Në një intervistë të veçantë për televizionin al-Alem, presidenti sirian, Bashar al Assad deklaroi lidhur me zhvillimet e fundit në marrëdhëniet midis Sirisë, Iranit dhe Rusisë si dhe lidhur me situatën në kufirin e Jordanisë dhe Izraelit.
Po e paraqesim përkthimin e pjesës së parë të intervistës së veçantë të presidentit sirian, Bashar al Assad dhënë për përfaqësuesin e televizionit al-Alem në Damask, Hysejin Murtada:
– Z. President, pas pak do të i’u referohemi fitoreve dhe sukseseve të mëdha që ka arritur ushtria siriane në fronte të ndryshme. Falë gjithë këtyre fitoreve, bëhet fjalë për zhvillime shumë të rëndësishme dhe të dukshme lidhur me jugun e Sirisë. Çka po ndodh në jug të Sirisë? Cili është realiteti i kësaj çështjeje?
– Po e them këtë në një mënyrë të thjeshtë. Pas shpëtimit të Gutës, lëvizja drejt jugut u bë çështje dite. Ne u përballëm me dy opsione. Pra, ashtu si në rajonet e tjera të Sirisë, ne ose do të bëjmë paqe ose do të përdorim forcë për të shpëtuar ato rajone.
Propozimi i Rusisë ishte të ofronte mundësi paqeje për grupet e armatosura. Ishte diçka që praktikohej në shumë rajone. Me këtë synohej që rrethanat të kthehen sikur para vitit 2011, pra që ushtria siriane të kthehej në rajonin me të cilin po përballet me regjimin sionist dhe që terroristët të largohen nga ky rajon. Ky plan dhe propozim ishte i mirë dhe i përshtatshëm edhe për ne gjithashtu.
Ky plan nuk ka dhënë rezultate praktike deri më tani. Arsyeja për këtë është ndërhyrja e drejtpërdrejtë e SHBA-së dhe Izraelit, mbështetja e terroristëve në rajonin jugor si dhe pengimi i çdo zgjidhjeje për parandalimin e dhunës. Kjo është situata aktuale në jug të Sirisë.
– A nuk është marrë deri më tani ndonjë vendim në drejtim të operacionit ushtarak apo paqes në jug të Sirisë?
– Rusia është ende në konsultim me amerikanët dhe izraelitët. Lidhur me terroristët unë mund të them këtë: Ata nuk janë asgjë, vetëm përmbushin urdhrat që marrin nga udhëheqësit apo komandantët e tyre.
Kishte mundësi për paqe; por Amerika dhe Izraeli e penguan atë.
– Disa po flasin për një ujdi në rajonin jugor. A ka një ujdi të tillë dhe a do të paguhet për të? Do t’a them më qartë nëse më lejoni. A është e vërtetë se çështja e largimit të iranianëve nga rajonet jugore si këmbim ndaj largimit të amerikanëve nga Tenefi?
Sa do të paguani në mënyrë që amerikanët të pranojnë zgjidhjen për paqe në rajonin jugor?
– Sa i përket amerikanëve, duhet të them se ky vend ka një parim dhe rregull të rëndësishëm dhe ky është formimi i autoritetit dhe hegjemonisë.
Padyshim se ky çmim nuk do t’u paguhet atyre prej nesh. Përndyshe, pse luftuam kaq shumë vite për të mbrojtur pavarësinë dhe integritetin territorial të Sirisë?
Sa i përket Iranit, po e them haptazi: Marrëdhënia midis Sirisë dhe Iranit është një marrëdhënie strategjike. Nuk ndikohet nga çështjet jugore dhe veriore. Kjo marrëdhënie lidhet me të tashmen dhe të ardhmen e rajonit në të gjitha aspektet e saj. Ajo nuk ndikohet nga çmimet e tregjeve ndërkombëtare. As Siria, as Irani nuk e paraqesin këtë marrëdhënie në tregun e politikës ndërkombëtare.
Plani në fjalë është plan i Izraelit. Qëllimi i tyre është t’a shënjestrojnë Iranin dhe t’a fusin atë në telashe. Kjo çështje vazhdon së bashku me propagandën ndërkombëtare ndaj Iranit lidhur me dosjen bërthamore dhe nuk është e ndarë prej saj.
Gjithçka rreth Iranit deri më tani ka të bëjë me krijimin e një ajri ndërkombëtar kundër Iranit.
Sipas nesh, një vendim lidhur me sirianët i’u intereson vetëm sirianëve. Ne jemi në të njëjtën luftë. Nëse marrim ndonjë vendim me Iranin, atë e diskutojmë vetëm me Iranin dhe askënd tjetër.
– Cila është arsyeja që regjimi pushtues i Izraelit ka pranuar që ushtria siriane të kthehet në Golan, pra që pas 7 vitesh, gjendja të kthehet përsëri në vitin 2011? Sepse sionistët për 7 vjet u përpoqën të përkeqësojnë stabilitetin e Sirisë.
– Pa dyshim, se për izraelitët ligjet morale dhe ndërkombëtare nuk kanë ndonjë kuptim. Që nga fillimi i luftës, prej momentit kur kriza në rajonin jugor mori një dimesion ushtarak, izraelitët hapën zjarr ndaj sirianëve dhe mbështetën grupet terroriste.
Bateritë artilerike dhe forcat ajrore të Izraelit ishin bateri artilerike dhe forca ajrore të terroristëve dhe natyrisht të Frontit Nusra. Nuk ka asgjë që ndryshon qëndrimin e izraelitëve dhe nuk ka fare rëndësi për ne nëse Izraeli pranon apo jo.
Pavarësisht mbështetjes së Izraelit për terroristët, ne përmbushëm detyrën tonë. Ushtria siriane po lufton në frontin jugor. U shpëtuan disa rajone. Si rezultat, pranoi apo nuk pranoi Izraeli, kjo çështje është vendim i Sirisë dhe një detyrë kombëtare të cilën duhet t’a përmbushi.
– A po zgjedh Izraeli që rezistenca të largohet nga Golani dhe ushtria siriane të kthehet?
– Sipas meje, të dyja këto opsionet janë të këqija për Izraelin. Sejjid Hasan Nasrullah ka bërë shumë deklarata lidhur me marrëdhëniet midis Sirisë dhe Rezistencës dhe rolit të Sirisë në Rezistencë. Por, pse Izraeli të zgjedh njëren nga këto dy opcione të cila janë të këqija për të?
– Sipas raporteve në dispozicion, Izraeli rekrutoi shumë sirianë dhe i fitoi disa nga ata duke i trajtuar në tokat e pushtuara palestineze. Shfrytëzuan varfërinë e disave dhe disa prej tyre u zgjodhën për të bashkëpunuar me Izraelin në të ardhmen. Çfarë qëndrimi parashikoni ndaj tyre në të ardhmen?
– Kjo është e vërtet; por ne nuk mund t’i shikojmë të gjithë njerëzit si një grup. Ka arsyje të ndryshme për futjen e tyre në këtë rrugë të gabuar. Ky është një gabim për atdheun dhe për të gjithë qytetarët sirianë. Por në fund të fundit, ata janë bijtë e këtij atdheu.
Ne jemi përgjegjës në të gjitha këto fusha. Nëse përhapen vrasjet në një vend, për këtë nuk janë përgjegjëse vetëm institucionet e sigurisë, por të gjithë.
Së pari duhet t’i fitojmë këta persona, e pastaj të heqim faktorët që e shkaktojnë këtë situatë. Dhe këta faktorë janë të shumtë.
– Para një kohe ju folët për modernizimin e mbrojtjes ajrore të Sirisë në mënyrë që të mund t’i rezistoni sionistëve pushtues. Udhëheqësit e regjimit sionist kanë kërcënuar se do të godasin thellësitë e Sirisë. Mënyra se si do t’i rezistoni kësaj është bilanci i përgjigjes që regjimit sionist ka formuar ndaj sulmeve të kohët e fundit.
– Ne kurr nuk do t’i lejojmë këto sulme pa i’u përgjigjur. Ne nuk do të ndalojmë t’i përgjigjemi Izraelit në kuadër të objekteve ushtarake në dispozicion.
E vërteta është se përgjigja më e fuqishme për Izraelin është goditja e ushtrisë izraelite brenda Sirisë. Me këtë ne nënkuptojmë grupet terroriste që lëvizin haptazi drejt interesave të Izraelit.
Ata që nga fillimi kanë sulmuar sistemet e mbrojtjes ajrore siriane. Ata po i udhëheq Amerika dhe Izraeli.
Sulmi i parë ndaj Izraelit në nivel politik dhe ushtarak dhe në nivele të tjera është sulmi ndaj terroristëve të Izraelit brenda Sirisë. ISID, Nusra dhe grupet e tjera terroriste lidhen drejtpërdrejt me planet e Izraelit.
– Nëse Izraeli shton sulmet e tij, a jeni edhe ju të gatshëm për t’u përgjigjur?
