Deklarata e Johannesburg BRICS (TEKSTI I PLOTË)
Deklarata e përbashkët u miratua në samitin e 15-të të bllokut ekonomik në Afrikën e Jugut më 23 gusht 2023.
Deklarata e Johannesburg II
BRICS dhe Afrika: Partneritet për rritje të përshpejtuar reciproke, zhvillim të qëndrueshëm dhe multilateralizëm gjithëpërfshirës
Sandton, Gauteng, Afrika e Jugut E mërkurë, 23 gusht 2023
Parathënie
1. Ne, udhëheqësit e Republikës Federative të Brazilit, Federatës Ruse, Republikës së Indisë, Republikës Popullore të Kinës dhe Republikës së Afrikës së Jugut u takuam në Sandton, Afrika e Jugut, nga 22 deri më 24 gusht 2023 për BRICS 15 Samiti i mbajtur nën temën: “BRICS dhe Afrika: Partneritet për rritje reciproke të përshpejtuar, zhvillim të qëndrueshëm dhe multilateralizëm gjithëpërfshirës”.
2. Ripohojmë përkushtimin tonë ndaj frymës së respektit dhe mirëkuptimit të ndërsjellë të BRICS, barazisë sovrane, solidaritetit, demokracisë, hapjes, gjithëpërfshirjes, bashkëpunimit dhe konsensusit të forcuar. Ndërsa jemi në vitin e 15 të samiteve të BRICS, ne angazhohemi më tej për të forcuar kuadrin e bashkëpunimit me përfitim reciprok të BRICS nën tre shtyllat e bashkëpunimit politik dhe të sigurisë, ekonomik dhe financiar, dhe kulturor dhe ndërmjet njerëzve dhe për të përmirësuar strategjinë tonë. Partneriteti për të mirën e popullit tonë nëpërmjet promovimit të paqes, një rendi ndërkombëtar më përfaqësues, më të drejtë, një sistemi shumëpalësh të ringjallur dhe të reformuar, zhvillimit të qëndrueshëm dhe rritjes gjithëpërfshirëse.
Partneriteti për Multilateralizëm Gjithëpërfshirës
3. Ne përsërisim angazhimin tonë për multilateralizmin gjithëpërfshirës dhe respektimin e së drejtës ndërkombëtare, duke përfshirë qëllimet dhe parimet e mishëruara në Kartën e Kombeve të Bashkuara (OKB) si gurthemelin e saj të domosdoshëm, dhe rolin qendror të OKB-së në një sistem ndërkombëtar në të cilin shtetet sovrane bashkëpunojnë për të ruajtur paqen dhe sigurinë, për të çuar përpara zhvillimin e qëndrueshëm, për të garantuar promovimin dhe mbrojtjen e demokracisë, të drejtave të njeriut dhe lirive themelore për të gjithë, dhe promovimin e bashkëpunimit të bazuar në frymën e solidaritetit, respektit të ndërsjellë, drejtësisë dhe barazisë.
4. Ne shprehim shqetësimin për përdorimin e masave shtrënguese të njëanshme, të cilat janë të papajtueshme me parimet e Kartës së OKB-së dhe prodhojnë efekte negative veçanërisht në botën në zhvillim. Ne ritheksojmë angazhimin tonë për të përmirësuar dhe përmirësuar qeverisjen globale duke promovuar një sistem ndërkombëtar dhe shumëpalësh më të shkathët, efektiv, efikas, përfaqësues, demokratik dhe të përgjegjshëm.
5. Ne bëjmë thirrje për një përfaqësim më të madh të tregjeve dhe vendeve në zhvillim, në organizatat ndërkombëtare dhe forumet shumëpalëshe në të cilat ato luajnë një rol të rëndësishëm. Ne gjithashtu bëjmë thirrje për rritjen e rolit dhe pjesëmarrjes së grave nga EMDC në nivele të ndryshme të përgjegjësive në organizatat ndërkombëtare.
6. Ritheksojmë nevojën që të gjitha vendet të bashkëpunojnë në promovimin dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut dhe lirive themelore nën parimet e barazisë dhe respektit reciprok. Ne jemi dakord të vazhdojmë t’i trajtojmë të gjitha të drejtat e njeriut, përfshirë të drejtën për zhvillim në mënyrë të drejtë dhe të barabartë, në të njëjtën bazë dhe me të njëjtin theksim. Ne jemi dakord të forcojmë bashkëpunimin për çështje me interesa të përbashkëta si brenda BRICS ashtu edhe në forume shumëpalëshe, duke përfshirë Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara dhe Këshillin e të Drejtave të Njeriut, duke marrë parasysh domosdoshmërinë për të promovuar, mbrojtur dhe përmbushur të drejtat e njeriut në një mënyrë jo selektive dhe të papolitizuar por në mënyrë konstruktive dhe pa standarde të dyfishta. Ne bëjmë thirrje për respektimin e demokracisë dhe të drejtave të njeriut. Në këtë drejtim, theksojmë se ato duhet të zbatohen në nivel të qeverisjes globale si dhe në nivel kombëtar. Ne ripohojmë përkushtimin tonë për të garantuar promovimin dhe mbrojtjen e demokracisë, të drejtave të njeriut dhe lirive themelore për të gjithë, me synimin për të ndërtuar një të ardhme të përbashkët më të ndritshme për komunitetin ndërkombëtar, bazuar në një bashkëpunim reciprokisht të dobishëm.
7. Ne mbështesim një reformë gjithëpërfshirëse të OKB-së, duke përfshirë Këshillin e saj të Sigurimit, me synimin për ta bërë atë më demokratik, përfaqësues, efektiv dhe efikas dhe për të rritur përfaqësimin e vendeve në zhvillim në anëtarësimet e Këshillit, në mënyrë që ai të mund t’i përgjigjet në mënyrë të paanshme sfidave mbizotëruese globale dhe mbështesin aspiratat legjitime të vendeve në zhvillim dhe tregjeve në zhvillim nga Afrika, Azia dhe Amerika Latine, duke përfshirë Brazilin, Indinë dhe Afrikën e Jugut, për të luajtur një rol më të madh në çështjet ndërkombëtare, veçanërisht në Kombet e Bashkuara, duke përfshirë edhe Këshillin e Sigurimit.
8. Rikonfirmojmë mbështetjen tonë për sistemin e tregtisë shumëpalëshe të hapur, transparent, të drejtë, të parashikueshëm, gjithëpërfshirës, të barabartë, jodiskriminues dhe të bazuar në rregulla, me Organizatën Botërore të Tregtisë (OBT) në thelb, me trajtim të veçantë dhe të diferencuar (S&DT) për vendet në zhvillim, duke përfshirë vendet më pak të zhvilluara. Ne theksojmë mbështetjen tonë për të punuar drejt rezultateve pozitive dhe domethënëse për çështjet në Konferencën e 13-të Ministrore (MC13). Ne angazhohemi të angazhohemi në mënyrë konstruktive për të ndjekur reformën e nevojshme të OBT-së me synimin për të paraqitur rezultate konkrete në MC13. Ne bëjmë thirrje për rivendosjen e një sistemi të zgjidhjes së plotë të mosmarrëveshjeve dhe mirëfunksionim të OBT-së me dy nivele të aksesueshme për të gjithë anëtarët deri në vitin 2024 dhe zgjedhjen e anëtarëve të rinj të Organit të Apelimit pa vonesa të mëtejshme.
