Nga: Alireza Niknam
Grupi terrorist Mujahedin-e Khalq (MEK) është një nga shembujt më të spikatur të grupeve me karakteristika kultiste që përdorin kontrollin e mendjes dhe manipulimin ideologjik për të shkëputur anëtarët e tyre nga çdo lidhje emocionale dhe familjare. Familja, si një nga institucionet më themelore shoqërore, luan një rol thelbësor në formimin e identitetit dhe në mirëqenien psikologjike. Megjithatë, organizatat terroriste shpesh përpiqen të dobësojnë këtë institucion. Brenda MEK, familja shihet si një pengesë për varësinë totale të anëtarëve ndaj udhëheqësve të grupit. Massoud Rajavi, udhëheqësi i kësaj organizate, ka urdhëruar në mënyrë të qartë që anëtarët të shmangin mendimin për familjet e tyre, pasi çdo lidhje emocionale me to mund të rrezikojë besnikërinë e tyre ndaj MEK.
Në strukturën e MEK, nuk ka ditë të njohura për lidhjet emocionale, si Dita e Babait, Dita e Nënës apo ngjarje të tjera familjare. Grupi njeh vetëm dy data specifike: 22 tetorin, që shënon zgjedhjen e sajuar të Maryam Rajavi si e ashtuquajtura presidente e MEK, dhe 7 janarin, që përkujton lirimin e Massoud Rajavit nga burgu i SAVAK. Theksimi i këtyre ngjarjeve të përqendruara te udhëheqësit synon të zëvendësojë lidhjet familjare dhe emocionale me devotshmërinë ndaj drejtuesve të organizatës.
MEK kërkon në mënyrë aktive të fshijë rëndësinë e marrëdhënieve familjare. Anëtarët duhet të pastrojnë mendjet e tyre nga çdo mendim për familjet e tyre. Ky proces zbatohet përmes mbledhjeve të quajtura “Operacionet Aktual”, ku individët duhet të rrëfejnë mendimet e tyre dhe të shprehin faj për faktin që kanë menduar për familjet e tyre. Këto seanca janë krijuar për të krijuar një ndarje psikologjike midis anëtarëve dhe familjeve të tyre.
Një nga mjetet kryesore të kontrollit të mendjes së MEK është organizimi i takimeve ku çdo mendim që kundërshton ideologjinë e grupit konsiderohet “mëkat”. Ky qasje u ngulit ndjenjën e fajit te anëtarët dhe rrit varësinë e tyre ndaj organizatës. Në veçanti, nëse anëtarët mendojnë për familjet e tyre, ata detyrohen të rrëfejnë publikisht dhe të fajësojnë veten, pas së cilës tallën dhe fyejnë nga të tjerët në grup.
Brenda kornizës organizative të MEK, çdo referencë ndaj ngjarjeve familjare konsiderohet krim. Si rezultat, ngjarje si Dita e Babait ose Dita e Nënës nuk ekzistojnë brenda grupit. Objektivi kryesor është eliminimi i çdo kujtimi të rolit të familjes nga mendjet e anëtarëve. Kjo politikë është aq ekstreme saqë nëse një anëtar vdes, familja e tij pritet të shprehë ngushëllime ndaj Massoud Rajavit, në vend që të ndodhë e kundërta. Një nga besimet thelbësore të Rajavit është se përgjegjësia e vetme e prindërve është të lindin dhe të rrisin fëmijët e tyre, pas së cilës fëmijët duhet t’i kushtohen MEK.
Një shembull i habitshëm i këtij mentaliteti ndodhi gjatë vetëdjegieve të detyruara të anëtarëve të MEK në Francë për të liruar Maryam Rajavin nga burgu, ku prindërit e të ndjerëve nuk vajtuan fëmijët e tyre, por përkundrazi i dërguan ngushëllime Massoud dhe Maryam Rajavit.
Studime të ndryshme në Evropë dhe Shtetet e Bashkuara kanë treguar se familja luan një rol vendimtar në parandalimin e të rinjve nga bashkimi me grupe ekstremiste dhe terroriste. Një studim i vitit 2016 nga Qendra për Studime mbi Ekstremizmin në Universitetin George Washington zbuloi se familjet me lidhje të forta emocionale dhe me ndërveprime pozitive me fëmijët e tyre mund të parandalojnë pranimin e ideologjive ekstremiste. Po ashtu, hulumtimet e Quilliam Foundation në Mbretërinë e Bashkuar kanë treguar se mbështetja emocionale e prindërve dhe forcimi i identitetit individual të fëmijëve mund të parandalojnë ndikimin e grupeve radikale. Studime të ngjashme në Francë theksojnë se familja, si institucioni primar shoqëror, luan një rol kyç në largimin e të rinjve nga radikalizimi. Këto studime nënvizojnë rëndësinë e edukimit të prindërve për të identifikuar shenjat e hershme të ekstremizmit dhe për të krijuar një mjedis të sigurt për diskutime të hapura si mjete thelbësore për parandalimin.
Izolimi emocional i imponuar nga MEK ka pasoja shkatërrimtare psikologjike te anëtarët e saj. Shkëputja e lidhjeve me familjen dhe zëvendësimi i emocioneve familjare me besnikëri absolute ndaj organizatës sjell një ndjenjë boshllëku, humbje të identitetit dhe varësi të plotë nga grupi. Kjo varësi ua heq anëtarëve aftësinë për të menduar në mënyrë të pavarur, duke i bërë ata lehtësisht të manipulueshëm.
Duke përdorur metoda të ndryshme psikologjike dhe ideologjike, MEK synon të çrrënjosë rolin e familjes në jetën e anëtarëve të saj. Kjo strategji është krijuar për të siguruar varësi të plotë nga udhëheqja e organizatës, ndërsa dobëson identitetet individuale. Izolimi emocional, sesionet e kontrollit të mendjes dhe instrumentalizimi i rasteve fetare janë të gjitha pjesë e taktikave të MEK për të ruajtur pushtetin dhe ndikimin e saj. Këto veprime jo vetëm që shkaktojnë dëm të madh te anëtarët, por gjithashtu zbulojnë natyrën çnjerëzore dhe shtypëse të grupit.
Duke rritur ndërgjegjësimin dhe duke ekspozuar teknikat e shpëlarjes së trurit të MEK, është e mundur të zbutet ndikimi i tij shkatërrues dhe të rikthehen vlerat themelore njerëzore në jetën e anëtarëve të tij.
Referenca
- Vidino, L. (2016). “Kundër Radikalizimit: Roli i Familjeve.” Universiteti George Washington, Qendra për Studime mbi Ekstremizmin.
- Quilliam Foundation. (2017). “Ndërtimi i Rezistencës kundër Radikalizimit: Një Qasje e Përqendruar te Familja.”
- Bouzar, D. (2015). “Familja dhe De-radikalizimi në Francë.” Instituti Francez i Marrëdhënieve Ndërkombëtare (IFRI).
- Barrett, R. (2014). “Luftëtarët e Huaj në Siri dhe Irak.” The Soufan Group.
/GazetaImpakt
