Arsenali botëror bërthamor ka shënuar rënie, por rreziku i konfliktit bërthamor veçse është rritur. Ky është konstatimi i bërë nga Instituti Ndërkombëtar i Hulumtimit të Paqes i Stokholmit (SIPRI).
“Ekziston një trend i ri i armëve, jo për nga sasia, por për nga teknologjia”, tha për Euronews, Hans M. Kristensen, një bashkëpunëtor i lartë i Programit të Çarmatimit pranë SIPRI.
Vlerësimi global i sigurisë ka hetuar nëntë shtetet me arsenale bërthamore – SHBA, Rusia, Britania e Madhe, Franca, Kina, India, Pakistani, Izraeli dhe Koreja e Veriut – të cilat posedonin një kolektiv prej 13.865 armësh bërthamore në fillim të këtij viti, për dallim nga 14,465 një vit më parë.
Kjo rënie është pjesërisht për shkak të përpjekjeve të shteteve bërthamore për të modernizuar arsenalin e tyre për shkak të një ndryshimi në strategji.
“Tani ata kanë hyrë në një luftë taktike”, shtoi Kristensen, pasi sipas tij, shtetet e ndryshme “vendosin skenarë të rinj” për të zhvilluar teknologji dhe armë.
“Për shembull, Rusia po zhvillon armë të aftë për të shmangur mburojën kundër raketave amerikane, ndërsa Shtetet e Bashkuara po punojnë për zhvillimin e armëve bërthamore taktike me rreze të shkurtër për t’iu përgjigjur sfidave ruse”.
“Është një dinamikë e re, kemi parë këto” kërcënime taktike “para Luftës së Ftohtë,” shpjegoi Kristensen, duke theksuar megjithatë se “nuk është aq keq sa gjatë Luftës së Ftohtë”, thote ai.
Tërheqja e Shteteve të Bashkuara nga Traktati i Mos-Thellimit të Lindjes së Mesme dhe planet e reja për modernizimin e arsenalit bërthamor që Presidenti Donald Trump i solli në Kongres, si dhe konflikti midis Uashingtonit dhe Iranit, përmenden si elementë të tjerë të paqëndrueshmërisë në nivel global, duke bërë që Kristensen të besojë se rreziku i një konflikti të mundshëm bërthamor është rritur.
Ndërkohë, Kina, India dhe Pakistani po rrisin madhësinë e arsenalit të tyre përkatës duke zgjeruar kapacitetet e tyre të prodhimit në një shkallë të paparë.
Franca dhe Britania e Madhe mbajnë inventarët e tyre mjaft të qëndrueshëm gjatë dymbëdhjetë muajve të fundit, por gjithashtu po modernizojnë stoqet e tyre, duke punuar në nëndetëse.
Si çdo vit, raporti denoncon mungesën e transparencës së shumë autoriteteve, veçanërisht Koresë së Veriut dhe Izraelit. /tesheshi
