Nga: Ty Joplin
Muxhahid el-Khalq (MEK) është një grup që sfidon konceptet konvencionale të aktorëve jo-shtetërorë.
Besimet e tij revolucionare dikur kishin një kuptim marksist të historisë të përzier me islamizmin. Tani, ata janë të gatshëm të shesin ideologjinë e tyre te ofruesi më i lartë; ka dëshmi për të sugjeruar se MEK pasqyron bindjet e deklaruara të shtetit që u jep atyre më së shumti mbështetje. Që tani, qëllimi i tij i deklaruar është të krijojë një shtet laik dhe demokratik në Iran.
Sidoqoftë, e vetmja gjë që duket është investimi i kreut të MEK, Maryam Rajavi, e cila i kontrollon anëtarët e saj aq fort sa që kampi është përshkruar si një kult i përqendruar rreth saj.
Në një kompleks ushtarak në Tiranë, ku ndodhen rreth 3, 500 anëtarë të MEK-ut, pritet që një ngjarje e paspecifikuar të bëhet përsëri relevante. Ky moment mund të vijë së shpejti.
Tani MEK mbështetet nga Shtetet e Bashkuara si një mjet që synon të destabilizojë regjimin e Ajatollahut në Iran, të cilin si SHBA dhe MEK e konsiderojnë si një kërcënim.
Por çfarë beson grupi?
Ideologjitë gjithnjë në ndryshim të MEK-ut
Forcat irakiane të sigurisë qëndrojnë jashtë kampit Ashraf në Irak, ish-shtëpia e MEK (AFP / FILE)
Duke ndjekur fillimet e ideologjisë së saj është e lehtë: filloi në vitin 1965 nga një grup studentësh radikalë në Universitetin e Teheranit, MEK-u mbështeti një lexim marksist të historisë të përzier me Islamin Shia. Irani, i kontrolluar nga SHBA-ja dhe Shah-u, theksoi prirjet marksiste të MEK-ut për ta larguar atë nga diskutimi politik i Iranit në atë kohë.
Pas një ndarje të vështirë nga anëtarët laikë dhe ekzekutimit të themeluesve të saj, MEK u rreshtua me klerikun hiper-konservator, Ayatollah Khomeini.
Megjithatë Khomeini mund të ketë qenë mirënjohës për ndihmën e MEK-ut dhe revolucionarëve të tjerë majtistë në rrëzimin e Shah-it të mbështetur nga Perëndimi, ai nuk kishte ndërmend t’i përfshinte ata në qeverinë e tij teokratike.
Përjashtimi i tyre nga politika dhe qeverisja iraniane e shtyu MEK-un në skaj, ku zhvendosja e tyre e parë ideologjike e vërtetë ndodhi: duke shkuar nga grupi aktivist idealist pro-Ayatollah tek luftëtarët e guerrilasve.
Qëllimet politike për të cilat ata luftuan filluan të bien nga rruga ndërsa grupi theksoi kryengritjen militante dhe udhëheqësi i saj, Massoud Rajavi, filloi të ushtrojë më shumë kontroll mbi anëtarët e tij.
Duke vrarë zyrtarë të nivelit të lartë të partisë në pushtet në Iran, MEK tregoi vullnetin e saj për të shkuar pas atyre që i shihte si pengesa për planin e vet për të marrë pushtetin, edhe nëse ata në rrugë ishin iranianë.
Mijëra anëtarë të MEK u vranë nga forcat e inteligjencës së regjimit dhe forcat e sigurisë, por Sadam Huseini premtoi të mbështeste grupin, i cili me gjasë e shpëtoi atë nga eliminimi tërësisht. Grupi u zhvendos nga Irani në një bazë në Irak, të quajtur Kampi Ashraf.
Megjithatë, lëvizja e Sadamit çoi në mbështetjen e parimeve udhëzuese të MEK-ut. Deri në kohën kur Sadam filloi financimin dhe strehimin e MEK, ai filloi të përdorte MEK-un si një forcë ushtarake ndihmëse kundër Iranit. MEK, tani ka rifokusuar destabilizimin e regjimit iranian sa më shumë që të jetë e mundur.
Mbështetur nga forca ajrore e Sadamit, MEK arriti për pak kohë ta pushtonte qytetin iranian të Mehran në kufirin iranian me Irakun. MEK thuhet se qëndroi në qytet edhe pas largimit të forcave zyrtare të ushtrisë irakiane dhe megjithëse më në fund u kthyen në Irak, beteja la tre deri në pesë mijë iranianë të vdekur.
Plani më ambicioz i tyre, i nxjerrë nga Massoud Rajavi ishte operacioni Mersad. Rajavi urdhëroi një pushtim të gjithanshëm në Iran nga forcat e MEK-ut.