– Në fakt, tani kështu po ndodh. Ndërsa regjimi sionist rritë sulmet e tij, ne do të vazhdojmë të përgjigjemi. Ne do të bëjmë gjithçka brenda mundësive tona. Nuk ka nevojë për një vendim politik për t’u përgjigjur.
Do t’a theksoj haptazi. Vendimi ynë për t’ju përgjigjur sulmeve të Izraelit, nuk është një vendim politik, por një vendim kombëtar dhe ky vendim është marrë që nga dita e parë.
– Janë përhapur shumë lajme lidhur me sistemet e mbrojtjes ajrore S-300. Në fillim Moska tha se do të i’a japim këto raketa Sirisë, pastaj tha se nuk do t’ia japim. Pse ka dyshime për dërgimin e S-300 në Siri? Ndërsa disa nga jashtë po përpiqen të marrin S-400.
– Siç e dini, çështjet ushtarake janë pjesë e çështjeve politike. Madje edhe deklaratat e bëra në çështjet ushtarake bartin mesazhe politike.
Pyetjen se pse Rusia do të dorëzoj apo nuk dëshiron të dorëzoj S-300 në Siri, duhet t’ia parashtroni palës ruse.
Ne nuk jemi ata që përcaktojnë se cila armë duhet të dorëzohet.
Siria nuk ka treguar se çfarë arme ka përdorur kundër sulmit të trefishtë (sulmit të SHBA-së, Anglisë dhe Francës) dhe sulmit të Izraelit. Ne nuk i zbulojmë veçoritë tona ushtarake. Kështu, edhe nëse S-300 dorëzohet në Siri, edhe nëse nuk dorëzohet, ne nuk do të deklarojmë lidhur me këtë çështje. Armët në dispozicion do të përdoren nëse është e nevojshme.
– A keni modernizuar ndonjë armë të caktuar?
– Arma është vetëm për përdorim, ne nuk zbulojmë armët që kemi, por vetëm i përdorim ato.
– Duke pasur parasysh kompleksitetin e situatës në rajonin jugor, kjo çështje nuk kufizohet vetëm në gjeografinë siriane. Në këtë rajon ka shumë palë të gatshme. Si do ta zgjidhni këtë problem?
– Ju po flisni për të dy boshtet. Boshti i parë është ai që mbështet terrorizmin. Këtu bëjnë pjesë Amerika, Izraeli, disa grupe, disa vende arabe dhe disa vende jo-arabe. Ndërsa boshti i dytë është ai kundër terrorizmit.
Boshti i parë i cili mbështet terrorizmin po përpiqet të pushtoj territorin, ndërsa boshti i dytë po përpiqet të arrijë pavarësinë.
Pra, pa fituar ndonjëra prej këtyre boshteve, është e vështirë të thuhet rezultati i kësaj situate komplekse.
Të paktën në lidhje me Boshtin e Rezistencës kundër terrorizmit, mund të themi se ky bosht nuk jep kompromis për pastrimin e tokave siriane nga terrorizmi dhe nuk i lë terroristëve asnjë pikë të vetme në territorin sirian.
Sa i përket boshtit tjetër, duhet të bëjmë këtë pyetje: A po ndryshon realiteti themelor? Të presim dhe të shohim. Por përmbajtjen dhe besimin e vet nuk e ndryshon asnjëherë. Kush e di, ndoshta e ndryshon me hapa politik të imponuar nga realitetet.
– Edhe fronti i jugut është gjithashtu në këtë kuadër. Që nga fillimi i luftës së Sirisë, “Dhoma e operacioneve MOC” nuk ka ndalur dhe është ende aktive. Është në lidhje të drejtpërdrejt me Izraelin. Kemi parë se kohëve të fundit ka nisur përsëri aktivitetet. Po bëhen shumë kontakte dhe përpjekje që ajo të jetë përsëri aktive. Mos ndoshta kuptimi i kësaj është kështu: A po i lë menjëanë qeveria siriane rezultatet që do të lindin dhe po i jep fund luftës në rajonin jugor me me mjete ushtarake? Apo është në një rrugë pa kthim? A është e mundur t’i jepet fund luftës sipas udhëheqësit të Sirisë?
– “Dhoma e operacioneve MOC” nuk ka lidhje me këtë vendim. Me pjesëmarrjen dhe rolin e terroristëve, kjo dhomë e operacioneve që nga fillimi ka pasur lidhje me luftën kundër Sirisë. Pra, dhoma e operacioneve MOC u krijua me pjesëmarrjen e terroristëve dhe i drejtoi ata nga pikëpamja ushtarake. Vazhdimi i ekzistencës së kësaj dhome të operacioneve varet nga vazhdimi i ekzistencës së terroristëve. Pra, ata janë të gatshëm të bëjnë më shumë veprime terroriste. Pra kjo varet më shumë nga ata se sa nga lidhja me rolin e shtetit sirian.
