Binarja e debatit amerikan për abortin dështon të pasqyrojë qasjen e nuancuar të Islamit ndaj çështjes së ndjeshme, të bazuar në ligjin dhe etikën hyjnore.
Foto: Demonstruesit “pro-jetës” dhe “pro-zgjedhjes” përballen me njëri-tjetrin përpara Gjykatës së Lartë të SHBA në Uashington DC më 25 qershor 2022 [Anadolu]
Nga: H. Hashimi
Një fushatë e kohëve të fundit billboard “pro-zgjedhjes” në Çikago, e projektuar nga një organizatë bamirëse progresive e “shëndetit riprodhues dhe drejtësisë” për muslimanët, ka rindezur një bisedë komplekse mbi të drejtat e abortit brenda komunitetit mysliman amerikan.
Duke përdorur gjuhën e drejtësisë sociale të së majtës, billbordi u ka bërë thirrje muslimanëve që të përputhen me argumentet laike për abortin dhe të mbështesin plotësisht “të drejtat riprodhuese”. Megjithatë, thirrja nuk rezonoi me shumë në audiencën e saj të synuar. Shumë muslimanë e panë se pozicioni i përfaqësuar në tabela nuk arrinte të kapte thellësinë e perspektivave islame mbi abortin dhe si rrjedhim nuk përfaqësonte pikëpamjen e tyre botërore.
Kur unë, së bashku me studente të tjera nga kolegji mysliman me bazë në Çikago, Darul Qasim, shkrova një letër të hapur në përgjigje të fushatës së billbordit duke nënvizuar pamjaftueshmërinë e saj dhe mbithjeshtimin e një çështjeje thellësisht komplekse, ne morëm një mbështetje të madhe nga komuniteti. Ky ishte një pasqyrim i shqetësimeve që shumë muslimanë kanë mbi kornizën binar të “pro-zgjedhjes” dhe “pro-jetës” në debatin e abortit.
Që kur Gjykata e Lartë e Shteteve të Bashkuara përmbysi Roe kundër Wade, një çështje që kishte zbuluar se gratë amerikane kishin të drejtën të bënin zgjedhjet e tyre riprodhuese, aborti ka qenë një temë kryesore e diskutimit dhe burim ndarjeje në komunitetet në të gjithë vendin. Ndërsa çështja ndau më tej një komb tashmë të polarizuar përpara zgjedhjeve të fundit historike, të dyja palët e debatit filluan të paraqesin pozicionin e tyre si të vetmin e drejtë dhe moral. Në këtë mjedis, muslimanët e panë veten duke luftuar për të shoshitur propagandën dhe keqinterpretimet e ngarkuara politikisht të qëndrimeve islame mbi abortin.
Në fakt, duke qenë se një nga qëllimet e ligjit islam është ruajtja e jetës, Islami as nuk e kundërshton plotësisht dhe as nuk e mbështet pa kushte abortin. Siç është rasti me çështje të tjera të ndjeshme, udhëzimi i Islamit për abortin është shumë i nuancuar dhe i bazuar në parimet etike dhe ligjin hyjnor. Ndërsa debati vazhdon të dominojë bisedën në SHBA, ndoshta edhe e majta edhe e djathta mund të përfitojnë nga përpjekjet për të mësuar nga perspektivat islame mbi këtë çështje, në vend që të përpiqen të tërheqin muslimanët në kampin e tyre.
Pra, cili është saktësisht udhëzimi islam për abortin?
Në Islam, vendimet për çështje si aborti nuk bazohen vetëm në autonominë personale ose të drejtat individuale, siç është rasti në diskursin laik perëndimor. Në vend të kësaj, ata udhëhiqen nga mësimet islame dhe janë të rrënjosura në një kuadër më të gjerë etik dhe teologjik. Juristët myslimanë nxjerrin vendimet për abortin nga burime parësore si Kurani dhe Suneti dhe konsiderojnë me kujdes faktorë si shëndeti i nënës dhe qëndrueshmëria e fetusit në faza të ndryshme të zhvillimit të tij. Kjo qasje, e cila respekton si mirëqenien e nënës, ashtu edhe shenjtërinë e jetës së palindur, nuk përshtatet mirë me binarët politikë amerikanë, por përkundrazi mbështet një vizion unik dhe gjithëpërfshirës të drejtësisë.
Kështu, përpjekjet e progresistëve, si organizata bamirëse pas billbordit të Çikagos, për të paraqitur pikëpamjet e tyre bardh e zi mbi abortin si përfaqësues të pozitës islame janë shumë të gabuara.
