Nga Hamzah Rifaat
Gjithmonë ka pasur një shkëputje masive midis idealeve dhe praktikave të Francës, veçanërisht duke pasur parasysh se administratat përkatëse franceze mbetën të vendosura në demonizimin, diskriminimin dhe shënjestrimin e muslimanëve brenda vendit.
‘Liberte’, ‘egalite’ dhe ‘fraternite’; d.m.th., “Liria”, “Barazia” dhe “Vëllazëria” supozohej të ishin parimet drejtuese të Republikës Franceze dhe territoreve të saj jashtë shtetit. Megjithë trashëgiminë e tij toksike koloniale në disa pjesë të botës muslimane dhe në Afrikë, Parisi është gjithashtu krenar për ruajtjen e një prej kushtetutave më laike të Evropës, ku liria e tubimit, shprehjes dhe fesë janë të garantuara. Thënë kështu, ka pasur gjithmonë një shkëputje masive midis idealeve dhe praktikave të Francës, veçanërisht duke pasur parasysh se administratat përkatëse franceze mbetën të palëkundura në demonizimin, diskriminimin dhe shënjestrimin e muslimanëve brenda vendit. Duke miratuar politika që zhveshin komunitetet muslimane nga identitetet e tyre fetare, Franca mbetet një nga vendet më islamofobike në botë.
Asgjë nuk ka ndryshuar në vitin 2023. Goditja e Emmanuel Macron në vitin 2020 ndaj muslimanëve pas vrasjes së Samuel Patit, i cili zemëroi ndjenjat muslimane duke kryer blasfemi të supozuar, është çuar përpara me paturpësi. Në vitin 2023, muslimanëve u është ndaluar të veshin ‘Abaya’ ose veshjen islame për vajzat dhe gratë, e cila është një shenjë dalluese e modestisë dhe mirësjelljes. Lëvizja, e cila synon lirinë e shprehjes dhe idealet laike, erdhi pas muajsh debatesh të nxehta mbi veshjet në shkollat franceze. Pikërisht në të njëjtat shkolla, gratë që kanë veshur atë që duan shpesh kanë qenë subjekt i ngacmimeve, diskriminimeve dhe talljeve. Në këtë këndvështrim, masa e vitit 2023 është krejtësisht e pajustifikueshme.
Pjesa shqetësuese e ndalimit është se ai synon fëmijët e shkollës, shumë prej të cilëve nuk janë as të vetëdijshëm për të drejtat e tyre civile dhe njerëzore. Ministri i Arsimit, Gabriel Attal, në një intervistë për TF1, deklaroi pa turp se hyrja në një klasë në një shkollë shtetërore në Francë nuk duhet të rezultojë që njerëzit të identifikojnë fenë e nxënësit vetëm duke i parë ata. Absurditeti i pretendimeve dhe profilizimi fetar i fëmijëve të vegjël tregon një mungesë të plotë të respektit për ndjenjat, besimet dhe zakonet muslimane. Megjithatë, këto masa nuk janë një risi në Francë. Në vitin 2004, vendi ndaloi shamitë në shkolla, ndërsa në vitin 2010 miratoi një ndalim të mbulesës së plotë të fytyrës në publik, gjë që shërbeu vetëm për të zemëruar më shumë komunitetin musliman prej pesë milionësh.
Nga një prizëm ideologjik, qeveria e Macron, e cila shpesh e ka cilësuar veten si ‘centriste’, i është dorëzuar ekstremit të djathtë famëkeq francez. Islamofobia është bërë një simbol i politikëbërjes konservatore në Francë dhe një qeveri që shpesh e ka vënë veten kundër partisë së ekstremit të djathtë Rally National, e kryesuar nga Marine Le Pen, tani po imiton të njëjtat ideologji që Le Pen kërkon të mbështesë. Përjashtimi i komunitetit musliman mbetet një parim i rrënjosur thellë në ndërgjegjen e së djathtës ekstreme franceze, pavarësisht nga trashëgimia toksike e kolonializmit të Perandorisë Koloniale Franceze, veçanërisht në vende të tilla si Algjeria, siç u ilustrua në Luftën Algjeriane nga 1954 deri në 1962. Fronti Nacional Çlirimtar përfundimisht triumfoi në vend dhe Algjeria fitoi pavarësinë me një kosto të rëndë prej 300,000 deri në 1,500,000 vdekje. Në vitin 2023, Franca vazhdon të presë një popullsi të konsiderueshme algjerianësh, marokenësh dhe libianësh, shumë prej të cilëve janë qytetarë që i binden ligjit dhe praktikues të besimit musliman. Për një ish-pushtet kolonial të miratojë masa që sulmojnë vetë themelin e ndjeshmërisë fetare të komuniteteve përkatëse është thjesht e pashpjegueshme. Duhet pritur përulësi nga Franca nëse jo si dëmshpërblim me respektin ndaj ndjenjave muslimane që janë praktikë e zakonshme. Praktika standarde në vend të kësaj është nxjerrja e ndalimeve të përgjithshme për veshjet që janë thelbësore për identitetin musliman.
Kundërshtimi ndaj masave të tilla islamofobike, drakoniane dhe fanatike erdhi nga politikanë të tillë si Daniele Obono nga krahu i majtë “La France Insoumise” dhe Jean-Luc Melenchon. Megjithatë, këto zëra kryesisht janë mbytur, pasi në të dy spektrat e krahut të majtë dhe të djathtë, islamofobia e kotë është toleruar dhe në shumicën e rasteve është normalizuar. Rati i fundit ishte ai në rastin e vitit 2022 kur urrejtja e ndezur ndaj identitetit musliman u dëshmua në sport, ndërsa ligjvënësit francezë mbështetën ndalimin e veshjes së hixhabit, një ide që u propozua nga Partia e krahut të djathtë të Republikanëve. Arsyetimi i dhënë ishte se hixhabi mund të rrezikonte sigurinë e sportistëve gjatë performancës. E vërteta është se argumente të tilla janë të budallalliqe dhe të tepërta, duke pasur parasysh se historia franceze është e mbushur me masa që synojnë në mënyrë specifike identitetin e muslimanëve dhe i dënojnë ata.
Komiteti i Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut në vitin 2018 deklaroi se ndalimi i nikabit nga Franca shkelte të drejtat e njeriut, sidomos ato që e mbanin atë. Megjithatë, kryesisht kjo u injorua nga administrata e Macron. Sipas studiuesit ligjor Rim Sarah Alouane, ndalimi i hixhabit është në kundërshtim me thelbin liberal të ligjit francez të vitit 1905 mbi ndarjen e shtetit nga kisha, i cili është një ligj që Franca e ka forcuar dhe shtrembëruar që nga vitet 1990. Ky vlerësim tani është i dukshëm duke pasur parasysh se ndalimi i abayas, i cili synon disa nga segmentet më të pambrojtur të shoqërisë, fëmijët dhe që tashmë është në fuqi të plotë.
Franca duhet të karakterizohet si një komb islamofob, të paktën në nivel politik dhe qeveritar. Është e paimagjinueshme që veshja e një gruaje të shihet papritur si një kërcënim për sigurinë kombëtare, pavarësisht faktit se Franca përballet me trazira civile. Të konsiderosh një fe të tërë që ka një gamë të ndryshme ndjekësish, etnish dhe kombësish si problem është thjesht fanatizëm. Muslimanët në Francë vazhdojnë të përballen me sfidat e përfshirjes dhe vendimi i fundit për ndalimin e abajasë do të përkeqësojë më tej gjendjen e tyre.
Në fund të fundit, ata jetojnë në një vend që fuqizon sekularizmin për të promovuar islamofobinë./gazetaimpakt/english.almayadeen
