Varret – kryesisht mbajnë eshtrat e refugjatëve Rohingya – u zbuluan në xhungël përgjatë kufirit Malajzi-Tajilande në vitin 2015.
Katër shtetas tajlandezë janë akuzuar sipas ligjeve kundër trafikimit të Malajzisë, për varre masive dhe kampe tranziti për refugjatët, që u gjetën në një xhungël kodrinore dhe të largët përgjatë kufirit me Malajzinë më shumë se tetë vjet më parë.
Te akuzuarit – të moshës midis 30 dhe 58 vjeç – arritën në gjykatë në Kangar në shtetin verior të Malajzisë, Perlis, herët në mëngjes të së premtes, sipas gazetës Star.
Një përkthyes gjyqësor më vonë ua lexoi atyre akuzat, të cilat lidheshin me trafikimin e dy shtetasve të Mianmarit – Zedul Islam dhe Mohd Belai, tha gazeta. Asnjë lutje nuk u pranua.
E para nga varrezat masive – që përmban më shumë se 30 trupa – u zbulua në prill 2015 midis kampeve të improvizuara pranë qytetit Wang Kelian që ishin ngritur nga trafikantët që sillnin njerëz përtej kufirit. Pas një kërkimi të intensifikuar, u gjetën dhjetëra varre të tjera – shumë prej tyre refugjatë Rohingya nga Mianmari dhe që përmbanin më shumë se një trup.
Tajlanda dhe Malajzia kryen një hetim të përbashkët në kampe dhe Tajlanda dënoi 62 të pandehur, përfshirë nëntë zyrtarë qeveritarë, për vdekjet dhe trafikimin e Rohingya dhe Bangladeshit në Malajzi nëpërmjet Tajlandës në vitin 2017.
Ministri i Punëve të Brendshme Saifuddin Nasution Ismail tha se katër tajlandezet u ekstraduan të enjten dhe ishin në mesin e 10 personave që Malajzia kishte kërkuar për ekstradim në 2017.
Në një deklaratë të enjten, ai tha se Malajzia ishte “e përkushtuar për të ruajtur sigurinë kufitare dhe i shikonte seriozisht çështjet e krimit ndërkufitar, veçanërisht trafikimin e qenieve njerëzore dhe kontrabandën e emigrantëve”.
Malajzia ngriti një Komisioni Mbretëror të Hetimit (RCI) për të hetuar tragjedinë në vitin 2019, me 48 dëshmitarë që japin dëshmi.
Hetimi zbuloi se ndërsa asnjë zyrtar malajzian i zbatimit, nëpunës publik ose qytetar vendas nuk ishte i përfshirë në grupet e trafikimit, kishte “neglizhencë të madhe” nga ana e patrullave kufitare që nuk kishin vënë re kampet.
Një raport i pavarur nga komisioni i të drejtave të njeriut të Malajzisë (SUHAKAM) dhe Fortify Rights, gjeti “baza të arsyeshme” për të besuar se një sindikatë e trafikimit të qenieve njerëzore kreu krime kundër njerëzimit në Malajzi dhe Tajlandë kundër burrave, grave dhe fëmijëve Rohingya nga 2012 deri në 2015./AlJazeera/GazetaImpakt