Operacioni u zhvillua në fund të luftës Iran-Irak. Rajavi shpresonte që forcat e tij të MEK, duke numëruar afërsisht 7,000, do të priteshin ngrohtësisht nga iranianët, ndërkohë që ai sulmoi Teheranin për të rrëzuar regjimin e Ajatollahut. Ai mendonte se detyra do të ishte e thjeshtë dhe se MEK-u mund ta bënte atë lehtë.
Ai e kishte gabim.
Shkëputja e MEK-ut nga të qenit kult
Luftëtarët e vdekur te MEK n ë Iran, pas operacionit të dështuar Mersad (Wikipedia)
Megjithëse ai fillimisht përparoi me hapa të vegjël, MEK-u u tërhoq shumë thellë në Iran dhe helikopterët iranianë dhe aeroplanët e luftës i bombarduan duke vrarë mijëra njerëz. Shumë të tjerë u kapën dhe u ekzekutuan përfundimisht. Plani dështoi pasi MEK u rrethua nga forcat iraniane.
Grupi humbi pothuajse gjysmën e luftëtarëve të tij dhe u kthye në Irak pa një vizion të qartë se ku mund të shkonte më tej.
Lëvizja për të pushtuar Iranin dëmtoi reputacionin e brendshëm të MEK-ut si një grup militantësh mashtrues në xhepin e kujtdo që do t’i financonte ata dhe e dënoi përgjithmonë aftësinë e tyre për të krijuar mbështetje popullore brenda vendit.
Pas këtij incidenti, Massoud Rajavi filloi të formonte MEK-un në një grup më izolues, i cili mund të kontrollohej nga vetëm disa njerëz, përkatësisht ai dhe gruaja e tij, Maryam Rajavi. Gjatë gjithë viteve 1980, Massoud orkestroi atë që ai e quajti një ‘revolucion ideologjik’ brenda MEK-ut, i cili i detyroi anëtarët e tij t’i bindeshin urdhrave të tij.
Por këto mjete të kontrollit u bënë më të këqija pas Operacionit Mersad.
“Pas operacionit të dështuar ushtarak të ‘Forough Javidan’ [Operacioni Mersad] …” Massoud Rajavi urdhëroi të gjithë ata që humbën një bashkëshort për t’u martuar menjëherë, tha Khodabandeh. Për më tepër, “brenda disa muajve ai filloi një fazë të re të revolucionit ideologjik, në të cilin kërkesa e tij ishte që të gjithë duhet të divorcoheshin përgjithmonë dhe të gjitha gratë tani janë të tijat”.
Ky urdhër riorganizoi MEK-un nga grupi militant me disa mbetje të besimeve ideologjike, në atë ku anëtarët e saj ishin kryesisht të nënshtruar ndaj një personi, i cili diktoi çdo aspekt të jetës së tyre. Fëmijët e anëtarëve të MEK u morën me forcë nga prindërit e tyre dhe u nisën nga Iraku, ku u rritën në SHBA dhe U.K nga simpatizuesit.
Khodabandeh tha se ai njihte të paktën një fëmijë, i cili ishte nxjerrë jashtë: “Unë e di një prej atyre që ndryshoi familjen në Kanada dhe SHBA pesë herë. Ata i regjistronin fëmijët për përfitime dhe pastaj i linin ata në rrugë “.
“Sa herë që u përballën me një humbje të madhe si kjo, për të ruajtur kontrollin e organizatës, udhëheqja u bë gjithnjë e më represive brenda dhe jashtë vendit”, tha Trita Parsi, themeluesi dhe ish-presidenti i Këshillit Kombëtar Amerikan iranian.
Massoud Rajavi gjithashtu prezantoi metoda të tjera të kontrollit, disa vite para se të ndodhte pushtimi i dështuar i Iranit. Shumë prej tyre kishin për qëllim parandalimin e ndarjeve të mëtejshme në grup.
Një ‘sesion’ quhej Kryqi, ku disa anëtarë të MEK-ut u detyruan të mbanin një kryq mbi ta. Një tjetër, i quajtur ‘Individualitet’, ku anëtarët ishin të detyruar për të përshkruar besnikërinë e tyre ndaj Massoud dhe të provonin se ata po punonin drejt qëllimeve të tij. Natyrisht, anëtarët u detyruan të pranonin mendime ose veprime devijuese edhe për udhëheqjen e MEK-ut.
Ata që kishin shkelur Massoudin do të ndëshkoheshin, ndonjëherë përmes izolimit të vetmuar dhe sharjeve publike.
Human Rights Watch filloi të shqyrtojë trajtimin e anëtarëve të grupit të tij dhe gjeti anëtarë që ishin mbajtur në izolim për vite me rradhë dhe anëtarët disidentë u torturuan me vdekje para të tjerëve si një mënyrë për të treguar rrezikun e shkuarjes kundër grupit.
