Nga Mohamed Nader Al-Omari
Sipas Izraelit, Siria është qendra kryesore e transportit të armëve për Rezistencën – dhe është tërhequr njëkohësisht nga Boshti për të shpëtuar veten. Ndërsa Tel Avivi vazhdon të godasë tokën siriane me braktisje, cili nga pretendimet e tij është i vërtetë?
Gjatë dekadës së fundit, Siria është përballur me qindra sulme ajrore izraelite që pretendojnë se synojnë kryesisht prodhimin, transportin dhe ruajtjen e armëve. Sipas Tel Avivit, këto sulme synojnë të “ndërprejnë rrugët e furnizimit” nga Irani në Hezbollahun e Libanit.
Së fundmi, më 31 tetor, ushtria izraelite njoftoi se kishte goditur depot e armëve dhe selinë e përdorur nga Hezbollahu në zonën e Kusayr, thuhet vrasja e të paktën 10 personave, kryesisht civilë.
Me nisjen e Operacionit Përmbytja e Al-Aksa më shumë se një vit më parë, sulmet izraelite në Siri u intensifikuan, duke arritur në 29 deri në fund të 2023. Dhe që nga fillimi i këtij viti, Siria i është nënshtruar 69 sulmeve ajrore që synojnë zona të shumta gjeografike, përveç 17 sulmeve në kalimet siriane–libane që nga mesi i shtatorit.
Sulmet përkoi me përshkallëzimin e shpejtë ushtarak të shtetit pushtues kundër Libanit gjashtë javë më parë, duke filluar me sulm terrorist pager dhe walkie-talkies më 16-17 shtator dhe që kulmoi me vrasjen e liderëve të rangut të lartë të rezistencës libaneze, duke përfshirë Sekretarin e Përgjithshëm të Hezbollahut Hassan Nasrallah.
Mbështetja apo largimi nga rezistenca?
Akuzat e ngritura kundër Damaskut nga Izraeli dhe SHBA zbulojnë narrativa kontradiktore, duke sugjeruar nga njëra anë se Siria mbetet mbështetësja qendrore e rezistencës libaneze, ndërsa nga ana tjetër nënkupton se ajo ka frenuar mbështetjen për fraksionet libaneze dhe palestineze.
Pas sulmit të Kusejrit, ushtria pushtuese deklaruar: “Me mbështetjen e regjimit sirian, organizata terroriste e Hezbollahut rrezikon sigurinë e civilëve sirianë dhe libanezë duke futur qendra komanduese dhe forca në zonat civile në të dyja këto vende.”
Nga ana tjetër, mes spekulimeve që ka Damasku i distancuar vetë nga Hezbollahu, Seth Frantzman, një bashkëpunëtor ndihmës në Fondacionin e Mbrojtjes së Demokracive me bazë në SHBA, pretendimet ngurrimi i qeverisë siriane për të marrë masa aktive kundër shkeljeve të përsëritura nga Izraeli “ka të ngjarë të rrjedhë nga ndjenja e regjimit se nuk ka asgjë për të fituar nga përshkallëzimi dhe shumë për të humbur.”
Në fakt, ka disa tregues që konfirmojnë mbështetjen e vendosur të Sirisë për rezistencën kundër përpjekjeve të Izraelit për të riformuar Azinë Perëndimore, duke përfshirë përpjekjet për të “çrrënjosur Hezbollahun” në Liban—a goli përsëritet shpesh nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu.
Planet afatgjata të Izraelit për Sirinë
Udhëheqësit izraelitë shpesh akuzojnë armiqtë e tyre për gjëra që pasqyrojnë ambiciet e tyre. Ministri i Financave Bezalel Smotrich bëri thirrje duke u zgjeruar shteti hebre do të përfshijë pjesë të Sirisë: “ Është shkruar se e ardhmja e Jeruzalemit do të zgjerohet në Damask,” citohet të ketë thënë ai në një dokumentar në gjuhën frënge.
Kjo u pasua nga një deklaratë nga ish-ministri i Jashtëm izraelit Avigdor Lieberman në Universitetin Hebraik të Reichmann në fillim të këtij muaji, duke theksuar nevojën për të kapur pjesë të territorit sirian në malin Hermon për të krijuar një linjë të re mbrojtjeje për Izraelin:
“Nëse Siria vazhdon të shërbejë si një bazë logjistike për armiqtë tanë, ne do të kapim pjesën siriane të malit Hermon dhe nuk do ta heqim dorë deri në një njoftim të dytë.”
Ministri izraelit i Energjisë Yuval Steinitz ka kërcënuar drejtpërdrejt presidentin sirian Bashar al-Assad, duke u zotuar të ndryshojë sistemin politik sirian për shkak të mbështetjes së tij për rezistencën. Është një qëndrim mbështetur nga ministri ultra-nacionalist Gideon Saar: “Izraeli duhet t’i bëjë të qartë Asadit se nëse ai zgjedh të dëmtojë sigurinë izraelite në këtë mënyrë, – ai e vë regjimin e tij në rrezik.”
Që nga fillimi i Përmbytjes së Al-Aksa, sulmet izraelite janë fokusuar në shënjestrimin e përsëritur të pozicioneve të Hezbollahut në grupet e sigurisë si 133, Njësia e Lartësisë Golan, Njësia 4400 dhe Njësia 108, dhe kanë synuar njësi të ngarkuara me transportimin e komponentëve të dronëve dhe teknologjive të tjera nga Siria në Liban. Objektet e magazinimit, qofshin të prodhuara në vend apo të importuara nga Rusia dhe Irani, janë goditur gjithashtu.