Siç vuri në dukje kohët e fundit studiuesi i shquar mysliman amerikan, Shejh Amin Kholwadia, progresistët shpesh përpiqen të “rrëmbejnë narrativën kryesore myslimane” për çështje si aborti, edhe pse pozicionet e tyre nuk pasqyrojnë ato të shumicës dërrmuese të muslimanëve në mbarë botën ose vlerat tradicionale dhe etika e Islamit. Myslimanët duhet t’i refuzojnë përpjekjet e tilla, siç bënë shumë në Çikago, sepse qëndrimi mysliman për një çështje si aborti duhet të jetë i rrënjosur fort në parimet universale dhe të përjetshme të Islamit, dhe jo në tendencat politike në Perëndim.
Për shembull, gjuha e “të drejtave riprodhuese” e përdorur nga lëvizja për të drejtat e abortit e kuadron bisedën mbi abortin si një gjuhë që duhet të përqendrohet në lirinë personale. Megjithatë, etika islame ka një qasje të ndryshme. Trupi në Islam konsiderohet një amanet (amanah) nga Allahu me kujdesin dhe përdorimin e tij të drejtuar nga udhëzimi hyjnor dhe jo nga gjykimi individual. Kështu, zgjedhjet që bëjmë në lidhje me trupat tanë duhet të marrin në konsideratë përgjegjësinë tonë përpara Perëndisë dhe jo vetëm preferencat, dëshirat dhe të drejtat tona personale.
Ky parim ilustron pse muslimanët duhet të shikojnë përtej kufizimeve të debatit “pro-zgjedhje” kundër “pro-jetës” dhe të kenë një qasje më tërësore dhe më të përqendruar te besimi ndaj çështjes së abortit. Në vend që ta shohim abortin thjesht si një çështje të të drejtave individuale, ne duhet ta kuptojmë atë si një çështje të ngulitur brenda një kuadri të shenjtë etik, i cili duhet të trajtohet duke marrë parasysh të drejtat e nënës dhe fëmijës së palindur, si dhe llogaridhënien në jetën e përtejme.
Ndërkohë që disa organizata myslimane amerikane mund të kërkojnë të kufizojnë perspektivat islame brenda dogmës laike për t’u përshtatur me aleatët e tyre politikë përparimtarë, është thelbësore që amerikanët myslimanë të shikojnë përtej kësaj retorike të drejtuar politikisht. Ne duhet t’u drejtohemi dijetarëve të ditur për të na udhëhequr në çështjet etike rreth shëndetit të grave, duke u siguruar që perspektivat tona janë të bazuara në njohuritë islame. Siç shpjegon Kholwadia, me 1.8 miliardë myslimanë në mbarë botën, vlerat e Islamit shtrihen shumë përtej kufijve dhe klimës politike të Amerikës.
Studiuesit tanë na kanë dhënë një pasuri të njohurive mbi etikën riprodhuese. Ata kanë përshkruar qëllimet e ligjit islam, kur aborti bëhet i lejueshëm, dhe hapat që duhet të ndërmarrë një familje nëse e gjejnë veten përballë vendimeve të vështira për shtatzëninë. Këto vendime – të nxjerra nga burime hyjnore dhe analiza ligjore – ofrojnë një kornizë që është thellësisht e dhembshur dhe e përqendruar në mirëqenien e nënës dhe fëmijës së palindur. Nuk ka asgjë për të fituar nga riformulimi i kësaj njohurie të gjerë brenda retorikës së “të drejtave riprodhuese” të bazuar në besimin në supremacinë e lirive individuale.
Kur diskutojnë çështje të ndjeshme si aborti, muslimanët amerikanë duhet të nderojnë traditën tonë të fuqishme dhe të mbështesin shenjtërinë e trupave tanë, të cilët na janë dhënë nga Zoti. Ne duhet t’u qasemi çështjeve të tilla me një perspektivë që pasqyron parimet e përjetshme dhe të dhembshur të Islamit. Në vend që të pranojmë perspektiva progresive ose të tjera të rrënjosura në diskursin dhe realitetet perëndimore, ne duhet të riafirmojmë përkushtimin tonë ndaj një qasjeje etike dhe të ndërgjegjshme shpirtërore ndaj çështjeve më komplekse të jetës.
Pikëpamjet e shprehura në këtë artikull janë të vetë autorit dhe nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht qëndrimin editorial të Al Jazeera./GazetaImpakt
