Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i Irakut, Qasim Al-Araji, njoftoi të hënën se po bëhen përpjekje për të zhvendosur anëtarët e grupeve opozitare kurde iraniane në një vend të tretë. Megjithatë, plani është përballur me kundërshtime të forta nga fraksionet kryesore brenda opozitës.
“Zhvendosja e anëtarëve të këtyre grupeve në gjashtë kampe po vazhdon, katër në Erbil dhe dy në Sulejmanije. Ne po koordinojmë gjithashtu me Kombet e Bashkuara për t’i zhvendosur ata në një vend të tretë”, tha Al-Araji në një intervistë me televizionin shtetëror iranian më 10 shtator. Ai shtoi se “77 baza” që u përkasin grupeve përgjatë kufirit të përbashkët me Iranin janë mbyllur.
Njoftimi është pjesë e zbatimit të Irakut të një marrëveshjeje sigurie me Teheranin, e nënshkruar në mars 2023, e cila bën thirrje për çarmatosjen e grupeve opozitare kurde me bazë në rajonin e Kurdistanit. Sipas marrëveshjes, selitë e këtyre grupeve duhet të largohen nga kufiri midis Irakut dhe Iranit.
Al-Araji gjithashtu vuri në dukje se “armët e rënda të këtyre partive u janë dorëzuar forcave kurde Peshmerga”, duke vlerësuar bashkëpunimin e Qeverisë Rajonale të Kurdistanit (KRG) për të ndihmuar në adresimin e çështjes së opozitës iraniane. Teherani ka akuzuar grupet për përfshirje në “terrorizëm” kundër qeverisë iraniane.
Megjithatë, grupet opozitare kurde iraniane kanë hedhur poshtë çdo plan për zhvendosjen e tyre. Mohammed Nazif Qadri, kreu i marrëdhënieve me publikun për Partinë Demokratike të Kurdistanit Iranian, më e madhja midis grupeve opozitare, tha për “964 media” se: “Anëtarët tanë, si individë, mund të zhvendosen në cilindo vend që ata zgjedhin nën mbikëqyrjen e OKB-së përmes programeve të zhvendosjes, dhe kjo ndodh rregullisht. Por si grup nuk ka një plan apo propozim të tillë që ne të kalojmë në një vend të tretë dhe edhe sikur të kishte, nuk do ta pranonim kurrë. Ne jemi parti politike dhe nuk do ta braktisim atë identitet”.
Qadri shtoi më tej, “Ne kemi dëgjuar komentet e Qasim al-Araji dhe e dimë se kjo është diskutuar mes irakenëve dhe iranianëve, por nuk kemi asnjë detyrim për ne që të zhvendosemi si grup. Individët mund të zgjedhin të zhvendosen vullnetarisht përmes OKB-së, por si grup, ne kemi këmbëngulur në të drejtën tonë për të vazhduar aktivizmin tonë politik dhe partiak”.
Në mënyrë të ngjashme, një burim i lartë nga Partia Komala e Kurdistanit Iranian, një tjetër fraksion i madh, i tha “964media” se ata nuk kishin marrë asnjë njoftim zyrtar në lidhje me një plan zhvendosjeje. “Irakianët shpesh nuk na informojnë për marrëveshjet e tyre me Iranin deri në momentin e fundit, ndoshta si një taktikë për të na penguar të përgatitemi ose si një tronditje psikologjike. Por ne kurrë nuk do të pranonim ndonjë plan të tillë”, tha burimi, i cili foli në kushte anonimiteti.
Burimi shtoi, “Të flasësh për zhvendosjen në një vend të tretë të kujton atë që ndodhi me muxhahidët, por ne nuk kemi marrë ende ndonjë kërkesë të tillë”.
Referenca ishte për Organizatën e Muxhahidëve të Popullit të Iranit, (MEK) anëtarët e së cilës u zhvendosën nga Iraku në vendet europiane në vitin 2016 pas disa sulmeve në kampet e tyre. Zhvendosja ishte pjesë e një marrëveshjeje të ndërmjetësuar nga Shtetet e Bashkuara dhe Kombet e Bashkuara.
Që nga 5 shtatori, partitë opozitare kurde iraniane kanë filluar të zhvendosen nga bastionet e tyre në Sulejmanije në një kamp të kontrolluar brenda të njëjtit zonë. Sipas zyrtarëve, kjo lëvizje vjen si rezultat i presionit në rritje nga Teherani.
Megjithatë, procesi ka ngecur. “Procesi i evakuimit pothuajse ka ngecur sepse ne kërkuam shërbime bazë më të mira në kampin e kontrolluar, si banesa të reja dhe ambiente të përmirësuara. Vetëm grupi i parë është zhvendosur në kampin e kontrolluar të Surdashit; shumica do të qëndrojnë derisa të përmirësohen kushtet”, tha një burim i njohur me situatën.
Sekretari i Përgjithshëm i Komales, Abdullah Mohtadi, tha në një fjalim më 10 shtator, “Zhvendosja nga një kamp në tjetrin nuk do të ndalojë angazhimin tonë politik dhe aktivitetet partiake. Ne zotojmë të intensifikojmë aktivitetet tona organizative, diplomatike dhe mediatike”.
Mohtadi u kërkoi anëtarëve të partisë së tij që “të vazhdojnë punën e tyre për të penguar planet e armikut”.
Tre fraksione të Partisë Komala, Partia Komala e Kurdistanit iranian, Komala e Punëtorëve të Kurdistanit dhe Organizata Komala Kurdistan e Partisë Komuniste të Iranit, mbajnë baza në tre fshatra ngjitur pranë Sulejmanisë: Zrgwez, Zrgwezalla dhe Banagawra.
Marrëveshja e sigurisë e marsit 2023 midis Irakut dhe Iranit ishte krijuar për të parandaluar grupet kurde iraniane që të përdorin rajonin e Kurdistanit si bazë për operacionet kundër qeverisë iraniane. Si pjesë e marrëveshjes, qeveria qendrore e Irakut vendosi trupa për të patrulluar kufirin midis rajonit të Kurdistanit dhe Iranit dhe grupet ranë dakord të evakuonin pozicionet e tyre deri më 19 shtator 2023./GazetaImpakt/964media/
