Ekspertët e real estate pohojnë se ato po shiten me shpejtësi në Jug, ndonëse janë të shtrenjta. Ja sa kushtojnë.

Pothuajse dy dekada më parë, në tregun shqiptar të pasurive të paluajtshme nisi një tendencë e re, ku njerëzit po blinin shtëpi të dyta në bregdet. Kërkesa në rritje dhe mosdija nxiti atë që sot cilësohet si katastrofa e bregdetit të Durrësit. Pallate të ndërtuara sa më pranë detit, pa ndonjë cilësi, shumë pranë njëri-tjetrit dhe në garë se cili do të kapte qiellin. Pishat u prenë dhe ajo çka ngeli ishte betoni.
Sot, ata që zotërojnë një apartament në zonën e plazhit në Durrës e kanë shumë të vështirë, për të mos thënë të pamundur që ta rishesin dhe çmimet kanë rënë ndjeshëm, duke zbritur edhe në 300 euro për metër katror. Ilir Konomi nga Albanian Property, tregoi për një kërkesë të dobët në tregun sekondar të apartamenteve në zonat bregdetare. Edhe ing. Xheni Jahja nga Tirana Real Estate, tha se njerëzit kërkojnë shtëpi me standarde.
Sot, nuk ka asnjë shifër të përafërt se sa mund të jetë stoku i apartamenteve në bregdet, por bëhet fjalë për një numër shumë të lartë. Ekspertët nuk japin asnjë variant se si mund të zgjidhet situata në këtë zonë.
Sipas të dhënave të Censusit të fundit të INSTAT, në bregdetin e Durrësit e Kavajës, një pjesë e konsiderueshme e banesave janë të boshatisura.
Raporti i numrit të banesave të pazëna ndaj numrit të banesave gjithsej në përqindje në Golem është 88%, më i larti në Republikë, nga 21.6% që është mesatarja e vendit. (Banesat e pazëna përfshijnë banesat boshe dhe ato për qëllime dytësore ose sezonale).
Sektori i ndërtimit në qytetin e Durrësit, sipas sekretarit të Shoqatës së Ndërtuesve, Arben Dervishi, ka mbetur në stanjacion, sidomos zona e plazhit, ku ndërtimet janë bërë pa kriter.

Në Jug po blejnë apartamente norvegjezët

Më ndryshe paraqitet tregu i apartamenteve të Jug të vendit, që po mbahet nga kërkesat e të huajve. Më të interesuar duket se janë blerësit nga vendet nordike, veçanërisht norvegjezët. Sipas Stela Dhamit, nga Colliers International, këta blerës janë të përqendruar, kryesisht në Himarë dhe në Sarandë.
Interes të veçantë ka pasur për qytetin e Sarandës si pasojë e vendndodhjes gjeografike, kapaciteteve të transportit ujor dhe ato hoteliere megjithëse të vogla. Saranda ka filluar të futet në itinerarin e linjave serioze të kroçerave, duke ofruar jo vetëm bregdetin e saj të mrekullueshëm, por edhe pasuritë e saj të mëdha arkeologjike. Turistët e huaj reflektojnë kënaqësi në raportin cilësi/çmim, si dhe në nivelin e shërbimit hotelier të ofruar.
Turistët nga vendet nordike, me 30-40 mijë euro, kanë blerë një apartament. Himara dhe Saranda tërheqin, edhe për shkak të afërsisë që kanë me ishullin e Korfuzit dhe me portin. “Kemi potencialin të tërheqim edhe më shumë blerës nga këto vende, sepse stoku ekzistues i shtëpive të dyta të pashitura është i lartë. Megjithatë infrastruktura, portuale, aeroportuale, mbetet një nga problematikat përse nuk tërhiqen blerësit e huaj”, ka shtuar zonja Dhami.

Tani në bregdet po blihen vila

Kohët e fundit, sipas agjencive të pasurive të paluajtshme, njerëzit janë bërë më kërkues. Nuk duan thjesht një shtëpi të dytë pranë detit. Ata kërkojnë kushte të mira dhe për këtë arsye, në përgjithësi, kërkesat për të shtëpi në bregdet janë të përqendruara në komplekset turistike, kryesisht fshatrat turistikë.
Sipas Dritan Cakës, nga agjencia e pasurive të paluajtshme DevInf, është vënë re rritja e kërkesës për vila në bregdet, veçanërisht në fshatrat turistikë, ndërsa pohon se tregu i apartamenteve ka mbetur në vend.
Menaxherët e kompanive të ndërtimit, që kanë investuar përgjatë bregdetit në komplekset turistike (më së shumti rezidenciale dhe shumë rrallë hoteleri) thonë se ecuria ka qenë e mirë, në veçanti tregu i vilave, megjithëse apartamentet janë më ekonomikë.