9. Ne bëjmë thirrje për nevojën për të bërë përparim drejt arritjes së një sistemi tregëtar bujqësor të drejtë dhe të orientuar nga tregu, duke i dhënë fund urisë, duke arritur sigurinë ushqimore dhe përmirësimin e të ushqyerit, duke promovuar bujqësi dhe sisteme ushqimore të qëndrueshme, si dhe zbatimin e praktikave bujqësore elastike. Ne theksojmë nevojën për të zbatuar reformën në bujqësi në përputhje me mandatin në nenin 20 të Marrëveshjes për Bujqësinë, duke njohur njëkohësisht rëndësinë e respektimit të mandateve në lidhje me një zgjidhje të përhershme për aksionet publike për qëllime të sigurisë ushqimore dhe mbrojtje të veçantë, si mekanizmi (SSM) për vendet në zhvillim, duke përfshirë LDC-të, në kontekstet e tyre përkatëse të negociatave. Anëtarët e BRICS janë gjithashtu të shqetësuar me masat kufizuese të tregtisë, të cilat nuk janë në përputhje me rregullat e OBT-së, duke përfshirë masat e njëanshme dhe të paligjshme si sanksionet, që ndikojnë në tregtinë bujqësore.
10. Ne mbështesim një rrjet të fuqishëm global të sigurisë financiare me një Fond Monetar Ndërkombëtar (FMN) të bazuar në kuota dhe në qendër të tij me burime të përshtatshme. Ne bëjmë thirrje për përfundimin e Rishikimit të 16-të të Përgjithshëm të Kuotave të Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN) përpara datës 15 dhjetor 2023. Rishikimi duhet të rivendosë rolin parësor të kuotave në FMN. Çdo rregullim në aksionet e kuotave duhet të rezultojë në rritje të aksioneve të kuotave të tregjeve në zhvillim dhe ekonomive në zhvillim (EMDC), duke mbrojtur zërin dhe përfaqësimin e anëtarëve më të varfër.Ne bëjmë thirrje për reforma të institucioneve të Bretton Ëoods, duke përfshirë një rol më të madh për tregjet në zhvillim dhe vendet në zhvillim, duke përfshirë pozitat drejtuese në institucionet e Bretton Ëoods 4, që pasqyrojnë rolin e EMDC-ve në ekonominë botërore.
Nxitja e një mjedisi paqeje dhe zhvillimi
11. Ne mirëpresim deklaratën e përbashkët të takimit të Ministrave të Punëve të Jashtme dhe Marrëdhënieve Ndërkombëtare të BRICS më 1 qershor 2023 dhe mbështesim Takimin e 13-të të Këshilltarëve të Sigurisë Kombëtare dhe Përfaqësuesve të Lartë të BRICS për Sigurinë Kombëtare të mbajtur më 25 korrik 2023.
12. Ne jemi të shqetësuar për konfliktet e vazhdueshme në shumë pjesë të botës. Ne theksojmë angazhimin tonë për zgjidhjen paqësore të dallimeve dhe mosmarrëveshjeve përmes dialogut dhe konsultimeve gjithëpërfshirëse në mënyrë të koordinuar dhe bashkëpunuese dhe mbështesim të gjitha përpjekjet që kontribuojnë në zgjidhjen paqësore të krizave.
13. Ne e njohim rëndësinë e rritjes së pjesëmarrjes së grave në proceset e paqes, duke përfshirë parandalimin dhe zgjidhjen e konflikteve, ruajtjen e paqes, ndërtimin e paqes, rindërtimin dhe zhvillimin pas konfliktit dhe ruajtjen e paqes.
14. Ne theksojmë përkushtimin tonë ndaj multilateralizmit dhe ndaj rolit qendror të Kombeve të Bashkuara, të cilat janë parakushte për ruajtjen e paqes dhe sigurisë. Ne i bëjmë thirrje komunitetit ndërkombëtar të mbështesë vendet që të punojnë së bashku drejt rimëkëmbjes ekonomike pas pandemisë. Ne theksojmë rëndësinë e kontributit në rindërtimin dhe zhvillimin e vendeve pas konfliktit dhe i bëjmë thirrje komunitetit ndërkombëtar të ndihmojë vendet në përmbushjen e synimeve të tyre të zhvillimit. Ne theksojmë nevojën për t’u përmbajtur nga çdo masë shtrënguese që nuk bazohet në të drejtën ndërkombëtare dhe në Kartën e OKB-së.
15. Ne ritheksojmë nevojën për respektimin e plotë të së drejtës humanitare ndërkombëtare në situata konflikti dhe ofrimin e ndihmës humanitare në përputhje me parimet themelore të humanizmit, neutralitetit, paanshmërisë dhe pavarësisë të përcaktuara në rezolutën 46/182 të OKB-së.
16. Ne përgëzojmë përpjekjet e vazhdueshme kolektive të Kombeve të Bashkuara, Bashkimit Afrikan dhe organizatave nën-rajonale, duke përfshirë në veçanti bashkëpunimin ndërmjet Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara dhe Këshillit të Paqes dhe Sigurisë të Bashkimit Afrikan, për të adresuar sfidat rajonale, duke përfshirë ruajtjen e paqes dhe sigurisë, duke promovuar ndërtimin e paqes, rindërtimin dhe zhvillimin pas konfliktit dhe thirrjen për mbështetje të vazhdueshme nga komuniteti ndërkombëtar për këto përpjekje duke përdorur mjete diplomatike si dialogu, negociatat, konsultimet, ndërmjetësimi dhe zyrtarët e mirë, për të zgjidhur mosmarrëveshjet dhe konfliktet ndërkombëtare. Për t’i zgjidhur ato në bazë të respektit reciprok, kompromisit dhe ekuilibrit të interesave legjitime. Ne përsërisim se parimi “Zgjidhjet afrikane për problemet afrikane” duhet të vazhdojë të shërbejë si bazë për zgjidhjen e konflikteve. Në këtë drejtim ne mbështesim përpjekjet afrikane për paqen në kontinent duke forcuar kapacitetet përkatëse të shteteve afrikane. Jemi të shqetësuar për përkeqësimin e dhunës në Sudan. Ne kërkojmë ndërprerjen e menjëhershme të armiqësive dhe bëjmë thirrje për akses të papenguar të popullsisë sudaneze në ndihmën humanitare. Ne mbetemi të shqetësuar për situatën në rajonin e Sahelit, veçanërisht në Republikën e Nigerit. Ne mbështesim sovranitetin, pavarësinë, integritetin territorial dhe unitetin kombëtar të Libisë. Ne përsërisim mbështetjen tonë për një proces politik “të udhëhequr nga Libia dhe në pronësi të Libisë” me ndërmjetësimin e udhëhequr nga OKB-ja si kanali kryesor. Theksojmë nevojën për të arritur një zgjidhje politike të qëndrueshme dhe të pranueshme reciprokisht për çështjen e Saharasë Perëndimore në përputhje me rezolutat përkatëse të KS dhe në përmbushjen e mandatit të Misionit të Kombeve të Bashkuara për Referendumin në Saharanë Perëndimore (MINURSO).
17. Ne mirëpresim zhvillimet pozitive në Lindjen e Mesme dhe përpjekjet e vendeve të BRICS për të mbështetur zhvillimin, sigurinë dhe stabilitetin në rajon. Në këtë drejtim, ne mbështesim deklaratën e përbashkët të Zëvendës Ministrave të Jashtëm dhe të Dërguarve Specialë të BRICS për Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut në takimin e tyre të 26 prillit 2023. Ne mirëpresim rivendosjen e marrëdhënieve diplomatike midis Mbretërisë së Arabisë Saudite dhe Republikës Islamike të Iranit dhe theksojnë se reduktimi i tensioneve dhe menaxhimi i dallimeve përmes dialogut dhe diplomacisë është çelësi i bashkëjetesës paqësore në këtë rajon të rëndësishëm strategjik të botës. Ne riafirmojmë mbështetjen tonë për sovranitetin, pavarësinë dhe integritetin territorial të Jemenit dhe përgëzojmë rolin pozitiv të të gjitha palëve të përfshira në arritjen e një armëpushimi dhe kërkimin e një zgjidhjeje politike për t’i dhënë fund konfliktit. Ne u bëjmë thirrje të gjitha palëve që të angazhohen në negociata të drejtpërdrejta gjithëpërfshirëse dhe të mbështesin ofrimin e ndihmës humanitare, ndihmës dhe zhvillimit për popullin jemenas.Ne mbështesim të gjitha përpjekjet e favorshme për një zgjidhje politike dhe të negociuar që respekton sovranitetin dhe integritetin territorial sirian dhe promovimin e një zgjidhjeje të qëndrueshme për krizën siriane. Ne mirëpresim ripranimin e Republikës Arabe të Sirisë në Lidhjen e Shteteve Arabe. Ne shprehim shqetësimin tonë të thellë për situatën e rëndë humanitare në territoret e pushtuara palestineze për shkak të përshkallëzimit të dhunës nën okupimin e vazhdueshëm izraelit dhe zgjerimin e vendbanimeve të paligjshme. Ne i bëjmë thirrje komunitetit ndërkombëtar të mbështesë negociatat e drejtpërdrejta të bazuara në të drejtën ndërkombëtare, duke përfshirë rezolutat përkatëse të Këshillit të Sigurimit të OKB-së dhe Asamblesë së Përgjithshme dhe Iniciativën Arabe të Paqes, drejt një zgjidhjeje me dy shtete, që çon në krijimin e një shteti sovran, të pavarur dhe të njohur të Palestinës. Ne përgëzojmë punën e gjerë të kryer nga Agjencia e Kombeve të Bashkuara për Ndihmën dhe Punën për Refugjatët Palestinë në Lindjen e Afërt (UNRËA) dhe bëjmë thirrje për mbështetje më të madhe ndërkombëtare për aktivitetet e UNRËA-s për të lehtësuar situatën humanitare të popullit palestinez.
18. Shprehim shqetësim serioz për përkeqësimin e vazhdueshëm të situatës së sigurisë, humanitare, politike dhe ekonomike në Haiti. Ne besojmë se kriza aktuale kërkon një zgjidhje të udhëhequr nga Haitianët që përfshin dialogun kombëtar dhe ndërtimin e konsensusit midis forcave politike lokale, institucioneve dhe shoqërisë. Ne i bëjmë thirrje komunitetit ndërkombëtar të mbështesë përpjekjet e Haitit për të çmontuar bandat, për të përmirësuar situatën e sigurisë dhe për të vendosur themelet për zhvillimin afatgjatë social dhe ekonomik në vend.
19. Ne kujtojmë qëndrimet tona kombëtare në lidhje me konfliktin në dhe rreth Ukrainës, siç janë shprehur në forumet e duhura, duke përfshirë KS të OKB-së dhe vetë OKB-në. Vlerësojmë propozimet përkatëse të ndërmjetësimit dhe të zyrave të mira që synojnë zgjidhjen paqësore të konfliktit përmes dialogut dhe diplomacisë, duke përfshirë Misionin e Paqes të Liderëve Afrikë dhe rrugën e propozuar për paqen.
20. Ne bëjmë thirrje për forcimin e çarmatimit dhe mospërhapjes, duke përfshirë Konventën për ndalimin e zhvillimit, prodhimit dhe grumbullimit të armëve bakteriologjike (biologjike) dhe toksinike dhe për shkatërrimin e tyre (BTËC) dhe Konventën për Ndalimin e Zhvillimi, prodhimi, grumbullimi dhe përdorimi i armëve kimike dhe në shkatërrimin e tyre (CËC), duke njohur rolin e tij në ruajtjen dhe ruajtjen e integritetit dhe efektivitetit të tyre për të ruajtur stabilitetin global dhe paqen dhe sigurinë ndërkombëtare. Ne theksojmë nevojën për t’u pajtuar dhe forcuar BTËC, duke përfshirë miratimin e një Protokolli ligjërisht të detyrueshëm të Konventës që parashikon, ndër të tjera, një mekanizëm efikas verifikimi. Ne ripohojmë mbështetjen tonë për sigurimin e qëndrueshmërisë afatgjatë të aktiviteteve të hapësirës së jashtme dhe parandalimin e një gare armatimesh në hapësirën e jashtme (PAROS) dhe armatimin e saj, duke përfshirë përmes negociatave për miratimin e një instrumenti shumëpalësh ligjërisht të detyrueshëm. Ne e njohim vlerën e Draft Traktatit të përditësuar për Parandalimin e vendosjes së armëve në hapësirën e jashtme, kërcënimin ose përdorimin e forcës kundër objekteve të hapësirës së jashtme (PPËT) të paraqitur në Konferencën për Çarmatimin në 2014. Theksojmë se praktikat dhe jo– angazhimet detyruese, të tilla si Masat e Transparencës dhe Ndërtimit të Besimit (TCBM), mund të kontribuojnë gjithashtu në PAROS.
21. Ne përsërisim nevojën për të zgjidhur çështjen bërthamore iraniane përmes mjeteve paqësore dhe diplomatike në përputhje me të drejtën ndërkombëtare dhe theksojmë rëndësinë e ruajtjes së JCPOA dhe Rezolutës 2231 për mospërhapjen ndërkombëtare, si dhe paqen dhe stabilitetin dhe shpresën më të gjerë. që palët përkatëse të rivendosin zbatimin e plotë dhe efektiv të JCPOA në një datë të shpejtë.
22. Ne shprehim dënimin e fortë të terrorizmit në të gjitha format dhe manifestimet e tij kurdo, kudo dhe nga kushdo që është kryer. Ne e njohim kërcënimin që buron nga terrorizmi, ekstremizmin që kontribuon në terrorizëm dhe radikalizëm. Ne jemi të përkushtuar për të luftuar terrorizmin në të gjitha format dhe manifestimet e tij, duke përfshirë lëvizjen ndërkufitare të terroristëve dhe rrjetet e financimit të terrorizmit dhe strehët e sigurta.Ne ritheksojmë se terrorizmi nuk duhet të lidhet me asnjë fe, kombësi, qytetërim apo grup etnik. Ne ripërsërisim angazhimin tonë të palëkundur për të kontribuar më tej në përpjekjet globale për parandalimin dhe kundërvënien e kërcënimit të terrorizmit në bazë të respektimit të së drejtës ndërkombëtare, në veçanti Kartës së Kombeve të Bashkuara dhe të drejtave të njeriut, duke theksuar se shtetet kanë përgjegjësinë kryesore në lufta kundër terrorizmit me Kombet e Bashkuara që vazhdojnë të luajnë rol qendror dhe koordinues në këtë fushë. Ne gjithashtu theksojmë nevojën për një qasje gjithëpërfshirëse dhe të balancuar të të gjithë komunitetit ndërkombëtar për të frenuar në mënyrë efektive aktivitetet terroriste, të cilat përbëjnë një kërcënim serioz, përfshirë mjedisin e sotëm pandemik. Ne refuzojmë standardet e dyfishta në luftën kundër terrorizmit dhe ekstremizmit të favorshëm për terrorizmin. Ne bëjmë thirrje për një finalizim dhe miratim të shpejtë të Konventës Gjithëpërfshirëse për Terrorizmin Ndërkombëtar në kuadër të OKB-së dhe për nisjen e negociatave shumëpalëshe për një konventë ndërkombëtare për shtypjen e akteve të terrorizmit kimik dhe biologjik, në Konferencën e Çarmatimit. Ne mirëpresim aktivitetet e Grupit të Punës kundër Terrorizmit BRICS dhe pesë nëngrupeve të tij bazuar në Strategjinë kundër Terrorizmit të BRICS dhe Planin e Veprimit kundër Terrorizmit të BRICS.Ne presim thellimin e mëtejshëm të bashkëpunimit kundër terrorizmit.
23. Ndërsa theksojmë potencialin e jashtëzakonshëm të Teknologjive të Informacionit dhe Komunikimit (TIK) për rritje dhe zhvillim, ne njohim mundësitë ekzistuese dhe zhvillim që ato sjellin për aktivitete dhe kërcënime kriminale dhe shprehim shqetësimin për rritjen e nivelit dhe kompleksitetit të keqpërdorimit kriminal të TIK-ve. Ne mirëpresim përpjekjet e vazhdueshme në Komitetin Ad Hoc për të përpunuar një konventë ndërkombëtare gjithëpërfshirëse për kundërshtimin e përdorimit të TIK-ve për qëllime kriminale dhe riafirmojmë angazhimin tonë për të bashkëpunuar në zbatimin e mandatit të miratuar nga rezoluta 75/282 e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në kohën e duhur. mënyrë.
24. Ne ripohojmë angazhimin tonë për promovimin e një mjedisi të hapur, të sigurt, të qëndrueshëm, të aksesueshëm dhe paqësor TIK, nënvizuam rëndësinë e rritjes së mirëkuptimeve të përbashkëta dhe intensifikimit të bashkëpunimit në përdorimin e TIK-ve dhe internetit. Ne mbështesim rolin udhëheqës të Kombeve të Bashkuara në promovimin e dialogut konstruktiv për sigurimin e TIK-ut, duke përfshirë brenda Grupit të Punës së Hapur të OKB-së për sigurinë dhe përdorimin e TIK-ve 2021-2025, dhe zhvillimin e një kuadri ligjor universal në këtë fushë. . Ne bëjmë thirrje për një qasje gjithëpërfshirëse, të balancuar dhe objektive ndaj zhvillimit dhe sigurisë së produkteve dhe sistemeve të TIK-ut. Ne theksojmë rëndësinë e krijimit të kornizave ligjore të bashkëpunimit midis vendeve të BRICS për garantimin e sigurisë në përdorimin e TIK-ve. Ne gjithashtu pranojmë nevojën për të avancuar bashkëpunimin praktik brenda BRICS përmes zbatimit të Udhërrëfyesit të Bashkëpunimit Praktik të BRICS për garantimin e sigurisë në përdorimin e TIK-ve dhe aktiviteteve të Grupit të Punës BRICS për sigurinë në përdorimin e TIK-ve.
25. Ne riafirmojmë angazhimin tonë për të forcuar bashkëpunimin ndërkombëtar dhe bashkëpunimin tonë kundër korrupsionit dhe vazhdojmë të zbatojmë marrëveshjet ndërkombëtare përkatëse në këtë drejtim, në veçanti Konventën e Kombeve të Bashkuara kundër Korrupsionit. Duke ditur se plaga e korrupsionit nuk njeh kufij gjeografikë dhe nuk respekton asnjë kauzë shoqërore apo humanitare, ne kemi vendosur së bashku një bazë të fortë për të luftuar korrupsionin përmes ngritjes së kapaciteteve, duke përfshirë kryerjen e programeve të trajnimit dhe ndarjen e praktikave më të mira aktuale të aplikuara në secilit nga vendet tona. Ne do të vazhdojmë t’i përforcojmë këto përpjekje dhe të rrisim njohuritë tona për rrugët në zhvillim. Ne do të forcojmë bashkëpunimin ndërkombëtar përmes rrjeteve të përbashkëta të shkëmbimit të informacionit dhe ndihmës së ndërsjellë juridike për të luftuar flukset e paligjshme financiare, për të luftuar parajsat e sigurta dhe për të mbështetur hetimin, ndjekjen penale dhe rikuperimin e aseteve të vjedhura që i nënshtrohen ligjeve dhe rregulloreve të secilit prej vendeve të BRICS.
Partneritet për Rritje të Përshpejtuar Reciproke
26. Vëmë re se një rikuperim i pabalancuar nga tronditja dhe vështirësitë e pandemisë po përkeqëson pabarazinë në të gjithë botën. Momenti i rritjes globale është dobësuar dhe perspektivat ekonomike janë ulur për shkak të fragmentimit të tregtisë, inflacionit të lartë të zgjatur, kushteve më të shtrënguara financiare globale, veçanërisht rritjes së normave të interesit në ekonomitë e përparuara, tensioneve gjeopolitike dhe rritjes së cenueshmërisë së borxhit.
27. Ne inkurajojmë institucionet financiare shumëpalëshe dhe organizatat ndërkombëtare që të luajnë një rol konstruktiv në ndërtimin e konsensusit global mbi politikat ekonomike dhe parandalimin e rreziqeve sistematike të përçarjes ekonomike dhe fragmentimit financiar. Ne bëjmë thirrje që Bankat e Zhvillimit Shumëpalësh (MDB) të vazhdojnë zbatimin e rekomandimeve të cilat duhet të jenë vullnetare brenda kornizave të qeverisjes së MDB-ve, nga Raporti i Pavarur i Rishikimit të G20 mbi Kornizat e Mjaftueshmërisë së Kapitalit të MDB-ve për të rritur kapacitetet e tyre kredituese, duke ruajtur stabilitetin financiar afatgjatë të MDB-ve, vlerësimin e kreditorit dhe statusi i preferuar i kreditorit.
28. Ne besojmë se bashkëpunimi shumëpalësh është thelbësor për të kufizuar rreziqet që rrjedhin nga fragmentimi gjeopolitik dhe gjeoekonomik dhe për të intensifikuar përpjekjet në fushat me interes të përbashkët, duke përfshirë por pa u kufizuar në tregtinë, varfërinë dhe uljen e urisë, zhvillimin e qëndrueshëm, duke përfshirë aksesin në energji, ujë dhe ushqimi, karburantet, plehrat, si dhe zbutja dhe përshtatja me ndikimin e ndryshimeve klimatike, arsimi, shëndetësia si dhe parandalimi, gatishmëria dhe reagimi ndaj pandemisë.
29. Vëmë re se nivelet e larta të borxhit në disa vende reduktojnë hapësirën fiskale të nevojshme për të adresuar sfidat e vazhdueshme të zhvillimit të rënduara nga efektet e përhapura nga goditjet e jashtme, veçanërisht nga shtrëngimi i mprehtë monetar në ekonomitë e zhvilluara. Rritja e normave të interesit dhe kushtet më të shtrënguara të financimit përkeqësojnë dobësitë e borxhit në shumë vende. Ne besojmë se është e nevojshme të trajtohet siç duhet axhenda e borxhit ndërkombëtar për të mbështetur rimëkëmbjen ekonomike dhe zhvillimin e qëndrueshëm, duke marrë parasysh ligjet dhe procedurat e brendshme të çdo vendi. Një nga instrumentet, ndër të tjera, për të adresuar në mënyrë kolektive dobësitë e borxhit është nëpërmjet zbatimit të parashikueshëm, të rregullt, në kohë dhe të koordinuar të Kornizës së Përbashkët të G20 për Trajtimin e Borxhit, me pjesëmarrjen e kreditorëve zyrtarë dypalësh, kreditorëve privatë dhe bankave shumëpalëshe të zhvillimit në përputhje me parimi i veprimit të përbashkët dhe ndarjes së drejtë të barrës.
30. Ne ripohojmë rëndësinë e G20 për të vazhduar të luajë rolin e forumit kryesor shumëpalësh në fushën e bashkëpunimit ndërkombëtar ekonomik dhe financiar që përfshin si tregjet e zhvilluara ashtu edhe ato në zhvillim dhe vendet në zhvillim ku ekonomitë e mëdha kërkojnë së bashku zgjidhje për sfidat globale. Mezi presim organizimin e suksesshëm të Samitit të 18-të të G20 në Nju Delhi nën Presidencën Indiane të G20. Ne vërejmë mundësitë për të ndërtuar një vrull të qëndrueshëm për ndryshim nga India, Brazili dhe Afrika e Jugut që kryesojnë G20 nga 2023 deri në 2025 dhe shprehëm mbështetjen për vazhdimësinë dhe bashkëpunimin në presidencat e tyre të G20 dhe u urojmë atyre suksese në përpjekjet e tyre. Prandaj, ne jemi të përkushtuar ndaj një qasjeje të ekuilibruar duke vazhduar të përforcojmë dhe integrojmë më tej zërin e Jugut global në axhendën e G20-ës si nën Presidencën Indiane në 2023 dhe presidencën braziliane dhe afrikano-jugore në 2024 dhe 2025.
31. Ne e njohim rolin e rëndësishëm të vendeve të BRICS që punojnë së bashku për t’u marrë me rreziqet dhe sfidat për ekonominë botërore në arritjen e rimëkëmbjes globale dhe zhvillimit të qëndrueshëm. Ne ripohojmë angazhimin tonë për të përmirësuar koordinimin e politikave makroekonomike, për të thelluar bashkëpunimin ekonomik dhe për të punuar për të realizuar rimëkëmbjen ekonomike të fortë, të qëndrueshme, të ekuilibruar dhe gjithëpërfshirëse. Theksojmë rëndësinë e zbatimit të vazhdueshëm të Strategjisë për Partneritetin Ekonomik BRICS 2025 në të gjitha pistat përkatëse ministrore dhe grupet e punës.Ne do të kërkojmë të identifikojmë zgjidhje për përshpejtimin e zbatimit të Axhendës 2030 për Zhvillim të Qëndrueshëm.
32. Duke pranuar se vendet e BRICS prodhojnë një të tretën e ushqimit në botë, ne përsërisim angazhimin tonë për të forcuar bashkëpunimin bujqësor dhe për të promovuar bujqësinë e qëndrueshme dhe zhvillimin rural të vendeve të BRICS për rritjen e sigurisë ushqimore si brenda BRICS ashtu edhe në mbarë botën. Ne theksojmë rëndësinë strategjike të lehtësimit të aksesit të qëndrueshëm në inputet bujqësore, për sigurimin e sigurisë globale të ushqimit. Ne ritheksojmë rëndësinë e zbatimit të Planit të Veprimit 2021-2024 për Bashkëpunimin Bujqësor të Vendeve BRICS dhe mirëpresim Strategjinë për Bashkëpunimin e Sigurisë Ushqimore të vendeve BRICS. Ne theksojmë nevojën për zinxhirë elastikë të furnizimit me ushqime.
33. Ne e njohim dinamizmin e ekonomisë dixhitale në rritjen e mundësive të rritjes ekonomike globale. Ne njohim gjithashtu rolin pozitiv që tregtia dhe investimet mund të luajnë në promovimin e zhvillimit të qëndrueshëm, industrializimit kombëtar dhe rajonal, tranzicionit drejt modeleve të konsumit të qëndrueshëm dhe prodhimit. Ne njohim sfidat me të cilat përballet zhvillimi i tregtisë dhe investimeve në epokën dixhitale dhe pranojmë se anëtarët e BRICS janë në nivele të ndryshme të zhvillimit dixhital, dhe në këtë mënyrë njohim nevojën për të adresuar sfidat përkatëse, duke përfshirë ndarjet e ndryshme dixhitale. Ne mirëpresim krijimin e Grupit të Punës për Ekonominë Dixhitale BRICS. Ne ripohojmë se hapja, efikasiteti, stabiliteti, besueshmëria janë thelbësore në trajtimin e sfidave të rimëkëmbjes ekonomike dhe nxitjen e tregtisë dhe investimeve ndërkombëtare. Ne inkurajojmë bashkëpunimin e mëtejshëm midis vendeve të BRICS për të rritur ndërlidhjen e zinxhirëve të furnizimit dhe sistemeve të pagesave për të promovuar flukset e tregtisë dhe investimeve.Ne pajtohemi të forcojmë shkëmbimet dhe bashkëpunimin në tregtinë e shërbimeve siç përcaktohet në Kornizën BRICS për Bashkëpunimin në Tregtinë e Shërbimeve, me Këshillin e Biznesit të BRICS dhe Aleancën e Biznesit të Grave BRICS (ËBA) me synimin për të nxitur zbatimin e Udhërrëfyesit të BRICS Trade in Services Cooperation dhe dokumentet përkatëse duke përfshirë Kornizën BRICS për bashkëpunim në Tregtinë e Shërbimeve Profesionale.
34. Ne përsërisim mbështetjen tonë për Axhendën e Bashkimit Afrikan 2063 dhe për përpjekjet e Afrikës drejt integrimit, duke përfshirë operacionalizimin e Zonës Afrikane Kontinentale të Tregtisë së Lirë. Ne theksojmë se AfCFTA është gati të krijojë një mjedis të parashikueshëm për investime, veçanërisht në zhvillimin e infrastrukturës, dhe ofron një mundësi për të gjetur sinergji me partnerët në bashkëpunim, tregti dhe zhvillim në kontinentin afrikan. Ne theksojmë rëndësinë e forcimit të partneritetit midis BRICS dhe Afrikës për të zhbllokuar mundësi reciproke të dobishme për rritjen e tregtisë, investimeve dhe zhvillimit të infrastrukturës. Ne mirëpresim përparimin e bërë drejt Protokollit të AfCFTA për Gratë dhe të rinjtë në tregti dhe njohim potencialin e tij për të qenë një katalizator për përfshirjen ekonomike dhe financiare të grave dhe të rinjve në ekonominë e Afrikës. Ne theksojmë rëndësinë e çështjeve duke përfshirë industrializimin, zhvillimin e infrastrukturës, sigurinë ushqimore, modernizimin e bujqësisë për rritjen e qëndrueshme të kujdesit shëndetësor dhe trajtimin e ndryshimeve klimatike për zhvillimin e qëndrueshëm të Afrikës.
35. Më tej vërejmë se kontinenti afrikan mbetet në ndikimin e sistemit tregtar global dhe ka shumë për të fituar nëpërmjet bashkëpunimit me BRICS. Marrëveshja e Tregtisë së Lirë Kontinentale Afrikane (AfCFTA) dhe bashkëpunimi BRICS paraqet mundësi për kontinentin që të largohet nga roli i tij historik si eksportues mallrash drejt rritjes së vlerës së produktivitetit. Ne mirëpresim dhe mbështesim përfshirjen e Bashkimit Afrikan si një anëtar i G20 në Samitin e Nju Delhi G20.