Roli ynë nuk ka të bëjë asgjë me dhomën e operacioeve MOC. Vendimi ynë që nga fillimi ka qenë shpëtimi i të gjitha tokave siriane. Çështja se kur do të drejtohemi nga jugu, veriu, lindja apo perëndimi është një çështje ushtarake.
Ne tani po shkojmë drejt jugut, duke injoruar këtë dhomë të operacioneve dhe po i japim shancë procesit politik. Nëse kjo nuk do të ketë sukses, nuk ka asnjë mënyrë tjetër për të shpëtuar përveç duke përdorur forcën.
– A do të tërhiqet Amerika nga Tenefi?
– Amerika thotë se është gati të tërhiqet nga Tenefi. Por të gjithë e dinë dhe historia dëshmon se Amerika është një gënjeshtare. Pra, pse duhet t’a besojmë ne këtë? Do të presim dhe do të shohim se çfarë do të ndodh.
– A kanë ndonjë lidhje ngjarjet në Jordani me frontin jugor? Pra sipas jush, a ka lidhje me ato që po ndodhin në këtë rajon?
– Përveç asaj që kemi dëgjuar nga shtypi, ne nuk kemi ndonjë njohuri të caktuar për këtë çështje. Sidoqoftë, ne duam paqe dhe stabilitet politik në Jordani. Ne nuk duam kaos në këtë vend. Sepse kjo ka pasoja negative edhe për ne.
– A jeni të gatshëm për të dhënë mbështetje politike dhe ushtarake nëse rezistenca palestineze e kërkon një gjë të tillë nga ju?
– Ne nuk kemi ndryshuar nga pikëpamja politike. Çështja palestineze për ne është si para dhjetra vitesh, ajo nuk ka ndryshuar.
Mbështetja që kemi dhënë është e lidhur me dy gjëra. E para lidhet me atë se tani mundësitë e Sirisë pa dyshim i japin prioritet pastrimit të tokave siriane nga terrorizmi. Ndërsa e dyta lidhet me gjendjen e Palestinës dhe me palët që mund të kuptohen brenda Palestinës.
– Kur themi rezistencë, ne flasim edhe për anën tjetër. Edhe lëvizja e Hezbollahut gjithashtu ka luajtur rol në luftën kundër terrorizmit. Ata kanë bërë shumë sakrifica në luftën kundër terrorizmit. Z. President, çfarë doni t’u thoni familjeve të ushtarëve, dëshmorëve dhe të të lënduarve?
– Lidhur me Rezistencën Libaneze, vëllezërit tanë nga Iraku dhe të tjerët që nuk po i përmend e të cilët vijnë këtu për të mbrojtur tokat siriane dhe qytetarët, mund të theksoj se vëllezërit tanë nga Iraku, ata që erdhen nga vendet e tjera dhe ata që erdhën nga Irani, dhanë gjak në Siri.
Ne duhet t’i shohim të gjithë këta në të njëjtën pikë me dëshmorët dhe të lënduarit sirianë dhe familjet e tyre. Edhe nëse i shprehim të gjitha fjalët dhe gjithë literaturën, nuk do të jenë ekuivalente me një pikë të gjakut të tyre. Sepse fjala është një gjë shumë e vogël në krahasim me atë që ata dhanë. Është shumë më e rëndësishme ajo që historia do t’a shkruaj për ta.
Realiteti është atëherë kur themi se historia është shkruar këtu. Historia ka nevoj për strategji dhe taktika. Por realiteti strategjik nuk ka vlerë nëse nuk praktikohet në vend. Ajo mbetet vetëm një ide të cilën e vëmë në libra dhe artikuj. Por realiteti është kështu: Këta njerëz dhe grupe të rezistencës në të gjitha këto vende kanë shkruar historinë e vërtet, e jo politikën.
I përgëzoj të gjithë familjet e luftëtarëve, dëshmorëve, të të lënduarve si dhe të atyre të cilët i dërguan këtu për të mbrojtur Sirinë. Këto familje janë një model i moralit dhe parimit për brezat e tanishëm dhe të ardhshëm.
– Z. President, nëse më lejoni, le të kthehemi në disa çështje politike. Le të flasim për frontin jugor të Sirisë, situatën e përgjithshme të rajonit dhe arritjet e përgjithshme në të gjithë vendin. Më e dukshmja prej kësaj është aleanca e trefishtë (Siri, Iran, Rusi). Cila është natyra e kësaj aleance? A ka lidhje kjo aleancë me luftën kundër terrorizmit dhe me zhvillimet në fushën e Sirisë? Ka pretendime se kohëve të fundit ka përqarje në këtë aleancë.
Si i vlerësoni këto pretendime? Cili është mendimi juaj për këtë? Cili është realiteti praktik i kësaj aleance?
– Para së gjithash, nëse flasim për marrëdhëniet Siri-Iran, duhet të themi se aleanca midis dy vendeve u shfaq 40 vjet më parë në kushte të ndryshme në Lindjen e Mesme dhe ende po vazhdon. Kështu, nuk ka asnjë arsye për të folur për përkohshmërinë e kësaj.
Në periudhën e re, kjo alancë doli në pah me hyrjen e Rusisë në luftën e Sirisë.
Marrëdhëniet tona me Rusinë datojnë që para 70 vjetësh. Këto marrëdhënie kanë pësuar ndryshime të lloj-llojshme. Niveli i marrëdhëneve tona u dobësua me rënien e Bashkimit Sovjetik dhe me bërjen e Boris Yeltsin-it president; por megjithatë, kjo nuk ishte një përmbytje e marrëdhënieve tona.
Rusia ka qenë gjithmonë në marrëdhënie miqësie me Sirinë. Gjatë rrethimit dhe embargove të zbatuara ndaj vendit tonë, edhe ne kemi marrë shumë mallra nga Rusia, sidomos armë.
Prandaj, nuk është në natyrën e rusëve që të heqin dorë nga aleancat e bazuara në marrëdhëniet e përkohshme apo të interesit ose nga marrëdhëniet për llogari të përfitimit. Përkundrazi, marrëdhënia midis dy vendeve është strategjike.
Por deklaratat politike mund të shkaktojnë komente të tilla. Sigurisht, qëllimi në deklarata të tilla është që t’u dërgohet mesazhe palëve të ndryshme. Është gjithashtu e mundur që nganjëherë të mos zgjedhen terma të caktuara nga pikëpamja e gjuhës. Por deklaratat duhet të merren parasysh brenda natyrës së përgjithshme.
Pikëpamja e Rusisë për Iranin është strategjike. Sipas Damaskut, Rusia nuk ndërhyn në punët e brendshme të Sirisë. Nëse ka një mendim të tillë, e thotë atë. Megjithatë, vendimi përfundimtar për këtë çështje është vendimi i qeverisë dhe popullit të Sirisë. Për Sirinë ky është një parim themelor. Pra, marrëdhënia mes dy vendeve është strategjike. Kur ka mosmarrëveshje, gjë që është e natyrshme, ndonjëherë mund të ketë mosmarrëveshje edhe brenda qeverisë siriane.
– A po forcohet kjo aleancë?
– Natyrisht, kjo aleancë po forcohet kur marrim parasysh realitetin dhe situatën aktuale dhe faktin se edhe interesat dhe zhvillimet ndërkombëtare e mbështesin terrorizmin kundër qeverisë. Siria, Irani dhe Rusia e shohin terrorizmin si një rrezik jo vetëm për Sirinë, por për të gjitha vendet e botës.
Siria, Irani dhe Rusia e ndjejnë rëndësinë e lidhjeve juridike ndërkombëtare dhe kjo aleancë duhet të vazhdohet kur të merret parasysh situata aktuale.
– Disa thonë se iranianët duhet të largohen nga Siria dhe se Damasku mund të bëjë lëshime politike për këtë.
– Siç thashë edhe në fillim, pasi që kjo marrëdhënie nuk do të ofrohet në tregun e bisedimeve, nuk mund të përcaktohet ndonjë çmim për të. Përgjigjja është shumë e qartë:
Vende të ndryshme, veçanërisht Arabia Saudite, që nga fillimi i luftës së Sirisë kanë bërë këto propozime në faza të ndryshme: Nëse Damasku ndërpret marrëdhëniet me Teheranin, situata e Sirisë do të kthehet në normalitet. Por natyrisht se kjo u refuzua nga ne.
– A bëri Arabia ofertë?
– Në fazën e luftës?
– Po.
– Po, shumë herë. Këtë e thanë haptazi.
– Si, drejtpërdrejt?
– Po, drejtpërdrejt… çështja e vërtetë ishte marrëdhënia me Iranin. Qëndrimi i Arabisë për këtë çështje është tërësisht i hapur. Nuk po flas për ndonjë çështje sekrete.
Vazhdon…
Burimi : Y.D.Haber/ ML