Sa kushton një vilë

Në komplekset turistike, çmimet variojnë nga 800 euro për apartamentet, deri në 1200 euro për vilat në bregdetin e Adriatikut. Kurse në Jug, çmimi për metër katror shkon deri në 1850 euro katror për vilat e kategorisë “luxury”.
Çmimi i një vile varion në 200-300 mijë euro, sipas përllogaritjeve të agjencive të paluajtshme.
Për përcaktimin e çmimit të një objekti hyjnë në lojë shumë faktorë, si afërsia me bregun apo orientimi i banesave, thotë Klaudio Hajdinaj, menaxher marketingu në Agikons, kompani e cila ka disa projekte në Adriatik, në zonën e Qerretit dhe në bregdetin e Jonit në Himarë dhe Dhërmi.
Në përgjithësi, projektet e resorteve në bregdet përbëhen nga 20% vila, 70% apartamente dhe 10% duplekse. Sipërfaqet e vogla të apartamenteve e bëjnë më ekonomike blerjen e tyre, tregoi për “Monitor” zoti Hajdinaj.
Megjithatë, kompanitë ndërtuese i rishikojnë çmimet në bazë të fazës së ndërtimit. Filozofia është e njëjtë, kur projekti është në fazën e parë, çmimet për metër katror janë më të ulëta, në mënyrë që të tërhiqen fondet, por kërkesa mbetet e ulët për sa kohë projekti nuk është i prekshëm. Ndërsa kur projekti është drejt përfundimit, çmimet rriten.
Kompanitë e ndërtimit tregojnë se ka pasur kërkesë në rritje për vilat. Igla Gjoka, menaxhere marketingu në Mane TCI, tregon se të gjitha vilat e kompleksit Valamar, në segmentin ku investitor është Mane TCI, janë shitur.

Profili i blerësit

Kërkesa nga të huajt mund të numërojmë vetëm 6-7 të tilla, thotë Igla Gjoka për sa u përket blerësve në Valamar, ndërsa tregon se në përgjithësi, blerësit janë vendas dhe shqiptarë nga trevat.
Edhe Klaudio Hajdinaj nga Agikons, thotë se kryesisht blerësit janë në shqiptarë të Shqipërisë dhe të Kosovës, por që në shumicën e rasteve jetojnë jashtë. Për sa u përket të huajve, zoti Hajdinaj thotë se ka pasur interes nga italianët.
Kompanitë e ndërtimit thonë se kanë si target-grup klientë me të ardhura mesatare dhe sipër.
Megjithatë investitorët e kanë parë më të arsyeshme të orientohen në ndërtimin e objekteve me target klientët VIP.

Vile bregdetPse vila dhe jo hotele?!

Në Shqipëri tendenca për të ndërtuar komplekse vilash në bregdet po e mbizotëron interesin për resort turistike. Në këtë mënyrë, investitorët ata kanë siguruar fitimin e shpejtë pa rrezikuar në ofrimin e shërbimeve turistike.
Ka pasur disa projekte për të zhvilluar komplekse turistike, ku përfshihen shtëpitë për banim dhe hotele, por që në vetvete janë tepër komplekse. Së pari, realizimi i këtyre komplekseve bëhet me faza, kërkojnë shumë investim, të cilat shumë pak kompani shqiptare mund ta përballojnë, ndërsa bankat pavarësisht se e kanë prioritet turizmin, janë skeptike për të financuar projekte të tilla, argumentoi Stela Dhami nga Colliers International.
Për sa u përket investitorëve të huaj, ka disa arsye përse nuk po tërhiqen në Shqipëri. Problemi kryesor vazhdon të mbetet çështja e pronësisë.
Megjithatë, sipas zonjës Dhami, interesi për industrinë e turizmit në Shqipëri është në rritje dhe shihet edhe si tregu i fundit për t’u zhvilluar në rajon.
Jemi në pritje të ndërtimit të resorteve dhe projekteve mikse me një komponent rezidencial dhe hotelier, ka shtuar ajo.
Për nxitjen e këtij sektori, zonja Dhami thotë se duhet të zgjidhet çështja e pronësisë, të ofrohen incentiva të qarta për ata që investojnë dhe hapin vende të reja pune, të ulet edhe TVSH për hotelerinë, e cila do të ndihmonte që industria e turizmit të ishte konkurruese me ato të rajonit.
Projektet e deritanishme në pjesnë më të madhe nuk janë resorte të mirëfillta. Në themel të tyre kanë ndërtimin e vilave të luksit të destinuara për klientët VIP, ndërsa shërbimet e hotelerisë parashikohen në një fazë të dytë.
Në përgjithësi, investitorët në zonat bregdetare janë të fokusuar në ndërtimin e vilave dhe të shtëpive të banimit, asnjë projekt konkret për ndërtimin e hoteleve apo resorteve të pushimit. Pse? Investimi në vila dhe shtëpi banimi përkthehet nga investitorët si kthim më i shpejtë, ndërsa sektori i turizmit ende nuk e ka gjetur veten. Ndërtimi i këtyre vilave nuk sjell vlerë të shtuar në turizëm dhe as në punësim, krahasuar me ndikimin që do të kishin resortet apo hotelet.
Kthimi nga investimi në resorte nuk josh investitorët për shkak të kohës së shkurtër të shfrytëzimit, por ndërtimi i tyre do të kishte një ndikim më të madh për të forcuar sektorin, si dhe në punësim.
Igla Gjoka, nga ManeTCI tregon për “Monitor” se, pas përfundimit të projektit Valamar në 2017-n, është në plan ndërtimi i një hoteli në po atë zonë, por është ende një projekt-ide.