36. Ne angazhohemi për të forcuar bashkëpunimin brenda BRICS për të intensifikuar Partneritetin BRICS për Revolucionin e Ri Industrial (PartNIR) dhe për të krijuar mundësi të reja për përshpejtimin e zhvillimit industrial. Ne mbështesim bashkëpunimin brenda BRICS në zhvillimin e burimeve njerëzore në teknologjitë e reja përmes Qendrës BRICS për Kompetencat Industriale (BCIC), Qendrës së Inovacionit BRICS PartNIR, Forumit Fillestar BRICS dhe bashkëpunimit me mekanizmat e tjerë përkatës të BRICS, për të kryer programe trajnimi për të adresuar sfidat e NIR për industrializim gjithëpërfshirës dhe të qëndrueshëm. Ne ritheksojmë angazhimin tonë për të vazhduar diskutimin për krijimin e BCIC në bashkëpunim me UNIDO për të mbështetur së bashku zhvillimin e zhvillimit të aftësive të Industrisë 4.0 midis vendeve të BRICS dhe për të promovuar partneritetet dhe rritjen e produktivitetit në Revolucionin e Ri Industrial. Ne presim me padurim bashkëpunimin me UNIDO dhe kërkojmë nga Grupi Këshillues PartNIR që të koordinohet me UNIDO.
37. Ne e njohim rolin vendimtar që luajnë Ndërmarrjet Mikro, të Vogla dhe të Mesme (NMVM) në zhbllokimin e potencialit të plotë të ekonomive të BRICS dhe riafirmojmë rëndësinë e pjesëmarrjes së tyre në rrjetet e prodhimit dhe zinxhirët e vlerës. Ne do të vazhdojmë përpjekjet e përbashkëta që synojnë eliminimin e kufizimeve të tilla si mungesa e informacionit dhe financimit lehtësisht të aksesueshëm, mungesa e aftësive, efektet e rrjetit, si dhe rregullimi i barrës së tepërt administrative dhe kufizimet e lidhura me prokurimin që sigurojnë informacion dhe financim lehtësisht të aksesueshëm, gradim të aftësive dhe treg. lidhjen. Ne mbështesim Kornizën e Bashkëpunimit të MSME-ve BRICS, e cila promovon bashkëpunimin BRICS për çështje të tilla si shkëmbimi i informacionit rreth panaireve dhe ekspozitave, dhe inkurajimi i pjesëmarrjes së MSME-ve në ngjarjet e përzgjedhura për të rritur ndërveprimet dhe bashkëpunimin midis MSME-ve që mund të sigurojnë marrëveshje. Shtetet anëtare do të lehtësojnë shkëmbimin e misioneve të biznesit dhe do të promovojnë takime specifike sektoriale Biznes me Biznes (B2B) midis MSME-ve, për të përmirësuar bashkëpunimin ndërmjet ndërmarrjeve dhe aleancat e biznesit midis MSME-ve të BRICS, me fokus të veçantë në pronësi të grave dhe NMVM në pronësi të të rinjve. Shtetet Anëtare do të ofrojnë informacion në lidhje me MSME-të, mundësitë e zhvillimit të biznesit dhe mundësitë e partneriteteve për zhvillimin e MSME-ve në vendet e BRICS. Përveç kësaj, ne do të promovojmë shkëmbimin e informacionit mbi politikat tregtare dhe inteligjencën e tregut për MSME-të për të rritur pjesëmarrjen e tyre në tregtinë ndërkombëtare. Ne do të lehtësojmë aksesin në burime dhe aftësi të tilla si aftësimi, rrjetet e njohurive dhe teknologjia që mund të ndihmojnë MSME-të të përmirësojnë pjesëmarrjen e tyre në ekonomi dhe zinxhirët e vlerës globale. Ne do të shkëmbejmë pikëpamjet mbi masat dhe qasjet për integrimin e MSME-ve BRICS në tregtinë globale dhe zinxhirët e vlerës globale, duke përfshirë shkëmbimin e përvojës se si qasjet e integrimit rajonal mund të mbështesin zhvillimin e MSME-ve.
38. Ne ritheksojmë angazhimin për të promovuar punësimin për zhvillim të qëndrueshëm, duke përfshirë zhvillimin e aftësive për të siguruar rimëkëmbje elastike, punësim të përgjegjshëm gjinor dhe politikat e mbrojtjes sociale duke përfshirë të drejtat e punëtorëve. Ne riafirmojmë angazhimin tonë për të respektuar, promovuar dhe realizuar punë të denjë për të gjithë dhe për të arritur drejtësi sociale. Ne do të shtojmë përpjekjet për të hequr në mënyrë efektive punën e fëmijëve bazuar në Thirrjen për Veprim të Durbanit dhe do të përshpejtojmë përparimin drejt mbrojtjes universale sociale për të gjithë deri në vitin 2030. Ne do të investojmë në sistemet e zhvillimit të aftësive për të përmirësuar aksesin në aftësitë përkatëse dhe cilësore për punëtorët në ekonominë informale dhe punëtorëve në forma të reja punësimi, ndërsa ne kërkojmë të rrisim produktivitetin për ekonomitë e qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse ekonomikisht, shoqërisht dhe mjedisin. Ne do të eksplorojmë zhvillimin e një platforme BRICS për të zbatuar ekosistemin e produktivitetit për punë të denjë.
39. Ne e pranojmë nevojën urgjente për rimëkëmbjen e industrisë së turizmit dhe rëndësinë e rritjes së flukseve të ndërsjella turistike dhe do të punojmë drejt forcimit të mëtejshëm të Aleancës BRICS për Turizmin e Gjelbër për të promovuar masat, të cilat mund të formojnë një sektor turistik më elastik, të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës.
40. Ne jemi dakord të rrisim shkëmbimet dhe bashkëpunimin në fushën e standardizimit dhe të përdorim plotësisht standardet për të çuar përpara zhvillimin e qëndrueshëm.
41. Ne jemi dakord të vazhdojmë të thellojmë bashkëpunimin për konkurrencën midis vendeve të BRICS dhe të krijojmë një mjedis tregu konkurrence të ndershme për bashkëpunimin ndërkombëtar ekonomik dhe tregtar.
42. Ne pajtohemi të përmirësojmë dialogun dhe bashkëpunimin për të drejtat e pronësisë intelektuale përmes mekanizmit të bashkëpunimit BRICS IPR (IPRCM). Ndërsa festojmë një dekadë bashkëpunimi të Drejtorëve të Zyrave të Pronësisë Intelektuale, ne mirëpresim përafrimin e planit të tyre të punës me Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm.
43. Ne mbështesim rritjen e bashkëpunimit statistikor brenda BRICS pasi të dhënat, statistikat dhe informacioni përbëjnë bazën e vendimmarrjes të informuar dhe efektive. Në 10-vjetorin e numrit të tij të parë, ne mbështesim vazhdimin e publikimit të Publikimit të Përbashkët Statistikor të BRICS 2023 për angazhimin e një game më të gjerë përdoruesish.
