Sirianët festojnë fundin e regjimit të al-Asadit, pavarësisht sfidave të vazhdueshme dhe shkatërrimit të gjerë në të gjithë vendin.
Foto: Dekoratat që shprehin gëzimin për fitoren e opozitës mbushin Sheshin Dinjiteti në qendër të Sweida-s, i cili kishte qenë dëshmitar i demonstratave kundër regjimit për muaj të tërë, më 28 dhjetor. [Ali Haj Suleiman/Al Jazeera]
Damask, Siri – Rënia e regjimit të gjatë të Asadit që sundoi Sirinë për më shumë se 50 vjet u bë një pikë kthese globale në vitin 2024. Lufta e Sirisë ishte zbehur nga titujt kryesorë, por ajo u rishfaq pasi një ofensivë e rrufeshme përmbysi Bashar al-Asad dhe riktheu shpresën për shumë njerëz në muajin e fundit të vitit. Në fillim të vitit 2024, Organizata Botërore e Shëndetësisë vlerësoi se më shumë se 65 për qind e popullsisë kishte nevojë për ndihmë humanitare. Një tërmet në shkurt 2023 që shkatërroi Sirinë veriore e kishte përkeqësuar më tej krizën pa nxitur mbështetje shtesë ndërkombëtare.
Çmimet e ushqimeve ishin dyfishuar në vitin 2024 krahasuar me vitin 2023 dhe monedha vendase ishte zhvlerësuar në një të 15-tën e vlerës së saj të vitit 2020. Izraeli sulmoi Sirinë në vitin 2024, duke shkatërruar ndërtesa të tëra në Damask dhe provinca të tjera, duke synuar zyrtarë të lartë iranianë dhe të Hezbollahut, dhe duke shkaktuar mbyllje të përsëritura të aeroporteve të Aleppos dhe Damaskut.
Protestat paqësore vazhduan në jug dhe veriperëndim të vendit, me aktivistë në Sweida që protestuan kundër kushteve të këqija të jetesës dhe duke bërë thirrje për rënien e regjimit të Asadit. Regjimi i Al-Asad dhe aleatët e tij vazhduan të bombardojnë zonat e kontrolluara nga opozita, duke vrarë dhe plagosur civilë.
Kërcënimi i vazhdueshëm nga regjimi në veriperëndim bëri që Hayat Tahrir al-Sham (HTS) dhe një koalicion grupesh të armatosura opozitare të nisin “Operacionin e Parandalimit të Agresionit” më 27 nëntor, duke bërë përparime të shpejta në Aleppon perëndimore dhe duke pushtuar qytetin brenda dy ditësh.
Përparimi vazhdoi përmes Idlibit jugor, Hama, Deraa dhe Homs derisa, më 8 dhjetor, arriti në Damask ndërsa Bashar al-Assad iku në Rusi.
Festimet shpërthyen në të gjithë Sirinë, pavarësisht se Izraeli përfitoi nga situata për të goditur vendet e sigurisë dhe depot e armëve dhe nisi një inkursion në Siri duke u zvarritur përtej vijës kufitare në Lartësitë Golan.
Ndërsa luftëtarët e HTS-së përparonin, ata hapën dyert e burgjeve të al-Asadit, duke lënë të lirë mijëra njerëz dhe duke nënvizuar numrin e madh të njerëzve që janë zhdukur në “therrtoret e tij njerëzore”.
Filluan përpjekjet për të gjetur rreth 130,000 të burgosur dhe persona të zhdukur me forcë, por siç e morën vesh mijëra familje, kërkimi do të jetë i gjatë dhe rraskapitës .
Mijëra të tjerë të zhvendosur brenda vendit, të cilët duhej të largoheshin nga vendi, shpresonin të ktheheshin në shtëpitë e tyre, por shkatërrimi që shkaktoi al-Assad ishte aq i gjerë sa që disa njerëz nuk mund të identifikonin as se ku ishin shtëpitë e tyre.
Pasiguria dhe frika për të ardhmen mbeten të përhapura në mesin e sirianëve, por ekziston një konsensus se e ardhmja premton në krahasim me të shkuarën.
Ndërsa bota kalon nga një vit në tjetrin, sirianët kalojnë nga viti 1970 në 2025, ndërsa i lanë pas vetes vitet e Asadit. /AlJazeera/GazetaImpakt
