Zbulohen fitimet koloniale të qeverisë holandeze

“Shtëpia e Portokalli” fitoi mbi gjysmë miliardë dollarë nga kolonitë e saj në një shekull të vetëm, zbuloi një studim i porositur nga qeveria.

Shtëpia Hollandeze e Portokallisë përfitoi nga zotërimet e saj koloniale  rreth 3 milionë guilderë – 600 milionë dollarë (547 milionë euro) në para moderne – nga viti 1675 deri në 1770, sipas studimit të autorizuar nga qeveria për Shtetin dhe Skllavërinë, paraqitur në Parlamentin holandez kete te enjte.

Studimi është një përpjekje për të studiuar rolin e qeverisë holandeze dhe “institucioneve të lidhura” në skllavërinë dhe pasojat e saj. Vendi po kërkon gjithashtu kthimin e veprave të artit të grabitura. Ndërsa vendi shfuqizoi skllavërinë në 1863, disa argumentojnë se kulmi i arritjeve të tij ekonomike dhe kulturore u arrit në kurrizin e punëtorëve të detyruar.

Mbreti Willem-Alexander pritet të kërkojë publikisht falje për grabitjet koloniale të vendit më 1 korrik, në 150 vjetorin e heqjes holandeze të skllavërisë në ish-kolonitë e saj. Kryeministri Mark Rutte kërkoi falje zyrtare  në dhjetor për përfshirjen 250-vjeçare të vendit në tregtinë e skllevërve, të cilën ai e quajti një “krim kundër njerëzimit”, por disa aktivistë argumentuan se kjo nuk ishte e mjaftueshme dhe kërkuan një falje të mëtejshme nga monarku.

Holanda krijoi një panel këshillimor kombëtar për të marrë në pyetje historinë e saj koloniale në vitin 2020 pasi vdekja në paraburgim policor të George Floyd në SHBA nisi një valë vetë-ekzaminimi racor, protesta dhe akuza në mbarë botën.

Perandoria koloniale holandeze përfshinte pjesë të atyre që tani janë Ishujt e Virgjër, Brazili, Mauritius, Suriname, Ceylon dhe disa ishuj indonezianë. Pjesa më e madhe e territorit të tyre aziatik, i administruar nga Kompania Hollandeze e Indisë Lindore, u kap nga portugezët, të cilët kishin kolonizuar më parë zonën.

Holanda nuk është e vetmja ish-fuqi koloniale që heton mundësinë e shlyerjes për mëkatet e saj të së kaluarës kundër popullsive dikur të shtypura. Qeveria e Xhamajkës muajin e kaluar njoftoi se do të prezantojë një projekt-ligj që mund të prishë marrëdhëniet e saj shekullore me monarkinë britanike, e cila sundoi ishullin si koloni në 1655 dhe i lejoi atij pavarësinë nominale në 1962. Një sondazh i fundit zbuloi se shumica e popullsive në gati gjysmën e kombeve të Komonuelthit Britanik do të bëheshin republika nëse do të kishin mundësi.

Në SHBA, Nju Jorku u bë kohët e fundit shteti i dytë që ndërmori hapat e parë drejt krijimit të një komisioni për të hetuar demet financiare për pasardhësit e skllevërve të zinj të importuar nga Afrika. /RT/Gazeta Impakt

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne