Izolimi i Izraelit: Një histori horror antisemitik apo një rezultat i pashmangshëm?

Që nga fillimi i luftës midis Izraelit dhe Hamasit tetorin e kaluar, Bolivia dhe Kolumbia kanë ndërprerë lidhjet e tyre me shtetin hebre. Kili, Jordania dhe Brazili kanë tërhequr ambasadorët e tyre, ndërsa Turqia ka ndërprerë bashkëpunimin ekonomik me Izraelin, si përgjigje ndaj brutalitetit të saj në Gaza. Kanë kaluar pothuajse dhjetë muaj që kur Izraeli filloi luftën e tij në Gaza pas sulmit vdekjeprurës të Hamasit të 7 tetorit, i cili mori jetën e më shumë se 1,500 njerëzve dhe plagosi mbi 5,000 të tjerë.

Në luftën e tij për të shpërbërë Hamasin dhe për të siguruar që ai të mos përbëjë më një kërcënim, Izraeli nuk ka lënë gur pa lëvizur në ndjekjen e militantëve. Problemi është se në këtë proces, ajo ka marrë edhe jetën e njerëzve të pafajshëm. Edhe pse shifrat janë të diskutueshme, statistikat palestineze tregojnë se më shumë se 37,000 palestinezë, kryesisht gra dhe fëmijë, kanë humbur jetën. Një sondazh i fundit zbuloi se më shumë se 60% e banorëve të Gazës kanë humbur të afërmit në konflikt. Imazhet e të vdekurve, të plagosurve dhe të uriturve, së bashku me shkatërrimin total të Gazës, kanë tronditur botën. Protestat masive që denoncojnë Izraelin dhe bëjnë thirrje për t’i dhënë fund luftës së tij të përgjakshme në Gaza janë bërë një realitet javor; tubimet dhe kampuset në kampuset universitare janë kthyer në një fenomen të zakonshëm.

Izolimi në rritje?

Por pakënaqësia me politikat e Izraelit nuk buron vetëm nga masat. Në muajt e fundit, ndjenja anti-izraelite i janë bashkuar edhe udhëheqjet e shteteve të ndryshme. Nëntorin e kaluar, një muaj pas ofensivës së Izraelit në Gaza, Bolivia ndërpreu marrëdhëniet e saj me shtetin hebre. Disa muaj më vonë, Kolumbia ndërmori një hap të ngjashëm; Shtetet si Jordania, Kili dhe Brazili kanë tërhequr ambasadorët e tyre, ndërsa presidenti Rexhep Tajip Erdogan i Turqisë njoftoi se vendi i tij do të ndërpresë marrëdhëniet ekonomike me Izraelin.

Shtetet evropiane kanë hyrë gjithashtu. Norvegjia, Spanja, Irlanda dhe Sllovenia e kanë njohur tashmë Palestinën në përgjigje të sulmit të vazhdueshëm të Izraelit; dhe më shumë vende premtojnë të bëjnë të njëjtën gjë, duke i dërguar një mesazh Izraelit se do të izolohet nëse nuk pushon politikat aktuale ndaj palestinezëve. Dëgjohen kritika edhe nga shtetet që janë përgjithësisht mbështetës të Izraelit, si Britania e Madhe, Franca, Gjermania dhe SHBA-të, liderët e të cilëve tashmë kanë treguar se durimi i tyre po mbaron. Duke parë rrëmujën diplomatike në të cilën ndodhet aktualisht vendi i tij, Dr. Alon Liel, një ish-diplomat izraelit dhe një ish-drejtor i përgjithshëm i Ministrisë së Jashtme të Izraelit, fajëson jo vetëm luftën në vazhdim dhe “qëndrimin më të dobët” të Izraelit mbi arenën ndërkombëtare, por edhe mbi pushtimin e vazhdueshëm të Bregut Perëndimor nga Izraeli.

Sipas raporteve, viti 2023 vendosi një rekord të të gjitha kohërave për ndërtimin e vendbanimeve në Bregun Perëndimor dhe njohjen e postave të paligjshme. Në vitin 2024, autoritetet izraelite kanë miratuar ndërtimin e 3,400 njësive të reja në zonën e diskutueshme; një sasi rekord e tokës në Bregun Perëndimor u deklarua si pronë shtetërore. Liel beson se pozita e Izraelit mund të jetë në rrezik. “Gjithçka varet nga vazhdimi”, thotë ai. “Nëse këto kritika vazhdojnë gjatë muajve të ardhshëm, situata do të bëhet shumë serioze. Kjo jo vetëm që mund të dëmtojë imazhin e Izraelit dhe pozitën e tij ndërkombëtare, por gjithashtu mund të përmirësojë statusin ndërkombëtar të Palestinës.”

Izraeli qëndron i fortë?

Por jo të gjithë janë dakord. Rolene Marks, zëdhënëse për Federatën Sioniste të Afrikës së Jugut, pohon se do të ishte “shtrëngim të thuash se Izraeli perceptohet negativisht në botë”. “Ne nuk mund të bëjmë një deklaratë gjithëpërfshirëse se Izraeli është i izoluar,” thotë ajo. “E kundërta është e vërtetë. Ka një mbështetje fenomenale ndaj Izraelit dhe ndërsa shumë vende kanë qenë kritike ndaj shtetit, deri më tani nuk kemi parë ndonjë ndërprerje të madhe të marrëdhënieve ndërkombëtare,” shtoi ajo. Një nga arsyet për këtë, thotë ajo, është kuptimi i botës se “me kë ka të bëjë Izraeli”, duke iu referuar Hamasit, të cilësuar si një organizatë terroriste nga shumë lojtarë ndërkombëtarë. Një arsye tjetër për këtë mund të jetë realizimi se Izraeli është “një fuqi e fortë ekonomike dhe teknologjike” e nevojshme për suksesin e tyre.

“Nëse këto vende kujdeseshin vërtet për palestinezët, ata do të kishin qenë më të zëshëm kur palestinezët po protestonin kundër Hamasit ose kur u sulmuan me gaz në kampin Yarmouk në 2013,” thotë Marks. “Komentet dhe veprimet e këtyre vendeve drejtohen nga axhendat e tyre politike. Një nga aleatët tanë, për shembull, është aktualisht në mes të një cikli zgjedhor. Të tjerët kanë komunitete masive myslimane, të cilat ata nuk duan t’i pengojnë. Kështu që deklaratat publike për mediat janë një gjë, ajo që po ndodh pas dyerve të mbyllura është një tjetër.” Të dhënat e fundit të publikuara nga Byroja e Statistikave të Izraelit tregojnë se viti 2024 pa një rritje vjetore prej 4.8% në eksportet nga industritë e teknologjisë së mesme dhe të lartë. Importet e mallrave të konsumit u rritën me 13.9%.

Bashkëpunimi ushtarak midis Izraelit dhe shteteve të tjera është dhënë gjithashtu një shtysë. Ministria izraelite e Mbrojtjes njoftoi të hënën se eksportet e saj janë dyfishuar brenda pesë viteve, me mbi një të tretën e të gjitha marrëveshjeve të nënshkruara në vitin 2023, duke përfshirë për raketat, raketat dhe sistemet e mbrojtjes ajrore. Në prill, kur Izraeli u sulmua nga qindra dronë iranianë, një koalicion i SHBA-së, Britanisë së Madhe, Francës dhe Jordanisë i erdhi në ndihmë, që supozohet se mbështeti një numër shtetesh të Gjirit. Në fillim të kësaj jave, shefi i shtabit të Izraelit, Herzi Halevi, udhëtoi për në Manama, ku diskutoi bashkëpunimin e sigurisë me një numër gjeneralësh, duke përfshirë nga Bahreini, Emiratet e Bashkuara Arabe, Jordania dhe Arabia Saudite. Problemi është se shumë shpesh gjeneralët dhe qeveritë nuk përfaqësojnë disponimin e publikut të gjerë; dhe ai publik duket se është rritur më armiqësor ndaj Izraelit që nga fillimi i luftës.

Sipas një sondazhi të fundit, 68% e të anketuarve në Arabinë Saudite thanë se kundërshtonin nocionin e njohjes së Izraelit. Pikëpamje të ngjashme janë shprehur në Marok dhe Sudan, ku refuzimi ishte përkatësisht 78 dhe 81%. Në Evropë dhe SHBA, flakët anti-izraelite kanë qenë gjithashtu të larta. Në vitin 2023, Amerika regjistroi gjithsej 7,532 incidente të krimit të urrejtjes hebreje, krahasuar me vitin 2022, kur shifra zyrtare ishte më pak se 4,000. Franca ka parë 1,676 krime antisemite, në krahasim me 436 në 2022; në MB janë raportuar 4103 incidente; në Gjermani, ato shënuan 3614, gjithashtu një rritje e ndjeshme krahasuar me vitet e mëparshme.

“Që nga tetori ne kemi parë një rritje të çmendur të antisemitizmit. Ka arritur pikën e vlimit dhe tani po fryn”, thotë Marks. “Është koha që liderët botërorë të bëjnë diçka për këtë.” Për Liel, megjithatë, zgjidhja nuk është në duart e liderëve botërorë. Çelësi, thotë ai, është në duart e politikanëve izraelitë dhe politikave të tyre. “Gjithçka që duhet të bëjnë është të pranojnë planin e Këshillit të Sigurimit të OKB-së që supozon kthimin e pengjeve dhe ndërprerjen e armiqësive –red, të ndalojnë zgjerimin e vendbanimeve dhe të veprojnë për të parandaluar sulmet e kolonëve kundër palestinezëve.” përfundoi ai./gazetaimpakt/rt

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne