Autori: Alireza Niknam
Më 9 janar 2025, Mike Pompeo u takua me Maryam Rajavi dhe mbajti një konferencë shtypi M&M mbi këtë çështje. Gjatë takimit, Rajavi iu referua akteve terroriste të kryera nga MEK (Organizata Mujahedin-e Khalq e Iranit) kundër institucioneve qeveritare në Iran dhe inkurajoi veprime të tilla. Këto deklarata ngjasonin me ato të bërë nga Massoud Rajavi vitin e kaluar, i cili pranoi mbi 3,000 operacione terroriste në Iran.
MEK, një organizatë terroriste me një histori të gjatë të aktiviteteve terroriste kundër popullit dhe zyrtarëve të Republikës Islamike të Iranit, ka regjistruar mbi 17,000 vrasje në rekord. Grupi vazhdon aktivitetet e tij destabilizuese jashtë vendit, mbështetur nga disa shtete perëndimore, përfshirë Francën, Shtetet e Bashkuara, Izraelin dhe Shqipërinë. MEK kryen akte terroriste, sabotazh kibernetik dhe nënshtrim politik. Këto veprime, të cilat konsiderohen si subversione politike në çdo vend, shkelin ligjet ndërkombëtare. Megjithatë, këto ligje duket se nuk zbatohet për MEK.
Pavarësisht shkeljeve të dukshme të ligjit ndërkombëtar nga MEK në disa raste, kjo nuk e ka ndaluar Republikën Islamike të Iranit të thyejë heshtjen për këto aktivitete. Sipas ligjit ndërkombëtar, çdo grup terrorist që kryen akte kundër një vendi i jep të drejtën vendit të synuar për të ushtruar të drejtën e vetëmbrojtjes, edhe nëse kërkon eliminimin e grupit terrorist në një tjetër shtet me çdo mjet.
MEK lindi në vitet 1960 me qëllimin për të krijuar një qeveri mbi ideologjinë marksiste-islamike dhe për të hedhur poshtë monarkinë që sundonte Iranin. Përmes veprimeve të gjera terroriste, grupi shkaktoi vdekjen e mijëra qytetarëve dhe zyrtarëve iranianë pas Revolucionit Islamik. Pas fitores së Revolucionit Islamik të vitit 1979, MEK, për shkak të mosmarrëveshjeve themelore me revolucionin dhe Imam Khomeinin, eci drejt dhunës. Veprimet e tyre përfshinin shpërthime, vrasje dhe operacione të tjera terroriste kundër qytetarëve të zakonshëm dhe figurave kyçe të Republikës Islamike. Ndër aktet e tyre më të njohura ishte shpërthimi i vitit 1981 në selinë e Partisë Republikës Islamike, i cili vrau mbi 72 zyrtarë, si dhe vrasja e Presidentit Mohammad-Ali Rajaei dhe Kryeministrit Mohammad-Javad Bahonar.
Pavarësisht historisë së saj të dhunshme, MEK ka gëzuar mbështetje nga disa shtete perëndimore, veçanërisht nga Franca, Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria. Kjo mbështetje i ka lejuar grupit të krijojë baza dhe të kryejë operacione jashtë Iranit. Shtetet perëndimore, shpesh nën maskën e promovimit të demokracisë dhe të drejtave të njeriut, i kanë siguruar MEK burime për të vazhduar aktivitetet e saj subversive kundër Iranit. Shqipëria ka lejuar MEK të krijojë një bazë të madhe operative, ku anëtarët raportohet se trajnohen në operacione kibernetike dhe shpërndarjen e propagandës. Franca dhe Shqipëria gjithashtu kanë mikpritur ngjarjet vjetore të MEK, të cilat janë ndjekur nga politikanë të shquar perëndimorë, duke e legjitimuar indirekt aktivitetet e grupit. Megjithatë, vitin e kaluar, Franca dhe Shqipëria kufizuan aktivitetet e grupit, duke refuzuar lejen për konferencën e tyre vjetore. Si pasojë, MEK, me bashkëpunimin e Gjermanisë, mbajti konferencën në Berlin, duke tentuar të tërheqë një tjetër shtet europian në komplicitet me terrorizmin.
