Nga: Kavehl L. Afrasiabi
Shpërthimi i tmerrshëm në portin kryesor të Bejrutit ka vrarë dhjetëra dhe plagosur disa mijëra njerëz, duke shkatërruar pjesën më të madhe të kryeqytetit dhe duke kthyer qindra mijëra banorë të saj të pastrehë dhe, njëkohësisht, duke ngritur frikën e një pasigurie të rëndë ushqimore për një qytet buzë detit të varur nga importi i ushqimeve.
Katastrofa ka goditur Libanin në kohën më të keqe të mundshme, pavarësisht shkrirjes ekonomike të vendit dhe krizës së madhe shëndetësore Covid-19, duke premtuar shumë mjerim për popullatën për të ardhmen e afërt.
Gjithcka varet shumë nga shtrirja e solidaritetit ndërkombëtar dhe mbështetjes së menjëhershme, veçanërisht nga kombet e pasura arabe, për të lehtësuar vuajtjet e tmerrshme të mbrritura papritur mbi qytetin që ka një histori moderne të përjetuar me dhunë episodike, si dhe një tension të përhershëm me fqinjin ekspansionist, Izraeli, i cili ka mbledhur forcat e tij në kufirin e Libanit pas “lajmit të rremë” të infiltrimit ndërkufitar nga luftëtarët e Hizbollah.
Në të vërtetë, para shpërthimit të Bejrutit, udhëheqësit ushtarakë të Izraelit ishin zotuar të shkatërrojnë infrastrukturën e Libanit nëse ushtarët e tyre pësojnë ndonjë dëm nga Hizbollah, duke u krenuar për parandalimin e tij efekti madh të të raketave përballë fuqisë së lartë të zjarrit të Izraelit.
Por, kjo e fundit paraqet një rrezik të papranueshëm të sigurisë nga prizmi i shtetit Sionist të prirur për të sunduar fqinjët e tij, gjë që shpjegon përpjekjen e vazhdueshme të Izraelit dhe SHBA, me ndihmë nga disa shtete arabe, që të minojnë demokracinë e brishtë të Libanit dhe të promovojnë shkakun e shpërbërjes së tij si një shtet-komb i zbatueshëm.
Shpërthimi i Bejrutit është përshkruar si një “gozhdë e fundit “ në arkivolin e Libanit, i cili mund të jetë një ekzagjerim edhe pse përcjell ndjenjën e emergjencës së krizës që ka kapërcyer vendi, të mbushur me dyshime për të ardhmen e Libanit.
Si një bastion i “boshtit të rezistencës” që luajti një rol vendimtar në kthimin e valës së luftës së përgjakshme në Siri në favor të Damaskut, Libani është njëkohësisht një shtet i shënuar nga një grup i fuqishëm i kundërshtarëve rajonalë dhe jashtë rajonalë që kurrë nuk pushojnë së lodhuri nga përpjekjet e tyre për të minuar paqen dhe qetësinë e Libanit, duke kujtuar se si princi i ngushtë i Kurorës Saudite rrëmbeu përkohësisht Kryeministrin e Libanit me shpresën për të shkaktuar një krizë politike.
Presion nga të gjitha anët, politikanët libanezë u është dashur të zotërojnë artin e aktit balancues në një lojë të mbijetesës që ka parandaluar përsëritjen e luftës (luftrave) civile të kaluara, megjithatë njeriu pyet veten tani nëse ata mund ta përballojnë këtë kohë të përkryer për stuhinë e krizave të shumta që tani godasin vendi pa mëshirë?
Përgjigja e kësaj pyetje varet pjesërisht nga aftësia e elitës në pushtet për të trajtuar krizën e fundit me maturi dhe efikasitet. Ndërsa hetimi mbi shkakun e shpërthimit masiv fillon, ekzistojnë dy skenare të kundërta, secila kërkon një grup të veçantë përgjigjesh.
Skenari i parë është “shpërthim aksidental” që buron nga pakujdesia e autoriteteve përkatëse në lidhje me mijëra ton nitrat amonium të bllokuar të mbajtur në një depo të pasigurt në port.
Për këtë qëllim, qeveria thuhet se ka arrestuar disa persona nga autoritetet portuale dhe Kryeministri Libanez, Hassan Diab, është zotuar të ndëshkojë ata që janë përgjegjës. Por, Diab dhe zyrtarë të tjerë duhet të llogaritin edhe me një mundësi tjetër, d.m.th., një skenar të dytë, domethënë, një sulm me bomba izraelite që shkaktoi një reagim zinxhir duke shpërthyer 2,750 ton nitrat amoniumi.
Një fakt për këtë shpjegim alternativ, në fakt, është dhënë nga Presidenti amerikan Donald Trump, i cili ka deklaruar se gjeneralët e tij e kanë informuar atë se shpërthimi i Bejrutit është shkaktuar nga një “sulm me bomba”.
Sipas njoftimeve të mediave, menjëherë pas shpërthimit disa aeroplanët e zbulimit të SHBA fluturuan me misione në afërsi të Bejrutit, duke forcuar kështu besimin në komunitetin e ekspertëve se inteligjenca amerikane ka të dhëna jetësore që sugjerojnë përfshirjen e një bombe, ose disa bomba, duke shkaktuar shpërthime fillestare të vogla që i paraprinë mega-shpërthimit të tipit “Hiroshima” që ishte ekuivalente me një tërmet të fuqishëm.
Izraeli është, sigurisht, i dyshuari kryesor në këtë skenar, në dritën e historisë së tij të pamatur të synimeve precize në Siri, të cilat kanë shkaktuar “dëme kolosale” serioze ndër vite.
Eshtë krejtësisht e imagjinueshme, pra, që shumë si operacionet e saj kundër caqeve në Damask, Izraeli mund të ketë kryer një krim të padiskutueshëm kundër njerëzimit duke planifikuar dhe ekzekutuar në mënyrë të shkujdesur një sulm të fshehtë ushtarak, që mund ose nuk ka për qëllim të nxisë shpërthimin e madh që shkatërroi kryeqytetin e Libanit.
Tani e tutje, bashkësia ndërkombëtare përmes Kombeve të Bashkuara duhet të fillojë menjëherë një hetim të mbledhjes së fakteve për këtë çështje dhe, nëse përfundimi konfirmon skenarin e dytë dhe provat materiale të fajësisë së Izraelit në një krim të rëndë, kundër një popullate të tërë civile, atëherë hapat e nevojshëm të tilla pasi kërkohet ndjekja penale nga Gjykata Penale Ndërkombëtare dhe sanksione të rënda ndërkombëtare ndaj Izraelit.
Për të përfunduar, shpërthimi i Bejrutit i kujton një prej filmave Robert Redford / Brad Pitt 2001 Spy Game, i cili tregon dy operativët e CIA-s që ndahen pas një shpërthimi moralisht katastrofik që rrafshoi blloqe të tërë nga qyteti i Bejrutit që kishin për qëllim të vrisnin një mendje terroriste. Shanset janë që Izraeli organizoi shpërthimet fillestare të bombave që shkaktuan shpërthimin e madh, duke synuar një depo armësh të Hezbollah. Nëse po, atëherë ajo që ka bërë Izraeli nuk është asgjë më pak se një krim i madh kundër njerëzimit, duke shkelur sovranitetin e Libanit dhe duke shkaktuar një dëm të konsiderueshëm për popullatën e pafajshme të Bejrutit./GazetaImpakt/eurasiareview/
