Ministri i Financave i Izraelit, Betzalel Smotritch, ekstrem i djathtë, mban një hartë që tregon zgjerimin e projekteve të vendosjes së kolonive në Bregun Perëndimor të pushtuar, më 14 gusht 2025.
Rast konkret: Më 22 korrik, banorët e fshatit Beit Ula, pranë Hebronit, u zgjuan duke parë një kolon që vendoste një tendë mbi tokën e tyre afër linjës së armëpushimit të vitit 1949. Javën e ardhshme, Mahmoud Al-Amleh dhe babai i tij po kujdeseshin për tokën e trashëguar nga gjyshërit, kur kolonisti iu fut rrugës. Pas një debati dhe ndërhyrjes së forcave izraelite, u larguan përkohësisht.
Kur Mahmoud u kthye me babain disa ditë më pas, ushtria mbërriti bashkë me kolonistin, i cili këtë herë kishte uniformë të plotë ushtarake. Ai sulmoi Mahmoudin, e rrëzoi, i shtypi kokën mbi një gur dhe i vendosi këmbën mbi qafë për gjysmë ore, duke e rrahur për kohë të gjatë, derisa u tërhoq bashkë me ushtarët, duke lënë Mahmoudin të plagosur dhe të transportuar në spital.
Mahmoud shpjegon se kolonisti e kishte paralajmëruar më parë se do t’i nxirrte nga toka sepse ishin “tokë shtetërore”. Por Mahmoud iu përgjigj: “Kjo është toka ime dhe e gjyshërve të mi; nuk ke të drejtë të ruash tokën e shtetit.” Sidoqoftë, në Izrael, ligji lejon ushtrinë të mbrojë kolonistin, por nuk ka juridiksion mbi të, sepse është “qytetar izraelit” dhe mund të ndiqet penalisht vetëm nga policia. Ligji ndërkombëtar e sheh këtë ndryshe: fuqia ushtarake e pushtuesit mban përgjegjësi të plotë mbi tokën dhe popullsinë e pushtuar.
Kjo histori tregon qartë modelin e “aneksimit de facto” në Bregun Perëndimor, sipas Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë në vitin 2024. Vendosja e kolonive nuk është thjesht ndërtim i pikat apo fshatrave të veçanta; është një sistem i plotë që nga 1967 transformon tokën, pushtetin dhe kufijtë, duke zbatuar ligje izraelite vetëm mbi kolonistët, ndërsa palestinezët mbeten nën arbitraritetin e ushtrisë.
Kontroll gradual dhe strategji e planifikuar
Që nga viti 1967, Izraeli ka zbatuar një politikë të qetë por të qëndrueshme të aneksimit:
• Pas okupimit të Bregut Perëndimor: U shpallën zona ushtarake të mbyllura, duke penguar palestinezët të përdorin tokat e tyre dhe duke hapur rrugën për vendosjen e kolonive.
• Përmes “tokave shtetërore”: U përdorën ligjet ekzistuese (otomane, britanike, jordaneze) për të legjitimuar grabitjen e tokave private palestineze dhe shndërrimin e tyre në pronësi të shtetit izraelit.
• Përmes “rezervateve natyrore”: Izraeli shpalli pjesë të mëdha të tokës si rezervate natyrore për të ndaluar palestinezët të ndërtojnë dhe punojnë tokën, duke e përdorur për vendosjen e kolonive.
• Kontroll mbi bujqësinë: Palestinezët u penguan nga përdorimi i tokave, ndërsa kolonistët përfitonin tokë të mëdha për bujqësi intensive.
• Legjislacion dhe burokraci: Nga vitet 2017–2025, nën drejtimin e Smotritch, u krijua një strukturë administrative që lidh të gjitha kolonitë me ministrinë izraelite, duke e kthyer Bregun Perëndimor në një “administratë civile izraelite”, përgatitur për aneksim ligjor.
• Financat: Izraeli investoi miliarda dollarë për rrjetin e kolonive – rrugë, ujë, energji, shërbime dhe buxhet sigurie – duke i integruar kolonitë në ekonominë e brendshme të Izraelit.
⸻
Roli i Smotritch dhe përshpejtimi i aneksimit
• Smotritch krijoi një administratë të veçantë për kolonitë, që kontrollon të gjitha aspektet: tokën, ndërtimin, energjinë, ujin dhe rrugët.
• Emëroi zëvendës civil në krye të administratës, për të shmangur pengesat ushtarake dhe për të shndërruar burokracinë ushtarake në një sistem permanent të aneksimit.
• Përdori ligje dhe projekte të ndryshme për të legalizuar edhe kolonitë “informale” dhe për të përshpejtuar procesin e marrjes së tokës palestineze.
• Përmes investimeve financiare dhe politikave të bujqësisë dhe zhvillimit, projekti i Smotritch ka për qëllim të krijojë një realitet të pakthyeshëm në tokë, për të bërë Bregun Perëndimor pjesë organike të Izraelit pa nevojën e një deklarate formale.
⸻
Përfundim
• Izraeli ka ndjekur për më shumë se 50 vjet një politikë të “aneksimit të heshtur”, duke përdorur ligje, administratë, bujqësi dhe infrastrukturë për të izoluar palestinezët dhe për të favorizuar kolonistët.
• Smotritch shpejtoi këtë proces, duke transformuar kontrollin ushtarak të përkohshëm në një pushtet civil të përhershëm, duke krijuar kushtet për një aneksim efektiv dhe ligjor.
• Rezultati: tokat palestineze gradualisht po shndërrohen në pronësi të Izraelit, duke u shndërruar në një “mëkat i heshtur” për palestinezët, një formë të re të shkatërrimit të të drejtave dhe pronës private./kohaislame
