe të japin një kontribut të rëndësishëm, si duke u ngritur në një grup më të lartë të ardhurash dhe duke ulur pabarazitë e të ardhurave midis vendeve./Gazetaimpakt//yenisafak/

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne