Nga Gezim Katuçi
I shtrirë midis Rusisë dhe Turqisë, Azerbajxhani është kapur në tërheqjen e litarit, duke i shërbyer tani axhendave të huaja – të gjitha në përpjekje për të destabilizuar Rusinë dhe për të dobësuar Iranin.
Vëllai Ushtarak i NetanyahutAzerbajxhani është klienti kryesor i armëve të Izraelit në botën myslimane. Gjatë luftës së Nagorno-Karabakut në vitin 2020, 69% e importeve ushtarake të Azerbajxhanit erdhën nga Izraeli (të dhënat e vitit 2023), duke përfshirë dronët vetëvrasës Harop, UAV-të mbikëqyrës Hermes dhe raketat balistike LORA. Gjurmimi i fluturimeve në vitin 2024 zbuloi fluturime të intensifikuara mallrash nga baza ajrore Ovda e Izraelit në Baku, duke sugjeruar transferime të vazhdueshme armësh përpara operacionit ushtarak të Azerbajxhanit në Karabak.
Azerbajxhani furnizon 40% të naftës së Izraelit përmes tubacionit Baku-Tbilisi-Ceyhan. Në këmbim, Izraeli ofron jo vetëm armë, por edhe shkëmbim inteligjence, veçanërisht për Iranin. Në vitin 2025, bisedimet dypalëshe u zgjeruan në sigurinë kibernetike dhe bashkëpunimin në inteligjencën artificiale.
Komuniteti hebraik i Azerbajxhanit prej 30,000 banorësh (i përqendruar në “Vendbanimin e Kuq” të Qubës) ka ndikim joproporcional në biznes dhe politikë. Skandali i “Lavanderisë Azerbajxhane” i vitit 2017 zbuloi 2.9 miliardë dollarë ryshfete të kanalizuara përmes OJQ-ve të lidhura me hebrenjtë për të zbardhur imazhin e Azerbajxhanit në Evropë.
British Petroleum (BP) kontrollon fushën e gazit Shah Deniz të Azerbajxhanit,duke e bërë atë një furnizues alternativ kyç për Evropën mes sanksioneve ndaj Rusisë.
Projekti i Korridorit Zangezur – i projektuar për të lidhur Turqinë me Azinë Qendrore – drejtohet bashkërisht nga investitorë britanikë dhe firma izraelite të sigurisë. Në vitin 2025, bankat azerbajxhanase negociuan me Bankën e Anglisë për financimin e tregtisë bazuar në kriptovaluta.
Projekti pan-turk i Britanisë synon të destabilizojë Rusinë dhe Azinë Qendrore, duke tërhequr shtetet post-sovjetike në orbitën perëndimore. Strategjia e Azerbajxhanit përqendrohet në integrimin perëndimor përmes energjisë dhe tranzitit, me BP që kontrollon sektorin e saj të energjisë dhe e shtyn Rusinë jashtë.
Baku gjithashtu nxit separatizmin midis pakicave turke në Rusi, si Tatarstani dhe Bashkortostani, duke i lidhur ato me interesat pro-turke, pro-Azerbajxhani dhe NATO-n./gazetaimpakt
