Ndërsa luftërat e ardhshme do të kryhen gjithnjë e më shumë nga robotët inteligjentë që në mënyrë efektive do të zëvendësojnë ushtarët njerez, studiuesi norvegjez Morten Hansbø ka frikë se vendi i tij mund të kapet në befasi nga tendencat e fundit në luftën pa drejtues.
Vetëm disa vite më vonë, robotët e luftës plotësisht të aftë për të kuptuar rrethanat përreth e tyre, duke iu përshtatur kushteve të motit dhe duke u orientuar pa GPS, mund të bëhen realitet, shkruan hulumtuesi Morten Hansbø i Institutit kerkimor Norvegjez të Mbrojtjes (FFI) në artikullin e tij “Robotika, Fuqi luftarake dhe qëndrueshmëri në mbrojtjen e së ardhmes “.
Vendet që nuk përdorin robotë mund të bëhen pre e lehtë në luftën e ardhshme, tha Hansbø në një intervistë për të përditshmen norvegjeze Aftenposten.
“Një mbrojtje që nuk mbështetet tek robotika do të ketë pak besueshmëri pas 15 vjetësh”, tha Morten Hansbø.
Hansbø iu referua një hetimi të vazhdueshëm të forcave të armatosura, gjë që tregoi se tanket vetë-drejtuese së shpejti do të jenë më superiorë se tanket tradicionale. E njëjta gjë vlen edhe për gjeneratat e reja të avionëve luftarakë, pasi luftimet ajrore do të dominohen nga sistemet e armëve me vetë-drejtim. Në një çështje kohe prej disa vitesh, robotët do të jenë në gjendje të përshtaten me situata të papritura në të njëjtën mënyrë që aktualisht njerëzit bëjnë.
Hansbø argumentoi se qëndrimi prit dhe shiko i Norvegjisë së shpejti do të dështonte.
“Dekada e ardhshme mund të bëhet si koha e Kodakut për Forcat e Armatosura, ‘shkroi Morten Hansbø, duke iu referuar gjigantit fotografik që humbi castin e kohes kur fotografia dixhitale zëvendësoi filmin tradicional dhe ra në mënyrë të pakthyeshme prapa.
Sipas Hansbø, përdorimi i sistemeve pa pilot nga kundërshtarët e Norvegjisë do të vendosë kapacitetin ushtarak të vendit nordik nën trysni të mëtejshme, duke vënë në pikëpyetje edhe rëndësinë e tij.
Në gusht, 116 ekspertë të teknologjisë, përfshirë Elon Musk nga kompania e makinave elektrike Tesla, i bënë thirrje OKB-së për një ndalim të plotë të përdorimit të inteligjencës artificiale në teknologjinë e armëve, duke paralajmëruar për një “revolucion të mundshëm në luftë”. Hulumtuesi i FFI argumentoi se një ndalim nga OKB-ja mund të rezultojë i paefektshëm, pasi teknologjia do të përhapet si zjarri nga momenti i zhvillimit.
“Do të jetë e vështirë të përcaktohet se çfarë është e ligjshme dhe çka nuk është, dhe teknologjia është gjithmonë përpara ligjit. Disa do të respektojnë një ndalim, të tjerët nuk do ta bejnë – siç është sot situata për sistemet e tjera të armëve”, argumenton Hansbø.
Hansbø vazhdoi të përshkruante taktika të zgjuara që mund të shfrytëzoheshin për të kapërcyer një fuqi superiore duke dërguar me shumicë dronë të lirë që ti lodhnin sistemet e përparuara të armatimeve, duke iu referuar një rasti të përshkruar nga Gjenerali i SHBA David Perkins në një seminar të ushtrisë në Alabama, kur SHBA me sa duket kishte përdorur një raketë të shtrenjtë patriot për të rrezuar një dron të zakonshëm.
“Kur ka qindra dronë kundër jush, shpejt e boshatisin bunkerin,” tha Hansbø, duke argumentuar se Norvegjia kishte nevojë për burime të reja dhe zgjidhje për zbulimin dhe kundërmasat. “Lufta robot për robot ndoshta nuk eshte si ndeshja ne kendin e ringut.,” tha ai.
Sipas Hansbø, Forcat e Armatosura Norvegjeze duhet të veprojnë shpejt për të ecur me kohën, siç është bërë me avionin F-35, i cili megjithëse jo plotësisht robotik përmban shumë funksione të automatizuara. Më parë, Norvegjia u bashkua me programin F-35 dhe u angazhua për blerjen e 52 avionëve. Hansbø argumentoi se Norvegjia duhet të jetë “etikisht e angazhuar” për tu zhvilluar dhe në fund të fundit të bëhet udhëheqëse botërore në armët e vetë- drejtimit për të mbrojtur ushtarët e saj.
Koloneli Gjert Lage Dyndal, ish-dekan i Akademisë së Forcave Ajrore Mbretërore Norvegjeze, bashkëautor i librit “Kur Dronët Zgjohen” dhe eksperti i NATO-s në Bruksel, mbështeti thirrjen e Hansbø për “tu hedhur në karvanin e robotikës”, por nuk pajtohet që kjo gjë të bëhet menjëherë, pasi Norvegjia aktualisht ballafaqohet me shumë sfida në tokë, siç është modernizimi i vazhdueshëm i Forcave të Armatosura./ Gazeta Impakt
burimi:sputnik
