Nga: Ahmad Karakira
Pavarësisht fushatës së presionit maksimal të imponuar nga Shtetet e Bashkuara, Republika Islamike vazhdoi, nën mandatin e Presidentit Ebrahim Raisi, rritjen e saj të qëndrueshme dhe të jashtëzakonshme. Presidenti iranian Ebrahim Raisi së bashku me ministrin e Jashtëm iranian Hossein Amir-Abdollahian dhe zyrtarë shoqërues kanë vdekur në rrëzimin tragjik të helikopterit në provincën e Azerbajxhanit Lindor të Iranit, sipas një deklarate zyrtare nga media shtetërore iraniane.
Pas gjetjes së helikopterit që mbante presidentin iranian dhe zyrtarët shoqërues të hënën në mëngjes, Shoqata e Gjysmëhënës së Kuqe të Iranit (IRCS) lëshoi një deklaratë paraprake duke vënë në dukje se nuk kishte “asnjë shenjë jete” pranë vendndodhjeve të rrënojave.
Jeta e Raisit
I lindur në vitin 1960 në Mashhad, Ebrahim Raisi u rrit në një familje klerikësh dhe mori arsimin fetar në moshë të re. Në moshën 15-vjeçare, ai filloi studimet në seminarin e Kumit, duke mësuar nën drejtimin e dijetarëve të nderuar, duke përfshirë udhëheqësin iranian Sayyed Ali Khamenei.
Ngjashëm me udhëheqësin iranian Sayyed Ali Khamenei, Raisi mban një çallmë të zezë, që simbolizon prejardhjen e tij si një Sayyed, një pasardhës i Profetit të Islamit Muhamed. Ai përmendet shpesh si pasardhës i mundshëm i Sayyed Khameneit.
Duke hyrë në seminarin me ndikim në Qom pak para Revolucionit Islamik të vitit 1979, gjatë një periudhe pakënaqësie nën udhëheqjen e Mohammad Reza Shah Pahlavi të mbështetur nga perëndimi, Raisi besohet se ka marrë pjesë në ngjarjet që çuan në mërgimin e Shahut dhe krijimin e Republikës Islamike nën Udhëheqësi iranian Sayyed Ruhollah Khomeini.
Më vonë ai ndoqi Universitetin Shahid Motahari në Teheran, ku përfundoi një doktoraturë në jurisprudencën dhe drejtësinë islame.
Pas revolucionit, Raisi filloi karrierën e tij juridike në zyrën e prokurorit në Masjed Soleyman, më vonë duke fituar përvojë si prokuror në juridiksione të ndryshme. Në vitin 1985, ai ishte ngritur në postin e zëvendësprokurorit të Teheranit.
Në vitin 2019, Raisi u bë presidenti i parë iranian që u përball me sanksione të SHBA-së për bashkëpunim të dyshuar në “shkelje të rënda të të drejtave të njeriut”, akuza të refuzuara si të pavlefshme nga autoritetet iraniane.
Duke u ngjitur brenda gjyqësorit të Iranit pasi Sayyed Khamenei mori udhëheqjen supreme në 1989, Raisi mbajti role të njëpasnjëshme, duke përfshirë prokurorin e Teheranit, kreun e Organizatës së Inspektimit të Përgjithshëm dhe zëvendëskryetarin e drejtësisë për një dekadë deri në vitin 2014.
Në vitin 2006, ndërsa shërbente si zëvendëskryetar i drejtësisë, ai u zgjodh në Asamblenë e Ekspertëve nga Khorasani i Jugut, përgjegjës për zgjedhjen e liderit të Iranit.
Raisi shërbeu si prokuror i përgjithshëm i Iranit deri në vitin 2016, kur Sayyed Khamenei e emëroi atë kujdestar të Astan-e Kuds Razavi, duke menaxhuar faltoren e Imam Rezait dhe organizatat e lidhura me to.
Në vitin 2017, Raisi kandidoi për herë të parë për presidencën, duke u shfaqur si pretendenti kryesor i ish-presidentit Hassan Rouhani. Pavarësisht humbjes nga Rouhani, Raisi mori afro 16 milionë vota, duke përfaqësuar 38% të elektoratit në zgjedhjet me pjesëmarrje të lartë.
Pas një pauze të shkurtër, Raisi u emërua kryetar i drejtësisë nga Sayyed Khamenei në vitin 2019. Në vitin 2021, Raisi hyri sërish në garën presidenciale, këtë herë duke dalë fitimtar pas një fitoreje dërrmuese në zgjedhje.
Mandati i Raisit u shënua me qëndrueshmëri mes sfidave!
Nën mandatin e Raisit, administrata e tij rifilloi negociatat indirekte me fuqitë botërore për të rivendosur marrëveshjen bërthamore të vitit 2015, e njohur gjithashtu si Plani i Përbashkët Gjithëpërfshirës i Veprimit (JCPOA), për të hequr sanksionet e paligjshme perëndimore të vendosura ndaj Iranit pasi Shtetet e Bashkuara u tërhoqën në mënyrë të njëanshme nga marrëveshja sipas Administratës së Presidentit Donald Trump.
Gjatë kohës së tij në detyrë, Irani dhe Arabia Saudite ranë dakord të rivendosin marrëdhëniet diplomatike dhe të rihapin misionet në vendet përkatëse pas shtatë viteve të marrëdhënieve të tensionuara pas një sërë bisedimesh të ndërmjetësuara në Pekin nën kujdesin e presidentit kinez Xi Jinping. Në një intervistë ekskluzive për Al Mayadeen, Raisi vuri në dukje se rivendosja e lidhjeve me Riadin i frustroi armiqtë e Teheranit, përfshirë entitetin okupues izraelit, i cili kërkon të nxisë mosmarrëveshje midis vendeve islamike.
Mandati i tij ishte dëshmitar i trazirave dhe kryengritjeve të armatosura të mbështetura dhe financuara nga perëndimi në Iran, pas vdekjes së 22-vjeçares Mahsa Amini, e cila, sipas Raisi, u shfrytëzua nga Shtetet e Bashkuara dhe disa vende europiane për të nisur trazira e luftëra të mëtejshme në Iran.
Në shtator 2022, Raisi ngriti një fotografi të ish-komandantit të Forcës Quds të IRGC-së, dëshmorit Kassem Soleimani, në selinë e Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara (UNGA) në Nju Jork. Gjatë fjalës së tij në mbledhjen e 77-të të OKB-së, Raisi theksoi se pavarësisht se cili president i SHBA-ve krijoi organizatën terroriste ISIS, Irani, i kryesuar nga dëshmori Kassem Soleimani, arriti ta mposht këtë projekt.
Kohët e fundit, Raisi vlerësoi Operacionin “Premtimi i Vërtetë”, i cili pa Korpusin e Gardës së Revolucionit Islamik (IRGC) të lëshonte drone dhe raketa drejt objektivave izraelite mbi Palestinën e pushtuar në hakmarrje ndaj agresionit izraelit që sulmoi konsullatën iraniane në kryeqytetin sirian Damask.
Pavarësisht fushatës maksimale të presionit të imponuar nga administrata e ish-presidentit amerikan Donald Trump dhe e ndjekur nga pasardhësi i tij, presidenti Joe Biden, Republika Islamike vazhdoi, nën mandatin e Raisi-t, rritjen e saj të qëndrueshme dhe të jashtëzakonshme dhe ka thelluar dhe zhvilluar marrëdhëniet e saj ndërkombëtare dhe rajonale në fusha të tilla si tregtia, siguria dhe shkëmbimi kulturor.
Administrata e Raisit punoi për të zgjeruar partneritetet e saj tregtare ndërkombëtare, veçanërisht me vendet në Azi, Afrikë dhe Amerikën Latine. Marrëveshjet tregtare dhe iniciativat e bashkëpunimit ekonomik janë ndjekur për të diversifikuar marrëdhëniet ekonomike të vendit.
Në të njëjtin vit, Irani u bë anëtar i përhershëm i Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait (SCO), duke filluar një fazë të re bashkëpunimi me anëtarët e organizatës Euroaziatike.
Në vitin 2023, organizata BRICS, duke bashkuar ekonomitë më të mëdha në zhvillim në botë dhe duke sfiduar hegjemoninë tradicionale të fuqive perëndimore në çështjet globale, mirëpriti Iranin midis anëtarëve të saj.
Ushtarakisht, Irani ka bërë disa përparime të rëndësishme ushtarake dhe lëvizje strategjike që synojnë rritjen e aftësive të tij mbrojtëse nën mandatin e Presidentit Raisi. Vitet e fundit, vendi ka bërë përparime në teknologjinë e dronëve, duke arritur 100% vetë-mjaftueshmëri në fushën e Mjeteve Ajrore Pa pilot (UAV) dhe duke eksportuar drone në disa vende. Përveç kësaj, Irani dëshmoi arritje të rëndësishme në programin e tij raketor dhe aftësitë detare dhe është përpjekur të thellojë bashkëpunimin ushtarak me fuqitë e mëdha si Rusia dhe Kina.
Në prill 2024, Presidenti Raisi shprehu edhe një herë se çlirimi i Palestinës dhe i Kudsit të pushtuar është prioriteti kryesor i Republikës Islamike të Iranit dhe përsëriti mbështetjen e vendit të tij për “lëvizjen e rezistencës në rajon dhe në të gjitha vendet islamike që po mbrojnë atdheun e tyre”.
Me vdekjen fatkeqe të Raisit, Irani, Boshti i Rezistencës dhe bota kanë humbur një udhëheqës vizionar, të orientuar drejt qëllimeve, një mbështetës të vendosur të kauzës së drejtë palestineze dhe një nga shtyllat kryesore të betejës kundër arrogancës dhe hegjemonisë perëndimore./gazetaimpakt /english.almayadeen.net
