Shkrirja e akullnajave do të shkaktojë përmbytje të rrezikshme dhe mungesë uji për 2 miliardë njerëz që jetojnë në rrjedhën e poshtme të lumenjve që burojnë nga Himalajet, thuhet në raport.
Akullnajat në Himalajet Hindu Kush të Azisë po shkrihen me ritme të paprecedentë dhe mund të humbasin deri në 75 për qind të vëllimit të tyre deri në fund të shekullit, thonë shkencëtarët, duke paralajmëruar përmbytje të rrezikshme dhe mungesë uji për 2 miliardë njerëz që jetojnë në rrjedhën e poshtme të dhjetëra lumenjve që burojnë në rajonin malor.
Raporti nga Qendra Ndërkombëtare për Zhvillimin te Integruar Malor (ICIMOD) me bazë në Katmandu të martën paralajmëroi se përmbytjet dhe ortekët do të rriteshin më shumë në vitet e ardhshme dhe se disponueshmëria e ujit të freskët do të ndikohej për 240 milionë njerëz që jetojnë në rajon si dhe 1.65 miliardë të tjerë në rrjedhën e poshtme.
“Njerëzit që jetojnë në këto male që nuk kanë kontribuar pothuajse asgjë në ngrohjen globale janë në rrezik të lartë për shkak të ndryshimeve klimatike”, tha Amina Maharjan, një specialiste e migracionit dhe një nga autorët e raportit.
“Përpjekjet aktuale për përshtatje janë krejtësisht të pamjaftueshme dhe ne jemi jashtëzakonisht të shqetësuar se pa mbështetje më të madhe, këto komunitete nuk do të jenë në gjendje të përballojnë,” tha ajo.
Raporte të ndryshme të mëparshme kanë zbuluar se kriosfera – rajonet në Tokë të mbuluara nga bora dhe akulli – janë ndër më të prekurat nga ndryshimet klimatike.
Hulumtimet e fundit zbuluan se akullnajat e malit Everest, për shembull, kanë humbur 2000 vjet akull vetëm në 30 vitet e fundit.
“Ne përcaktojmë për herë të parë lidhjet midis ndryshimit të kriosferës me ujin, ekosistemet dhe shoqërinë në këtë rajon malor,” tha Maharjan.
Raporti zbuloi se akullnajat e Himalajeve u zhdukën 65 për qind më shpejt që nga viti 2010 sesa në dekadën e kaluar dhe tha se ndryshimet në akullnajat, borën dhe ngricat e përhershme të rajonit të nxitura nga ngrohja globale ishin “të pashembullta dhe kryesisht të pakthyeshme”.
Në 1.5 gradë Celsius ose 2 gradë Celsius të ngrohjes mbi temperaturat paraindustriale, akullnajat në të gjithë rajonin do të humbasin 30 për qind deri në 50 për qind të vëllimit të tyre deri në vitin 2100, tha ai.
Por se ku do të shkrihen më shumë akullnajat varet nga vendndodhja. Në 3 gradë Celsius të ngrohjes – atë që bota është afërsisht sipas politikave aktuale të klimës – akullnajat në Himalajet Lindore, që përfshin Nepalin dhe Butanin, do të humbasin deri në 75 për qind të akullit të tyre. Në 4 gradë Celsius të ngrohjes, kjo rritet në 80 për qind.
“Ne po humbasim akullnajat dhe po i humbim ato në 100 vjet,” tha Philippus Wester, një shkencëtar mjedisor dhe bashkëpunëtor i ICIMOD, i cili ishte autori kryesor i raportit./AlJazeera/GazetaImpakt