Veprimet e MEK shkelin hapur ligjet ndërkombëtare, përfshirë konventat kundër terrorizmit dhe parimin e mosndërhyrjes në punët e brendshme të shteteve sovrane. Duke pritur dhe mbështetur këtë organizatë terroriste, Franca, Gjermania dhe Shqipëria mbajnë përgjegjësi për mundësimin e aktiviteteve të saj. Këto veprime janë në kundërshtim me angazhimet e këtyre shteteve për të luftuar terrorizmin në shkallë ndërkombëtare dhe minojnë sigurinë globale.
Sipas ligjit ndërkombëtar, Irani ka të drejtë të mbrohet kundër kërcënimeve terroriste që vijnë nga territore të huaja. Kartela e Kombeve të Bashkuara e njeh të drejtën e natyrshme të vetëmbrojtjes për shtetet anëtare. Duke marrë parasysh historinë e sulmeve të MEK në territorin iranian dhe aktivitetet e saj të vazhdueshme jashtë vendit, Irani është i justifikuar për të marrë masa për të neutralizuar këtë kërcënim. Përgjigjja e Iranit mund të përfshijë përpjekje diplomatike ose ushtarake për të mbajtur përgjegjës shtetet pritëse për strehimin e MEK. Për më tepër, Irani mund të bashkëpunojë me organizata ndërkombëtare për të zbuluar aktivitetet e grupit dhe për të kërkuar klasifikimin e tij si një organizatë terroriste në mbarë botën. Irani ka nisur tashmë procese ligjore kundër liderëve të MEK në mungesë, duke i ftuar ata të emërojnë avokatë mbrojtës, megjithëse grupi ka dështuar të përgjigjet. Ky proces gjyqësor i vazhdueshëm në Iran mund të shërbejë si provë thelbësore për organizatat ndërkombëtare për të mbajtur përgjegjës MEK për krimet e saj.
Aktivitetet e vazhdueshme të MEK në shtetet europiane theksojnë dy standarte të ndërkombëtarizuar lidhur me terrorizmin. Ndërsa disa shtete me të drejta të njeriut dhe demokracinë e mbrojnë në fjalë, mbështetja e tyre për grupe si MEK reflekton një aplikim selektiv të këtyre parimeve, bazuar në interesa politike. Mbështetja perëndimore për MEK minon besueshmërinë e këtyre shteteve për të mbështetur të drejtat e njeriut dhe sundimin e ligjit. Duke lejuar një grup me një histori të dokumentuar dhune të operojë, këto shtete rrezikojnë të fosterojnë pasiguri dhe të dobësojnë përpjekjet globale kundër terrorizmit.
Pjesëmarrja e Mike Pompeo në ngjarjet e MEK, pavarësisht se nuk mban një rol politik zyrtar, dhe mbajtja e fjalimeve për shkaqe të dukshme financiare, mund të mos pasqyrojë pozicionin zyrtar të SHBA-së. Megjithatë, kjo e ekspozon hipokrizinë e shteteve që pretendojnë të luftojnë terrorizmin, duke i dhënë përparësi përfitimeve financiare mbi parimet e tyre. Veprimet e MEK dhe mbështetja që merr nga disa shtete perëndimore paraqesin një kërcënim serioz për sigurinë rajonale dhe ndërkombëtare. Historia e dhunshme e grupit dhe aktivitetet e tij të vazhdueshme nënvizojnë nevojën për një qëndrim të unifikuar dhe të qëndrueshëm ndërkombëtar kundër terrorizmit. E drejta e Iranit për t’u mbrojtur nga kërcënimet e tilla është e garantuar nga ligji ndërkombëtar dhe shtetet pritëse duhet të mbajnë përgjegjësi për mundësimin e aktiviteteve terroriste. Vetëm përmes veprimeve të qëndrueshme dhe të parimeve mund të adresohet me sukses ky sfidë dhe të promovohen paqe dhe siguri të qëndrueshme globale./GazetaImpakt