Tel Avivi gjithashtu ka shënjestruar gjithnjë e më shumë sirianin infrastruktura civile që nga tetori 2023 dhe hapja pasuese e fronteve të shumta mbështetëse të rezistencës në Liban, Irak dhe Jemen. Izraeli ka bombarduar 12 herë aeroportet ndërkombëtare të Alepos dhe Damaskut, duke pretenduar se këto objekte civile përdoren për të transportuar materiale për prodhimin dhe montimin e raketave, qoftë për përdorim në Siri ose për dërgesë në Liban.
Objektivat izraelite janë zgjeruar gjithashtu në njësitë elitare të ushtrisë siriane, duke u fokusuar në objektet që supozohet se janë të përfshira në ruajtjen, prodhimin dhe trajnimin e armëve, të tilla si Brigada e 75-të e Divizionit të Parë në Jabal al-Mana afër Damaskut, brigada 106 e Gardës së Republikës dhe Divizioni i Pestë në Tal al-Jumu’.
Instalimet e radarëve dhe të mbrojtjes ajrore në Sirinë jugore, veçanërisht në Suwayda dhe zonat bregdetare të Tartus, janë vënë gjithashtu nën zjarr, si dhe sulmet e përsëritura ndaj qendrave kërkimore, pretendimet e Izraelit janë të përqendruara në prodhimin dhe zhvillimin e raketave, veçanërisht në Masyaf, Hama, më 9 shtator.
Synimi i furnizimeve të Hezbollahut
Akuzat e Netanyahut në 16 tetorin e tij intervistë me Le Figaro, të cilës i bëri jehonë zëdhënësi i ushtrisë izraelite Daniel Hagari, janë përpjekur ta rrënjosin më tej atë tregim izraelit: Brigada e 646-të e parashutës rezervë thuhet se zbuloi “-state-of-the-art” armë ruse gjatë inspektimit të bazave të Njësisë Radwan të Hezbollahut në Libanin jugor.
Fotot e publikuara nga korrespondenti ushtarak izraelit Doron Kadosh treguan armatim në një kuti druri të shënuar me mbishkrime “anglisht” që tregonin origjinën ruse që dyshohet se u dërguan në Siri nëpërmjet portit Tartus.
Për më tepër, përdorimi nga Hezbollahu i raketave Fadi 1, 2 dhe 3—first u shfaq në një video nga Objekti IMAD 4— u vendos kundër objektivave në Haifa në fund të shtatorit, duke tërhequr paralele me një intervistë të vitit 2020 me Nasrallah Al Mayadeen, ku ai zbuloi se raketat Kornet të përdorura nga Hezbollahu fillimisht u blenë nga Siria nga Rusia dhe u transferuan në Hamas dhe Xhihadin Islamik Palestinez në Gaza.
Sfidat strategjike me të cilat përballet Damasku
Një raport nga Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare me bazë në Indonezi (CSIS) i bën jehonë vlerësimeve të qendrave të ndryshme kërkimore ushtarake dhe të sigurisë izraelite:
“ Nga Libani në Iran, militantët kanë vende të pafundme fshehjeje dhe qindra milje tunele nëntokësore për të transportuar furnizime dhe personel.”
Arsenali i Hezbollahut përfshin një gama e larmishme e sistemeve raketore, të tilla si Khaybar 1, një raketë artilerie jo e drejtuar e zhvilluar në Siri, dhe M-600, e njohur gjithashtu si raketa Tishreen, e cila është versioni sirian i Fateh-110. Komponentë të tjerë të arsenalit përfshijnë raketat B/C/D Scud, raketat Burkane, disa breza të Rusisë së famshme Raketat antitank Kornet, dhe sistemet e raketave tokë-ajër Igla-S.
Për më tepër, Hezbollahu është raportuar të ketë zotërim Raketat kundër anijeve Yakhont që nga viti 2006, merret nga Siria, të cilat kanë një distancë deri në 300 kilometra. Aftësia për të rrëzuar dronët izraelitë ka ngritur dyshimet izraelite se sistemi i mbrojtjes ajrore Pantsir, së bashku me sistemet e avancuara ruse SA-22, janë transferuar gjithashtu nga Siria në Hezbollah.
Këta tregues, së bashku me mobilizimin ushtarak të Izraelit përgjatë frontit të Golanit, ndryshimin e linjave të angazhimit dhe kërkesat kapitulluese të përcjella nga i dërguari special i SHBA Amos Hochstein për vendosjen e forcave ndërkombëtare për të monitoruar kufirin sirian–libanez, të gjitha pasqyrojnë vështirësitë me të cilat përballet Damasku – dhe bëjnë të qartë se Izraeli synon të zgjerojë luftën e tij në frontin sirian.
Akuzat e përsëritura të Izraelit kundër mbështetjes së Sirisë për rezistencën libaneze, edhe kur ajo thjesht ofron ndihmë humanitare gjatë krizës së Libanit, zbuloni motivet pas shënjestrimit dhe kërcënimeve të vazhdueshme të shtetit pushtues kundër shtetit sirian.
Por a mundet një vend i vogël si Izraeli të triumfojë kundër terrenit të gjerë e kompleks gjeografik të Sirisë, ku, ndryshe nga Libani, ka edhe mijëra milje të tjera, dhe mijëra vende të tjera të fshehura për armë dhe furnizime për t’u përhapur?/thecradle