Sektori Social i MEK-ut lëshoi një deklaratë duke u bërë thirrje anëtarëve të saj të pranojnë këtë revolucion të brendshëm ‘ideologjik’, që ishte me të vërtetë një lloj spastrimi i vazhdueshëm i grupit.
“Të kuptojmë këtë revolucion të madh … është të kuptojmë dhe të fitojmë një pasqyrë të thellë në madhështinë e udhëheqjes sonë të re, që do të thotë lidershipi i Massoud dhe Maryam. Është të besosh në to dhe të tregosh bindjen ideologjike dhe revolucionare të tyre … Duke korrigjuar zakonet e tua të vjetra të punës dhe duke kritikuar të metat tuaja individuale dhe kolektive, ne do të fitojmë shumë vetëdije në përballjen me armiqtë tanë … Raportoni komandantëve dhe eprorëve tuaj në një mënyrë gjithëpërfshirëse progresin tuaj, rezultatet e tij dhe rezultatet që fitoni nga nxitja dhe forcimi i këtij revolucioni ideologjik “.
Pasi Massoud Rajavi u zhduk në vitin 2003, Maryam mori përsipër dhe vazhdoi zbatimin e praktikave të kultit në MEK.
Maryam Rajavi
Grupi u zhvendos në Tiranë, Shqipëria thuhet se nuk bëri asgjë për të zgjidhur zotin Maryam në anëtarët e saj. Trita Parsi e sheh këtë si një gabim tragjik, pasi SHBA kishte aftësinë për të ndarë anëtarët e saj dhe për t’u dhënë atyre më shumë liri; diçka që SHBA nuk pranoi të bënte. Parsi mendon se shumë prej tyre do të kishin humbur nëse do të kishin një shans të tillë.
Ndërkohë, Tara Sepehri Far, një studiues iranian në Human Rights Watch tha për Al Bawaba se nuk ka shenja që praktikat abuzive të MEK-ut kundër anëtarësimit të saj kanë përfunduar.
“Ne nuk e kemi përditësuar hulumtimin tonë pas kësaj, por jemi të vetëdijshëm për mjetet juridike që u janë paguar viktimave që nga ajo kohë,” tha ai. “Mendimi im është se grupi ende e mban kampin të izoluar në Shqipëri dhe nuk lejon që monitoruesit dhe gazetarët e pavarur të raportojnë lirisht nga atje”.
Ish anëtarët e MEK-ut u kanë thënë gazetarëve se udhëheqja e grupit i detyron individët në kampin e Tiranës të shkruajnë mendimet e tyre seksuale çdo ditë dhe pastaj t’i lexojnë me zë të lartë të tjerëve duke e përdorur turpin si një metodë kontrolli. Një raport i policisë së rrjedhur nga shqiptarët vlerëson MEK-un si një grup të rrezikshëm dhe se ka “dyshime të arsyeshme” se mund të torturojë dhe madje edhe të vrasë anëtarë të bllokuar brenda kompleksit të Tiranës.
“Kjo nuk është mënyra e duhur për t’i quajtur ata anëtarë të MEK,” ata janë pak a shumë peng i MEK. Ata duan të largohen, por nuk u lejohet “, tha Parsi, i cili ka folur me disa familje të anëtarëve të MEK në SHBA, të cilët kanë luftuar për vite me radhë për t’u lidhur me të dashurit e mbetur në kompleksin në Shqipëri.
Fytyra publike e MEK-ut është se ajo është një forcë për demokraci dhe pluralizëm laik, megjithëse ka pak për të treguar për pretendimin e saj.
Faqja zyrtare e grupit thotë: “PMOI / MEK kërkon të zëvendësojë diktaturën fetare të Iranit me një qeveri laike, pluraliste dhe demokratike që respekton liritë individuale dhe barazinë gjinore”.
Sidoqoftë, uebfaqja gjithashtu nuk mund të ndihmojë, por t’u kujtojë të gjithëve se është krejtësisht një shfaqje e një personi duke emëruar Maryam Rajavi si “Presidentja e ardhshme e Iranit”, duke vendosur me sa duket rezultatet e zgjedhjeve hipotetike në Iran që të jenë në favor të saj .
“[Massoud] Rajavi gjithmonë do të thoshte se nëse nuk do të ishte për shkak të Revolucionit të Brendshëm organizata nuk do të ekzistonte,” tha Khodabandeh.
“Unë mendoj se ai kishte të drejtë, por organizata që ka ekzistuar pas këtyre ndryshimeve nuk është më e para.”
Besimet revolucionare të MEK-ut u pastruan ngadalë nga anëtarësia dhe u zëvendësuan me bindje të detyruar ndaj një personi: Maryam Rajavi.
Sipas Khodabandeh, MEK “që nga ajo kohë u bë mjeti i atyre që paguanin ta mbanin atë dhe u bënë një organizatë diktatoriale e mbyllur”.
Burimi: albawaba.com/ Gazeta impakt
