Marsela SHYTIA
Nga 10 nëntori, Komisioni Evropian duhet të aktivizojë një sistem të ri të kontrolleve biometrike në kufijtë e Bashkimit Evropian, me vlerë 1.3 miliardë euro, i cili duhet të përfaqësojë një hap përpara të familjes evropiane të kombeve në një dimension të ri të teknologjisë së lartë të sigurisë së përbashkët, por edhe ky veprim i vizionarëve pan-evropianë mund të dështojë në zbatim. Domethënë, ideja është që në sistemin e ri të daljes së hyrjes (EES), të gjithë ata që hyjnë për herë të parë në BE, përfshirë britanikët, të regjistrojnë të dhënat personale, duke përfshirë skanimet dixhitale të shenjave të gishtërinjve dhe fytyrave. Prej disa kohësh, anëtarët më të kujdesshëm kanë paralajmëruar se procedura e re për përpunimin e personave që hyjnë në BE është e tillë që, pavarësisht zgjidhjeve të teknologjisë së lartë për marrjen dhe ruajtjen e të dhënave biometrike, turmat do të bllokojnë pikat kufitare më të ngarkuara.
Trafiku ndërkufitar
Shqetësimi më i madh është tek ata që përballen me trafikun më të madh ndërkufitar në vendkalime të caktuara. Gjermania, Holanda dhe Franca kanë pranuar tashmë se nuk janë të gatshme të krijojnë qëllimisht turma në pikat kufitare. Domethënë, këto janë vendet nëpër të cilat kalojnë rreth 40 për qind e njerëzve që hyjnë në BE dhe duhet të kalojnë përmes EES. Shoqatat që përfaqësojnë shërbimet ndërkufitare në det dhe aeroporte kanë paralajmëruar se pasagjerët mund të përballen me “ndërprerje të gjerë”. E përkthyer në gjuhën e njeriut të vogël, termi “ndërprerje e gjerë” nënkupton disa orë shtesë pritjeje në krahasim me procedurën aktuale. Për shembull, ekspertët polakë vlerësuan se koha mesatare e përpunimit të një pasagjeri që hyn për herë të parë në BE do të rritet me 30 deri në 120 sekonda. Austria, Gjermania dhe Sllovenia parashikojnë se proceset e kontrollit kufitar do të dyfishohen apo edhe katërfishohen në krahasim me procedurat aktuale. Në veçanti, Sllovenia vlerësoi se kontrollet do të zgjasin katër herë më shumë.
Rrezik për Evropën
Nga ana tjetër gjermanët thonë se sistemi qendror kompjuterik i monitoruar nga agjencia EU-Lisa nuk është në nivelin e sfidës së kontrollit biometrik gjatë kalimit të kufirit. Ministri i Brendshëm i Gjermanisë pohoi se sistemi “ende nuk ka stabilitetin dhe funksionalitetin e nevojshëm” dhe për këtë arsye tre vendet e përmendura tashmë (Austria, Gjermania dhe Sllovenia) njoftojnë se “nuk janë dhe nuk do të jenë të gatshëm të zbatojnë kërkoi teste përfundimtare në nivel kombëtar”. Gjermania kohët e fundit pezulloi gjithsesi Shengenin me pasoja të paqarta afatgjata për sistemin e plotë në nivel të BE-së. Edhe britanikët janë të shqetësuar sepse KE pret që udhëtarët nga Britania të regjistrohen në EES në stacionin ndërkombëtar St Pancras në Londër, pra përpara kufirit francez. “Lançimi i këtij sistemi, pa u testuar plotësisht, paraqet një rrezik të madh,” paralajmëroi Olivier Jankovec, një përfaqësues i organizatës ACI Europe.
Sfidat e reja
Nga disa vende vijnë ankesa se përshtatja e infrastrukturës ndërkufitare do të jetë një sfidë më e madhe se sa pritej. Ekziston shqetësimi se sistemet biometrike, të tilla si ato për njohjen e fytyrës, mund të jenë të prekshme ndaj të ashtuquajturave sulmet “morphing”. Në sulme të tilla, imazhi në dokumente të tilla si pasaporta mund të manipulohet për të përmbajtur tiparet e dy personave të ndryshëm. Ky manipulim mund të mashtrojë sistemet e kontrollit kufitar dhe të lejojë hyrjen e personave të paautorizuar, duke paraqitur një kërcënim serioz për sigurinë. Instituti Fraunhofer IGD pranoi se sistemet nuk do të jenë të përsosura për shkak të zhvillimit të vazhdueshëm të llojeve të reja të sulmeve. Kaosi më i keq i trafikut ndërkufitar, ka shumë të ngjarë të shihet në vende si Kanali anglez, Porti i Doverit dhe terminali i trenave Eurostar në Londër./sot