Gjiri i Lalëzit, Metamorfoza e një zone…

Pothuajse 10 vjet më parë, atëherë kur plazhin e Shën Pjetrit nuk e njihte askush, duheshin minimumi 2 orë të mira rrugë nga Maminasi deri në destinacion. Rruga ishte e paasfaltuar. Zona ishte e varfër. Dikur banorët e fshatrave kanë qenë të punësuar në minierën e Manzës, e përballonin jetën me të ardhurat nga emigracioni dhe bujqësia. Plazhi i Shën Pjetrit, në Gjirin e Lalëzit, ishte një perlë që shpëtoi fatmirësisht (fatkeqësisht për banorët) nga mungesa e infrastrukturës.
Sot, panorama është ndryshe. Gjiri i Lalëzit është një ndër destinacionet kryesore. Në një të diel tipike vere, trafiku bllokohet deri në Vorë. Fluksi i turistëve ditorë është shumë i lartë, por mundësitë akomoduese janë të pakta, pasi në këtë zonë kanë lulëzuar fshatrat turistikë me vila luksoze.
“Lura 1”, “Lura 2”, “Peshkatari”, Val Mare, New Born, Perla, Lalëzit Bay janë vetëm disa nga fshatrat turistikë në Gjirin e Lalëzit. Një banesë atje është një status social. Në fund të rrugës, aty ku të lë asfalti në nisje të Kepit të Rodonit funksionon si një plazh popullor, që akomodon turistë ditorë, pa ofruar fjetje dhe shërbimet e restorantit.
Zona bregdetare e Gjirit të Lalëzit prej 25 kilometrash është pjesë e vijës bregdetare 45 kilometra të Qarkut të Durrësit. Duke qenë vetëm 26 kilometra nga Porti i Durrësit dhe 38 kilometra afër Aeroportit të Rinasit, kjo zonë është një pikë strategjike për zhvillimin e resorteve turistike edhe për shkak të lehtësive që e lidhin atë me pjesët e tjera të rajonit si Mali i Zi, Shkupi dhe Prishtina.

Apartamente SarandeTrojet në kërkim të investitorëve të mëdhenj

Shumë ofertë dhe pak kërkesë, kështu e përshkruajnë agjencitë e paluajtshme tregun e trojeve.
Sipas ing Xheni Jahja nga Tirana Real Estate, tregu i trojeve ka mbetur në vend. Brenda qytetit të Tiranës kanë mbetur shumë pak troje të lira dhe çmimi, si për çdo gjë që është e rrallë, është tepër i lartë. Ndërsa për sa u përket trojeve jashtë, nëse po shiten, po shiten pa agjencitë.
Në bregdet, pronarët e trojeve duket se i kanë idetë e qarta dhe janë në kërkim të investitorëve të fshatrave turistikë. Në përshkrimin e njoftimit të një sipërfaqe toke në Gjirin e Lalëzit shkruhej: “Ideale për të ndërtuar fshat turistik apo resort”.
Zonat më të kërkuara mbeten ato të Rivierës shqiptare, prej Palasës deri në Sarandë. Çmimet për tokat shkojnë nga 70-150 Eur/m² në varësi të madhësisë dhe vendndodhjes e afërsisë me detin, infrastrukturën ekzistuese.

Bien çmimet e apartamenteve në bregdet

Në Durrës, ndërtuesit janë gati “të falin” apartamentet e pashitura. Vetëm për 15 mijë euro mund të blesh një apartament 50 metra katrorë në krahun përtej rrugës, në një pallat në rrëzë të kodrës në zonën e Shkallnurit, me një çmim prej 300 eurosh për metër katror. “Dikur i kam shitur me 500 euro/m²”, thotë ndërtuesi.
Pak vite më parë, një apartament në vijën e parë të detit e gjeje me 900-950 euro për metër katror. Tani, një hyrje me pamje nga deti e gjen maksimumi 700 euro metri katror. Në zonën e detit, hyrjet janë me 400-500 euro për metër katror, ndërsa matanë rrugës kanë zbritur deri në 300 euro për metër katror.
Situata është e njëjtë edhe në Shëngjin, ku çmimi për apartament varion nga 350-400 euro për metër katror, sipas agjencive të pasurive të paluajtshme./ Dritare.net