Referendumi i dështuar i Maqedonisë është goditje ndaj lobistëve perëndimorë, por qeveria do të kërkojë gjithsesi të bashkohet me NATO-n

Nuk është për t’u habitur që udhëheqësit perëndimorë nuk arritën të gjenin mbështetjen në referendumin e Maqedonisë, thanë ekspertët për RT, duke sugjeruar që betimi i Shkupit për të injoruar rezultatin dhe për të shtyrë përpara anëtarësimin në BE dhe NATO është edhe më tronditës.

Pavarësisht se personalitetet perëndimore u derdhën në Shkup për të lobuar për masën, shumica e maqedonasve zgjodhën të qëndronin në shtëpi për referendumin jo të detyrueshëm të së dielës, i cili do të hapte derën për anëtarësim në BE dhe NATO.
Rreth 90 për qind votuan në mbështetje të referendumit, i cili pyeti: “A jeni për anëtarësim në BE dhe NATO duke pranuar marrëveshjen mes Republikës së Maqedonisë dhe Republikës së Greqisë?” por me një pjesëmarrje rreth 36 për qind, rezultatet u shfuqizuan. Kryeministri maqedonas Zoran Zaev tha pas votimit se ai mbetet i angazhuar për riemërimin e vendit në Maqedoni Veriore, duke zgjidhur një mosmarrëveshje për emrin me Greqinë fqinjë dhe duke hapur rrugën për anëtarësimin në BE dhe NATO.

Pjesëmarrja e dobët, e shoqëruar me premtimin sfidues të qeverisë për të vazhduar me ndryshimin e emrit, pavarësisht nga papëlqyeshmëria e saj, thekson ndarjen e thellë midis popullit të vendit dhe elitës së tij politike, thanë analistët për RT. Ata thanë se rezultati i dobët është një goditje në dhëmbë ndaj liderëve perëndimorë dhe zyrtarëve të lartë që vizituan vendin përpara votimit.

Ndërhyrja perëndimore?

Ndërsa pjesëmarrja jashtëzakonisht e ulët paraqet një pengesë të papritur për Zaevin, është gjithashtu një humbje për sponsorët e tij perëndimorë, tha për RT Elena Guskova, kryetarja e Qendrës Moderne të Studimeve të Krizave Ballkanike të Institutit të Studimeve Sllave në Akademinë Ruse të Shkencave.

Përpjekjet e mëdha u bënë nga Brukseli dhe Uashingtoni për të bërë sa më shumë që të jetë e mundur për pranimin e Maqedonisë në bllokun evropian dhe aleancën mbrojtëse famëkeqe sulmuese. Vetëm në javën e kaluar, një përplasje e personaliteteve perëndimore ndodhi në kryeqytetin maqedonas, ku u përfshinë ministri i jashtëm gjerman Heiko Maas, sekretari amerikan i mbrojtjes James Mattis dhe shefja e politikës së jashtme të Bashkimit Evropian Federica Mogherini.

Kryeministri maqedonas “pro-perëndimor” u mbështet në ndihmën e Uashingtonit dhe Brukselit për të nxitur referendumin dhe për të zgjidhur çështjen e emrit me Athinën, tha Guskova.
“Është shumë e rëndësishme për Perëndimin që të shfuqizojë këtë nyjë dhe të largojë ndikimin që Rusia mund të ushtrojë mbi Maqedoninë. Prandaj [Perëndimi] u përpoq aq shumë për këtë referendum që të ketë sukses”.

Ironikisht, Sekretari i Mbrojtjes Mattis akuzoi Moskën për ndërhyrje në punët e brendshme të Maqedonisë gjatë vizitës së tij në Shkup dhe hodhi akuza se Rusia “kërkon të pengojë maqedonasit të shkojnë në votime”.
“Ata de facto fajësojnë Rusinë për pjesëmarrjen e ulët,” vuri në dukje Guskova, duke shtuar se ndryshimi i emrit “poshtërues” ishte faktori i vërtetë motivues pas rezultatit të referendumit.
Loja e fajit gjithashtu mund të jetë e motivuar nga krenaria e plagosur: interesimi i papritur dhe i ashpër i Perëndimit në Maqedoni. Vizita e Merkelit shënoi herën e parë që një kancelar gjerman kishte udhëtuar në vend.

“Ka një mospërputhje të madhe midis elitës politike në ish-Republikën Jugosllave të Maqedonisë dhe popullit të saj”, tha për RT Stavros Mavroudeas, profesor i ekonomisë politike në Departamentin e Ekonomisë në Universitetin e Maqedonisë. “Elita politike në Shkup është e nënshtruar ndaj fuqive perëndimore BE dhe SHBA. Kjo krijon një hendek”.

Edhe pse duket se maqedonasit janë më pak se entuziastë për ndryshimin e emrit, NATO dhe Uashingtoni e kanë përshëndetur rezultatin e referendumit si një fitore. “Unë e përshëndes votimin “pro” në referendumin e Maqedonisë dhe i bëj thirrje të gjithë liderëve politikë dhe partive që të angazhohen në mënyrë konstruktive dhe me përgjegjësi për ta shfrytëzuar këtë mundësi historike.” Dera e NATO-s është e hapur, por të gjitha procedurat kombëtare duhet të përfundojnë, “tha Stolenberg.
Duke iu përgjigjur votimit, Departamenti i Shtetit i SHBA i kërkoi parlamentit të Maqedonisë të vazhdonte me ndryshimin e emrit, i cili do të kërkonte një shumicë prej dy të tretash, duke u bërë thirrje ligjvënësve të vendit “të ngrihen mbi politikën partiake” dhe “të sigurojnë një të ardhme më të ndritur për vendin si pjesëmarrës i plotë në institucionet perëndimore “.
Komisioneri i Zgjerimit të BE, Johannes Hahn, bëri jehonë me një qëndrim të ngjashëm, duke u thënë të gjitha palëve që “ta respektojnë këtë vendim dhe ta marrin atë me përgjegjësinë dhe unitetin më të madh përgjatë linjave partiake”.

Ashtu si shumë prej referendumeve “jo detyruese” të përdorura për të vulosur vulën e anëtarësimit në BE dhe NATO gjatë dekadës së fundit, duket se vullneti i popullit mund të injorohet kur elita politike të vendosë se aksionet janë shumë të larta.

Burimi: Rt.com/ Gazeta impakt

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne