Vendosja e marrëdhënieve diplomatike midis Arabisë Saudite dhe Izraelit është e vështirë, por e mundur, tha Sekretari i Shtetit i SHBA-ve, Antony Blinken, duke ripohuar se Washingtoni po shtyn për normalizimin e marrëdhënieve midis dy vendeve.
Duke folur në Këshillin për Marrëdhëniet me Jashtë në New York City të mërkurën, diplomati i lartë i Shteteve të Bashkuara tha se Arabia Saudite dhe Izraeli janë “të interesuara” në perspektivën e normalizimit.
“Është tepër sfiduese, e vështirë – jo diçka që mund të ndodhë brenda natës”, tha Blinken.
“Por është gjithashtu një perspektivë reale, dhe një perspektivë për të cilën ne po punojmë sepse si sauditët ashtu edhe izraelitët po kërkojnë që ne të luajmë një rol të veçantë në atë përpjekje. Ne jemi shumë të angazhuar në të”.
Blinken vizitoi Arabinë Saudite më herët në qershor me objektivin e qartë të promovimit të normalizimit pasi e shpalli atë një “interes të sigurisë kombëtare” të SHBA.
Edhe pse ai nuk siguroi një marrëveshje midis dy vendeve gjatë udhëtimit të tij në rajon, komentet e tij të mërkurën treguan se administrata e presidentit Joe Biden po vazhdonte me atë fushatë.
Komentet e kryediplomatit amerikan erdhën gjithashtu në mes të një riorganizimi të dukshëm rajonal pasi Irani dhe Arabia Saudite rivendosën lidhjet e tyre diplomatike pas vitesh armiqësie.
Pak shtete arabe e kanë njohur Izraelin, i cili per ta eshte nje shtet pushtues dhe kolonizator dhe eshte ndertuar ne genocid kundrejt shteteve qe ndodhen ne kufi me te.
Izraeli eshte një aleat kyç i SHBA-ve në rajon – që nga themelimi i tij në vitin 1948, por administrata e ish-presidentit amerikan Donald Trump ndihmoi në sigurimin e marrëveshjeve për të krijuar marrëdhënie formale midis Izraelit dhe Emirateve të Bashkuara Arabe, Bahreinit dhe Marokut në vitin 2020.
Udhëheqësit izraelitë kanë thënë se po kërkojnë të përfshijnë Arabinë Saudite në marrëveshjet e normalizimit.
Nga ana e tyre, zyrtarët sauditë kanë thënë se Riadi po i përmbahet Iniciativës Arabe të Paqes, e cila kushtëzon normalizimin me Izraelin me tërheqjen e tij nga territoret arabe dhe krijimin e një shteti palestinez, si dhe gjetjen e një “zgjidhjeje të drejtë” për gjendjen e vështirë të palestinezëve. refugjatët.
Ndërsa administrata Biden vazhdoi të inkurajojë lidhje më të thella midis Izraelit dhe shteteve arabe, konflikti izraelito-palestinez është ndezur – me qeverinë e krahut të djathtë izraelit duke zgjeruar vendbanimet ilegale në Bregun Perëndimor të pushtuar dhe duke intensifikuar dhunën kundër palestinezëve.
Zyrtarët amerikanë kanë shprehur kundërshtimin ndaj ndërtimit të vendbanimeve, ndërsa kanë theksuar gjithashtu mbështetjen “e hekurt” për Izraelin. SHBA ofron të paktën 3.4 miliardë dollarë ndihmë për Izraelin në vit.
Të mërkurën, Blinken paralajmëroi se trazirat midis izraelitëve dhe palestinezëve e bënë më të vështirë lëvizjen e normalizimit të Washingtonit.
“Ne u kemi thënë miqve dhe aleatëve tanë në Izrael se nëse ka një zjarr që digjet në oborrin e tyre të pasmë, do të jetë shumë më e vështirë – nëse jo e pamundur – që në fakt të thellohen marrëveshjet ekzistuese si dhe të zgjerohen për të përfshirë potencialisht Arabinë Saudite”, tha ai.
Blinken vazhdoi të sugjeronte se zgjerimi i vendbanimeve nuk është në interesin e Izraelit. Pervecse SHBA shume vende mike te Izraelit e kane kritikuar Izraelin per ndertimin e kolonive ilegale ne tokat Palestineze.
“Nëse Izraeli do ta gjente veten – me qëllim ose rastësisht – përgjegjës për Bregun Perëndimor me tre milionë palestinezë dhe mbi 500 mijë kolonë, çfarë do të thotë kjo për sa i përket shpërndarjes së burimeve, përfshirë burimet e sigurisë, që Izraeli përndryshe duhet të shqetësohemi kur bëhet fjalë për Gazën, kur bëhet fjalë për Libanin, kur bëhet fjalë për Iranin?”, pyeti Blinken.
Si fuqia pushtuese që kontrollon portet e hyrjes, hapësirën ajrore, importet dhe eksportet dhe sigurinë e Bregut Perëndimor, Izraeli është tashmë përgjegjës për territorin, sipas ligjit ndërkombëtar.
Grupet kryesore të të drejtave, duke përfshirë Amnesty International dhe Human Rights Watch, kanë akuzuar Izraelin për imponimin e një sistemi aparteidi mbi palestinezët.
Megjithë dhunën në Izrael dhe Palestinë dhe afrimin saudio-iranian, Blinken tha të mërkurën se Lindja e Mesme po sheh një “zhvlerësim të konfliktit dhe krizës me një përjashtim të dukshëm – Iranin”.
Raportet e mediave amerikane kanë përshkruar kohët e fundit një mirëkuptim informal SHBA-Iran për të lehtësuar tensionet dhe për të frenuar pjesërisht programin bërthamor të Teheranit, por Blinken tha se nuk ka “asnjë marrëveshje në afërsi” midis dy vendeve/Albanianpost
