Rrezikshmëria e Vaksinave, kush mund të përdoret?

nga Pirro Prifti

 

Dihet qe vetem vaksinimi masiv i popullatës mund të ndërpresë pandeminë dhe kjo në Shqipëri mund të arrihet nëse do të duhet të vaksionohen e gjithë grup-mosha e rritur 15-65 vjeç dhe e gjithë grup mosha e tretë mbi 65 vjeç (tek gratë mbi 60 vjeç).

Mënyra tjetër për të ndërprerë Pandeminë është e ashtuquajtura  arritja e `Imunitetit të Tufës` i cili arrihet sipas të dhënave shkencore kur infeksionin COVID-19 ta ketë kaluar2/3 e popullatës ose afër 70% e saj.

Rezikshmëria për të arritur `Imunitetin e Tufës` qëndron më tepër tek koha e zgjatur e infeksionit në popullatë e cila deri më në Shqipëri e ka kaluar 1 vit,ndërsa sihet se një Pandemi vazhdon rreth 2 vjet. E keqja e zgjatjes së kohës ështe se  gjatë Pandemisë do të vdesin më shumë njerëz në krahasim me vaksinimin masiv të popullatës vaksinim i cili nëse egzistojnë të gjitha mundësitë mund të mbarojë për 3 muaj e sigurisht do të ketë shumë më pak vdekshmëri. Aktualisht Vaksinimi Masiv po vazhdon me ritme të shpejta në SHBA e izrael

Testimet kanë treguar se Johnson&Johnson është 66 për qind efektive në parandalimin e varianteve të ndryshme të koronavirusit.Ajo është 85 për qind efektive në mbrojtjen kundër sëmundjes së rëndë (Rregullatori i BE vendos sot për vaksinën e katërt, pritet drita jeshile për ‘Johnson & Johnson’ | Gazeta Dita).

Ritmi i vaksinimit në vëndet paraqitet kështu me raportin e vaksinimeve per 100 banorë deri në 10 mars 2021:

Izraeli 100 vaksinime /100.1 banorë

Ishujt Seyshelle 100 vaksinime / 89 banorë

UAE 100 vaksinime / 59.2 banorë

SHBA 100 vaksinime / 28.8 banorë

Serbia 100 vaksinime / 25.1 banorë

Hungaria 100 vaksinime / 13.9 banorë

Turqia 100 vaksinime / 12.1 banorë

Greqia 100 vaksinime / 11.1 banorë

Rumania 100 vaksinime / 10.2 banorë

Italia 100 vaksinime / 9.9 banorë

BE 100 vaksinime / 9.9 banorë

Gjermania 100 vaksinime / 9.8 banorë

Bulgaria 100 vaksinime / 4.4 banorë

Shqiperia 100 vaksinime / 0.7 banorë

Mali i Zi 100 vaksinime / 0.5 banorë      (• Rate of COVID-19 vaçination by country 2021 | Statista).

Ne këtë Tabelë tregohet se izraeli është vëndi i parë që e ka realizuar 10% vaksinimin dhe praktikisht Pandemia në izrael ka ndalur.

Siguria e Vaksinave është e ndryshme. Vaksinat e teknologjisë së re me mRNA si Pfitser&Biontech dhe Moderna kane efikcaitet të lartë pas dozës së dytë dhe mbrojnë mirë duke parandaluar rastet e rënda. Vaksinat e tjera të bera me vektorë të virusit të modikfikuar të shimpanzesë ChAdOx1 si Astra&zeneça, Sinovac

Deri më sot janë prodhuar në botë:

dy vaksina tip mRNA (the Pfizer–BioNTech vaçine and the Moderna vaçine),

katër vaksina  konvencionale të inaktivizuara (BBIBP-CorVCovaxinCoronaVac,  CoviVac [ru]),

katër vaksina me vektore virale  (Sputnik V,  Oxford–AstraZeneca vaçineConvidicea,  Johnson & Johnson vaçine),

dy vaksina me nën-njësi proteinike  (EpiVaçorona and RBD-Dimer).

Efikaciteti I vaksinave mbetet deri tani:

Pfitzer&Biontech vaçines 95% doza e dyte

Developed by J&J’s vaçines division, Janssen Pharmaceuticals 85%

Astra&Zeneca vaçines 63.09%-82% doza e dyte

Moderna vaçine 52.4 -92.1 doza e dyte

Sinovac (Sinofarm) vaçine 50.4- 78% në rastet e mesme dhe 100% në parandalimin e rasteve të rënda

Sputnik  V vaçine – deri në 92% .

 

(https://ëëë.bbc.com/neës/ëorld-asia-china-55212787)

Rrezikshmëria  e këtyre vaksinave soe siç përmëndet në mjekësi- fenimenet anësore të vaksinave janë të ndryshme.

Informacioni më i fundit është për vaksinat Astra&Zenca, për të cilën autoritetet daneze kanë ndërprerë vaksinimin me këtë vaksinë në Danimarke për shkak të fenimenit të formimit të trombzave pas veksinimit tek njerëzit e vaksinuar me këtë vaksinë. Sidoqoftë EMA theksoi se nuk ka asnjë vaksinim nuk ka shkaktuar një gjëndje të tillë si përmëndi Ministri i Shëndetësisë së Danimarkës Magnus Heunicke në tëeeter.

(Ëhy Denmark Has Stopped Using the Astrazeneca COVID Vaçine (msn.com))

Sa për Vaksinat e reja mRNA, reaksionet më të rënda si reaksionet Anafilaktike atë janë 4.5 rastë për 1 milion për vaksinën Pfitzer&Biontech dhe 2.5 raste për 1 milion vaksinime (COVID-19 Vaçine Side Effects: Ëhat to Knoë Noë (healthline.com).

Vaksinat Johnson & Johnson dhe Oxford-AstraZeneca janë më pak efektive se dy të parat por kanë efekte anësore të ngjashme si: dhimbje krahu, ethe, të dridhura me temperaturë deri në 38oC.

Efektet anësore ndoshin më shumë pas dozës së dytë.

Efektet anësore pas injeksionit të vaksinës kineze  CoronaVac janë shumë të pakta dhe të lehta dhe përfshijnë temperature, ethe, dhimbje në vëndin e injeksionit (Exclusive: 90% of China’s Sinovac employees, families took coronavirus vaçine, says CEO | Reuters).

Efektet anësore të Sputnik V ishin të rralla e të ngjashmë me ato të gripit dhe dhimbje në vëndin e injeksionit (Hoë Gamaleya’s Sputnik V Vaçine Ëorks – The Neë York Times (nytimes.com).

Në përgjithësi efektet anësore të moderuara përbënin rreth 10% të rasteve të vaksinuara , ndërsa për disa batche vaksinash Astra%Zeneca efektet anesore mund te shkonin deri në 40%, gjë e cila detyroi që të ndërpriteshin vaksinimi me këtë vaksinë tek disa spitale në francë gjatë vaksinimeve të personelit shëndetësor.

Ardhja e vaksinave të ndryshme në Shqipëri dhe vaksinimi i popullatës, do të përshpejtojë ndërprerjen e Pandemisë dhe rifllimin e jetës normale në Shqipëri.

Kujdes duhet patur se nga merren këto vaksina dhe se si respektohen rregullat e mbajtjes së vaksinave në frigorifer, si dhe gadishmëria e ndihmës së parë për të ndihmuar  të vaksinuarit që mund të kenë efekte anësore.

Sigurisht tek vaksina Pfitzer&Biontech ka patur raste reaksionesh anafilaktike dhe çfaqje te infeksionit COVID-19 në periudhat menjëherë aspo disa ditë pas vaksinimit. Kjo për arësye se formimi i antikorpeve pas vaksinimit është i ngadaltë dhe duhen 1-2 javë për tu formuar antikorpet kundër virusit COVID-19.

Për këtë arësye është e domosdoshme që duhet të vazhdohen masat mbrojttëse anti COVID-19 edhe disa ditë pas bërjes së çdo lloj vaksine si mbajtja e maskës-distanca 2m larg njëri tjetrit, higjena personale.

Së fundmi është e domosdoshme që personat që vaksinohen nuk duhet të bëjnë vaksinën nëse ata para se të bëhet vaksina kanë temperaturë apo janë në gjëndje të rëndë nga sëmundje të tjera.

 

 

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne