Duke e rikthyer përsëri në rrënjët e saj, Turqia do të mbrojë trashëgiminë kulturore të Ajasofjes ashtu si vepruan paraardhësit e saj, tha sot presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan.
“Përderisa e bëjmë Ajasofjan përsëri të përshtatshme me themelimin e saj, ne do të ruajmë tiparin e saj të trashëgimisë kulturore ashtu si vepruan paraardhësit tanë”, tha Erdoğan pas një takimi të kabinetit në kompleksin presidencial.
“Ne e shndërruam Ajasofjan në një muze (në vitin 1934) me një vendim të gabuar dhe ne po e kthejmë përsëri atë në një xhami”, shtoi Erdogan.
Presidenti i Turqisë theksoi se ka katër deri pesë herë më shumë vende adhurimi në Turqi për jo-muslimanët sesa Evropa ka për myslimanët.
“Mesatarisht ka një faltore për 460 jo-muslimanë, ndërsa mesatarisht ka një faltore për 2.000 muslimanë në Evropë”, tha ai.
Javën e kaluar, një gjykatë e lartë turke anuloi një dekret të kabinetit të vitit 1934, i cili e kishte shndërruar Ajasofjen në një muze.
Ky aktgjykim nga Këshilli i Shtetit hapi rrugën e përdorimit të saj përsëri si xhami pas një ndërprerje 85-vjeçare.
Para kësaj, ajo ka qenë xhami për pothuajse 500 vite.
Gjykata vendosi që perla arkitektonike ishte në pronësi të një fondacioni të krijuar nga Sulltan Mehmeti II, çliruesi i Stambollit, dhe i është paraqitej komunitetit si një xhami, një status që nuk mund të ndryshohet ligjërisht.
Ajasofja u përdor si një kishë për shekuj nën sundimin e Perandorisë Bizantine. Ajo u shndërrua në një xhami pas çlirimit të Stambollit në vitin 1453. Në vitin 1935, Ajasofja u shndërrua në një muze.
Erdogan tha se kompleksi historik do të jetë gati për adhurim nga namazi i Xhumasë më 24 korrik.
Konflikti Azerbajxhan-Armeni
Presidenti Erdoğan dënoi gjithashtu sulmin armen në rajonin Tovuz të Azerbajxhanit.
“Ne e dënojmë fuqishëm sulmin e Armenisë kundër Azerbajxhanit mik dhe vëlla”, tha Erdogan.
Shtatë ushtarë të Azerbajxhit u martirizuan, përfshirë një gjeneral dhe një major, në një përleshje kufitare me trupat armene të dielën.
Erdogan theksoi shqetësimin e Turqisë për tensionin që po ndodh që nga pushtimi i Karabagut të Epërm për t’u kthyer në një konflikt me “sulmet e pamatura dhe sistematike” të Armenisë.
Malësia e Karabakut (Nagorno-Karabakh), një territor i njohur ndërkombëtarisht i Azerbajxhanit, është okupuar ilegalisht që nga viti 1991 përmes agresionit ushtarak armen.
Erdogan theksoi se sulmi i kryer në kufijtë e dy shteteve me armë të rënda tregon se bëhet fjalë për një sulm të qëllimshëm ndaj Azerbajxhanit.
“Ky sulm shkon përtej diametrit të Armenisë. Qëllimi është që të bllokohet zgjidhja në Karaburin e Epërm dhe të zbulohen zona të reja konflikti. Turqia nuk do të hezitojë të qëndrojë kundër çdo lloj sulmi kundër të drejtave, ligjit dhe tokës së Azerbajxhanit”, shtoi Erdogan.
