Nga: Robert Inlakesh
Tradhtia është një fjalë që është përdorur gjerësisht për të përshkruar marrëveshjen e fundit të “Marrëveshjeve Abraham” ose normalizimin, e cila pa Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Bahreinin të normalizonin zyrtarisht lidhjet me Izraelin. Por a është kjo tradhëti vetëm ndaj palestinezëve apo është e vërtetë kjo ndjenjë e tradhtisë edhe nga këndvështrimi i popullit arab?
Normalizimi me Izraelin nuk është një trend i ri midis regjimeve arabe, me Jordaninë (në 1994) dhe Egjiptin (në 1979) që kanë nënshkruar traktate “paqeje” me regjimin izraelit. Edhe Jordania dhe Egjipti në fakt ishin në konflikt me Izraelin, duke i bërë në atë kohë nënshkrimet gjithnjë e më tradhtare. Mijëra njerëz të popullit të Egjiptit dhe Jordanisë kishte sakrifikuar jetën e tyre për të ndaluar Izraelin të përparonte më tej në territoret e tyre dhe natyrisht për të mbrojtur gjithashtu popullin Palestinez. Kjo është arsyeja pse kur presidenti i atëhershëm egjiptian Anwar Sadat nënshkroi traktatin e tij të paqes me Izraelin, populli i Egjiptit u zemërua aq shumë sa që përfundimisht ai nënshkrim çoi në vrasjen e tij në 1981.
Sidoqoftë, në kohën kur Jordania kishte nënshkruar traktatin e saj të paqes me Izraelin në 1994, ky lloj tërbimi, i cili në të kaluarën kishte çuar në vrasje politike, kryesisht ishte qetësuar. Por çfarë konkretisht pati ky efekt i anulimit të reagimit në shkallë të gjerë ndaj një lëvizjeje të tillë politike? Organizata Çlirimtare Palestineze (PLO) në këtë pikë tashmë ishte normalizuar me Izraelin.
Kur PLO nënshkroi Marrëveshjet e Oslos në 1993, kjo është ajo që çoi në situatën aktuale që ne shohim sot. Marrëveshjet e Oslos krijuan Autoritetin Palestinez (PA), i cili supozohej të ishte një qeveri e përkohshme, për të hapur rrugën për një Shtet të ardhshëm Palestinez. Megjithëse synimet në letër dukeshin të mëdha, realiteti në terren, u bë që i ashtuquajturi “procesi i paqes” nuk çoi kurrë askund dhe se PA e krijuar rishtazi përfundoi duke u bërë një bashkëpunëtore me Izraelin, të cilit entiteti sionist iu besoi për të menaxhuar “çështjen e sigurisë”.
Kur PLO e Yasser Arafat nënshkroi Marrëveshjet e Oslos, ky është momenti kur normalizimi me Izraelin u bë diçka e mundur për të gjitha regjimet arabe, sepse tani edhe të ashtuquajturit përfaqësues të popullit palestinez kishin shitur dhe tradhtuar popullin e tyre.
Nëse më pas ndjekim mënyrat brutale me të cilat këta diktatorë sundojnë mbi popullatën e tyre, atëherë bëhet më e qartë se pse ka pak ose aspak kryengritje për normalizimin e mëtejshëm arab me Izraelin. Për shembull, në rastin e Egjiptit, kryengritja në periudhën e ish presidentit Hosni Mubarak ishte brutale dhe u desh deri në Pranverën Arabe për ta hequr atë. Sidoqoftë, pasardhësi i tij i Vëllazërisë Muslimane, Muhammed Morsi, jo vetëm që u hoq vetëm pas 1 viti në detyrë, por vetëm pse ishte një anëtar aktiv i Vëllazërisë Muslimane, mori çmimin e burgosjes ose vrasjes. Vetë Morsi vdiq / me gjasë u vra në burg vitin e kaluar, nën udhëheqësin e grushtit të shtetit nga Sisi, regjimi i të cilit tani lejon hapur blerjen e gazit izraelit (burimet palestineze që ata vodhën).
Kur shikojmë tani si Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Bahreini, në të dy këto regjime arabe të Gjirit Persik, ne shohim forma të ngjashme shtypjeje për ata që flasin kundër. Si në Bahrein ashtu edhe në Emiratet e Bashkuara Arabe, ju mund të internoheni, burgoseni ose të vriteni për veprime të tilla politike. Edhe pse Emirati i Dubait është dukshëm i pakënaqur në normalizimin me Izraelin, mbretëria e tij nuk ka krijuar asnjë problem gjatë kësaj lëvizje. Në rastin e Bahreinit, njerëzit janë me shumicë dërrmuese kundër regjimit Al Khalifa, i cili ka shkaktuar protesta në të gjithë vendin, megjithëse kjo është injoruar nga media ndërkombëtare dhe ende nuk do të shkaktojë probleme reale për autoritetet në Bahrein.
Shumë vende të tjera janë në listën e regjimeve të mundshme arabe për t’u normalizuar me Izraelin, por ndoshta më e rëndësishmja për t’u përmendur këtu është Arabia Saudite. Arabia Saudite tashmë është qartësisht e afërt me Izraelin, aq sa nuk hezitoi të lejojë avionët izraelitë të përdorin hapësirën e tyre ajrore për të udhëtuar në Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Bahrein.
Arabia Saudite e ka përmbajtur normalizimin tani për tani, por ka shumë mundësi që ata më vonë të bashkohen. Sauditët do të kishin qenë qëllimi numër një i izraelitëve dhe amerikanëve, për të shënuar një fitore politike, por duhej të përmbahej në lëvizje dhe të shikonte më parë reagimin ndaj normalizimit të Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Bahreinit. Regjimi i Bahreinit sundon mbi një popullsi e cila është e gatshme të revoltohet kundër qeverisë dhe në atë front, sauditët ka mundësi të shikojnë me kujdes për të parë se çfarë ndodh në këtë front. Sa për Emiratet e Bashkuara Arabe, ajo ka shumë ndikues socialë dhe fetarë, si dhe lidhje biznesi në të gjithë Lindjen e Mesme dhe botën, në këtë front Sauditët ka shumë mundësi të shikojë se çfarë ndikimi ka normalizimi edhe në gjithë këta faktorë.
Në fund të fundit, realiteti është se PA e krijoi këtë situatë kur ata zgjodhën të nënshkruanin Marrëveshjet e Oslos dhe vazhduan të kopjonin tradhtinë e tyre me çdo koordinim të forcave të sigurisë që ata bënë me Izraelin që nga ajo kohë. PA la Gazën të kalbet pasi qeveria e Hamas u vendos nën rrethim dhe kjo tradhti u ka kushtuar palestinezëve më shtrenjtë se çdo regjim tjetër arab që normalizohet. Kjo është arsyeja pse tani është thelbësore për të ardhmen e popullit palestinez, që PA të braktisë plotësisht marrëveshjen e vet të normalizimit dhe të marrë çështjen edhe një herë, duke qëndruar në unitet me të gjitha grupet e tjera Palestineze ndërsa ata e bëjnë këtë./gazetaimpakt/presstv