44. Ne njohim përfitimet e përhapura të sistemeve të pagesave të shpejta, të lira, transparente, të sigurta dhe gjithëpërfshirëse. Ne presim me padurim raportin e Task Forcës së Pagesave BRICS (BPTF) për hartimin e elementeve të ndryshëm të Udhërrëfyesit të G20 për Pagesat Ndërkufitare në vendet e BRICS.Ne mirëpresim ndarjen e përvojës nga anëtarët e BRICS në infrastrukturën e pagesave, duke përfshirë ndërlidhjen e sistemeve të pagesave ndërkufitare. Ne besojmë se kjo do të rrisë më tej bashkëpunimin midis vendeve të BRICS dhe do të inkurajojë dialogun e mëtejshëm mbi instrumentet e pagesave për të lehtësuar flukset e tregtisë dhe investimeve midis anëtarëve të BRICS si dhe vendeve të tjera në zhvillim. Ne theksojmë rëndësinë e inkurajimit të përdorimit të monedhave vendase në tregtinë ndërkombëtare dhe transaksionet financiare midis BRICS si dhe partnerëve të tyre tregtarë.Ne inkurajojmë gjithashtu forcimin e rrjeteve bankare korrespondente ndërmjet vendeve BRICS dhe mundësimin e shlyerjeve në monedhat vendase.
45. Ne i ngarkojmë Ministrat tanë të Financave dhe/ose Guvernatorët e Bankës Qendrore, sipas rastit, të marrin në konsideratë çështjen e monedhave vendase, instrumenteve të pagesave dhe platformave dhe të na raportojnë përsëri deri në Samitin e ardhshëm.
46. Ne e njohim rolin kyç të NDB-së në promovimin e infrastrukturës dhe zhvillimit të qëndrueshëm të vendeve anëtare të saj. Ne e përgëzojmë znj. Dilma Rousseff, ish-Presidente e Republikës Federative të Brazilit, si Presidente e Bankës së Re për Zhvillim (NDB) dhe jemi të bindur se ajo do të kontribuojë në forcimin e NDB-së në arritjen efektive të mandatit të saj. Ne presim që BZHK të ofrojë dhe të mbajë zgjidhjet më efektive të financimit për zhvillim të qëndrueshëm, një proces të qëndrueshëm në zgjerimin e anëtarësimit dhe përmirësime në qeverisjen e korporatave dhe efektivitetin operacional drejt përmbushjes së Strategjisë së Përgjithshme të NDB-së për 2022-2026.Mirëpresim tre anëtarët e rinj të NDB-së, përkatësisht Bangladeshin, Egjiptin dhe Emiratet e Bashkuara Arabe. Ne inkurajojmë NDB-në të luajë një rol aktiv në procesin e shkëmbimit të njohurive dhe të përfshijë praktikat më të mira të vendeve anëtare në politikat e saj operacionale, sipas mekanizmit të qeverisjes dhe duke marrë parasysh prioritetet kombëtare dhe qëllimet e zhvillimit. Ne e shohim NDB-në si një anëtar të rëndësishëm të familjes globale të MDB-së, duke pasur parasysh statusin e saj unik si një institucion i krijuar nga EMDC-të për EMDC-të.
47. Ne mirëpresim krijimin e Rrjetit të Think Tank-eve të BRICS për Financa gjatë vitit 2022 dhe përpjekjet për funksionalizimin e Rrjetit. Ne do të punojmë drejt identifikimit dhe përcaktimit të Think Tank-eve kryesore nga vendet anëtare. Ne mbështesim Udhëzimet Operacionale për Rrjetin e Think Tankeve BRICS për Financat, të zhvilluara nën Kryesinë e Afrikës së Jugut, i cili ofron udhëzime se si do të funksionojë Rrjeti për sa i përket qeverisjes, ofrimit të rezultateve dhe financimit të Rrjetit të Think Tankeve BRICS për Financat.
48. Ne e pranojmë se investimet në infrastrukturë mbështesin zhvillimin njerëzor, social, mjedisor dhe ekonomik. Vëmë re se kërkesa për infrastrukturë është në rritje, me një nevojë më të madhe për shkallë, inovacion dhe qëndrueshmëri. Theksojmë se vendet e BRICS vazhdojnë të ofrojnë mundësi të shkëlqyera për investime në infrastrukturë. Në këtë drejtim, ne pranojmë më tej se shfrytëzimi i burimeve të kufizuara të qeverive për të mbështetur kapitalin privat, ekspertizën dhe efikasitetin do të jetë thelbësore në mbylljen e hendekut të investimeve në infrastrukturë në vendet e BRICS.
49. Ne vazhdojmë të mbështesim punën e Task Forcës për Partneritetin Publik-Privat (PPP) dhe Infrastrukturën në shkëmbimin e njohurive, praktikave të mira dhe mësimeve të nxjerra mbi zhvillimin efektiv dhe ofrimin e infrastrukturës në dobi të të gjitha vendeve anëtare. Në këtë drejtim, Task Forca ka grumbulluar parime udhëzuese që avancojnë miratimin e një qasjeje programatike në ofrimin e infrastrukturës dhe promovon përdorimin e PPP-ve dhe zgjidhjeve të tjera të përziera financiare në zhvillimin dhe ofrimin e infrastrukturës. Mezi presim të mbledhim Simpoziumin e Investimeve në Infrastrukturë po këtë vit për një diskutim midis qeverive, investitorëve dhe financuesve të BRICS mbi mënyrat për të punuar me sektorin privat për të promovuar përdorimin e financave të gjelbërta, të tranzicionit dhe të qëndrueshëm në ofrimin e infrastrukturës.
50. Marrëveshja e rezervës kontingjente BRICS (CRA) vazhdon të jetë një mekanizëm i rëndësishëm për zbutjen e efekteve të një situate krize, duke plotësuar marrëveshjet ekzistuese financiare dhe monetare ndërkombëtare dhe duke kontribuar në forcimin e rrjetit global të sigurisë financiare. Ne përsërisim angazhimin tonë për forcimin e vazhdueshëm të CRA dhe presim përfundimin me sukses të testit të gjashtë më vonë në 2023. Ne gjithashtu mbështesim përparimin e bërë për të ndryshuar çështjet teknike të pazgjidhura në Marrëveshjen e Bankës Ndërqendrore dhe miratojmë propozimin për Buletinin Ekonomik të BRICS 2023 “Sfidat në një mjedis pas COVID-19”.
51. Ne mirëpresim bashkëpunimin e vazhdueshëm në tema me interes të ndërsjellë mbi financat e qëndrueshme dhe të tranzicionit, sigurinë e informacionit, teknologjinë financiare dhe pagesat, dhe presim me padurim të ndërtojmë punën në këto fusha nën rrjedhat përkatëse të punës, duke përfshirë studimin e propozuar për shfrytëzimin e teknologjisë për të adresuar boshllëqet e të dhënave klimatike në sektorin financiar dhe për të mbështetur iniciativat e propozuara që synojnë rritjen e sigurisë kibernetike dhe zhvillimin e teknologjisë financiare, duke përfshirë shkëmbimin e njohurive dhe përvojës në këtë fushë.
Partneriteti për Zhvillim të Qëndrueshëm
52. Rikonfirmojmë thirrjen për zbatimin e Agjendës 2030 për Zhvillim të Qëndrueshëm në tre dimensionet e saj: ekonomike, sociale dhe mjedisore, në mënyrë të balancuar dhe të integruar duke mobilizuar mjetet e nevojshme për zbatimin e Agjendës 2030. Ne i nxisim vendet donatore të respektojnë angazhimet e tyre për Asistencën Zyrtare për Zhvillim (ODA) dhe të lehtësojnë ndërtimin e kapaciteteve dhe transferimin e teknologjisë së bashku me burimet shtesë të zhvillimit në vendet në zhvillim, në përputhje me objektivat e politikës kombëtare të përfituesve. Në këtë drejtim theksojmë se Samiti i SDG–s që do të mbahet në Nju Jork në shtator 2023 dhe Samiti i ardhshëmqë do të mbahet në shtator 2024, përbëjnë mundësi tepër të rëndësishme për rinovimin e angazhimit ndërkombëtar për zbatimin e Axhendës 2030.
53. Ne e njohim rëndësinë e zbatimit të SDG-ve në një mënyrë të integruar dhe gjithëpërfshirëse, ndër të tjera nëpërmjet çrrënjosjes së varfërisë si dhe luftimit të ndryshimeve klimatike, duke promovuar përdorimin e qëndrueshëm të tokës dhe menaxhimin e ujit, ruajtjen e diversitetit biologjik dhe përdorimin e qëndrueshëm të komponentëve të tij dhe biodiversiteti dhe ndarja e drejtë dhe e barabartë e përfitimeve që rrjedhin nga përdorimi i burimeve gjenetike, duke përfshirë aksesin e duhur në burimet gjenetike, në përputhje me nenin 1 të Konventës për Diversitetin Biologjik (CBD) dhe në përputhje me rrethanat, prioritetet dhe prioritetet kombëtare dhe aftësitë. Ne gjithashtu theksojmë rëndësinë e teknologjisë dhe inovacionit, bashkëpunimit ndërkombëtar, partneriteteve publike-private, duke përfshirë bashkëpunimin Jug-Jug.
54. Ne theksojmë rëndësinë e bashkëpunimit për çështjet e ruajtjes së biodiversitetit dhe përdorimit të qëndrueshëm, të tilla si kërkimi dhe zhvillimi i teknologjive të ruajtjes, zhvillimi i zonave të mbrojtura dhe luftimi i tregtisë së paligjshme të kafshëve të egra. Për më tepër, ne do të vazhdojmë të marrim pjesë aktive në konventat ndërkombëtare të lidhura me biodiversitetin, të tilla si Konventa për Diversitetin Biologjik (CBD), protokollet e saj dhe avancimi i zbatimit të Kornizës së saj të Biodiversitetit Global Kunming-Montreal (GBF), Konventa për Tregtinë Ndërkombëtare në të Rrezikuarit Llojet e Faunës dhe Florës së Egër (CITES), Konventa e Kombeve të Bashkuara për Luftimin e Shkretëtirëzimit (UNCCD) dhe duke punuar drejt Iniciativës Globale për Reduktimin e Degradimit të Tokës dhe Rritjen e Konservimit të Habitateve Tokësore.
55. Ne mirëpresim miratimin historik të Kornizës Globale të Biodiversitetit Kunming-Montreal (KMGBF) në Konferencën e 15-të të Palëve të Konventës për Diversitetin Biologjik (CBD COP-15) në dhjetor 2022. Kështu, ne marrim përsipër të përpiqemi drejt zbatimit të të gjitha qëllimeve dhe objektivave globale të KMGBF-së, në përputhje me parimet e përgjegjësive të përbashkëta por të diferencuara dhe rrethanave, prioriteteve dhe aftësive kombëtare për të arritur misionin e saj për të ndalur dhe rikthyer humbjen e biodiversitetit dhe vizionin për të jetuar në harmoni me natyrën. Ne u bëjmë thirrje vendeve të zhvilluara të ofrojnë mjete të përshtatshme zbatimi, duke përfshirë burimet financiare, ndërtimin e kapaciteteve, bashkëpunimin teknik dhe shkencor, si dhe aksesin dhe transferimin e teknologjisë për të zbatuar plotësisht KMGBF. Ne gjithashtu pranojmë potencialin për bashkëpunim në përdorimin e qëndrueshëm të biodiversitetit në biznes për të mbështetur zhvillimin ekonomik lokal, industrializimin, krijimin e vendeve të punës dhe mundësitë e qëndrueshme të biznesit.
56. Ne ritheksojmë rëndësinë e zbatimit të Konventës Kuadër të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike (UNFCCC) dhe Marrëveshjes së saj të Parisit dhe parimit të Përgjegjësive të Përbashkëta por të Diferencuara dhe Kapaciteteve Përkatëse (CBDR-RC) duke rritur transferimin e teknologjisë klimatike me kosto të ulët, ndërtimin e kapaciteteve si si dhe mobilizimi i burimeve të reja financiare shtesë të përballueshme, adekuate dhe me kohë për projekte të qëndrueshme mjedisore. Ne jemi dakord që ka nevojë për të mbrojtur, promovuar dhe forcuar reagimin shumëpalësh ndaj Ndryshimeve Klimatike dhe për të punuar së bashku për një rezultat të suksesshëm të Konferencës së 28-të të Palëve të Konventës Kuadër të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike (UNFCCC COP28). Ne e pranojmë se Mjetet e Zbatimit duhet të përmirësohen nga vendet e zhvilluara, duke përfshirë rrjedhën e duhur dhe në kohë të Financave të përballueshme për Klimën, Bashkëpunimit Teknik, Ndërtimit të Kapaciteteve dhe transferimit të Teknologjisë për veprimet klimatike. Për më tepër, ekziston nevoja për marrëveshje financiare gjithëpërfshirëse për të adresuar humbjet dhe dëmet për shkak të ndryshimeve klimatike, duke përfshirë funksionalizimin e Fondit për Humbjet dhe Dëmtimet, siç është rënë dakord në COP27 të UNFCCC për të përfituar vendet në zhvillim.
57. Ne jemi dakord të adresojmë sfidat e paraqitura nga ndryshimi i klimës, duke siguruar gjithashtu një tranzicion të drejtë, të përballueshëm dhe të qëndrueshëm drejt një ekonomie me karbon të ulët dhe emetim të ulët në përputhje me parimet e CBDR-RC, në dritën e rrethanave të ndryshme kombëtare. Ne mbrojmë për tranzicione të drejta dhe të qëndrueshme, bazuar në prioritetet e zhvillimit të përcaktuara në nivel kombëtar, dhe u bëjmë thirrje vendeve të zhvilluara që të udhëheqin me shembull dhe të mbështesin vendet në zhvillim drejt tranzicioneve të tilla.
58. Ne theksojmë nevojën për mbështetjen nga vendet e zhvilluara për vendet në zhvillim për akses në teknologjitë dhe zgjidhjet ekzistuese dhe në zhvillim me emetim të ulët që shmangin, pakësojnë dhe heqin emetimet e GHG-ve dhe rrisin veprimet e përshtatjes për të adresuar ndryshimet klimatike. Ne theksojmë më tej nevojën për rritjen e transferimit të teknologjisë me kosto të ulët dhe për mobilizimin e burimeve financiare shtesë të përballueshme, të përshtatshme dhe të ofruara në kohë për projekte të qëndrueshme mjedisore.
59. Ne shprehim vendosmërinë tonë të fortë për të kontribuar në një COP28 të suksesshëm në Dubai, më vonë këtë vit, me fokus në zbatimin dhe bashkëpunimin. Si mekanizmi kryesor për vlerësimin e progresit kolektiv drejt arritjes së qëllimit të Marrëveshjes së Parisit dhe qëllimeve të saj afatgjata dhe promovimit të veprimit të klimës në të gjitha aspektet e Marrëveshjes së Parisit sipas UNFCCC, Global Stocktake duhet të jetë efektiv dhe të identifikojë boshllëqet e zbatimit në global. përgjigje ndaj ndryshimeve klimatike, duke hedhur në mënyrë perspektive bazat për ambicie të zgjeruara nga të gjithë, veçanërisht nga vendet e zhvilluara. Ne u bëjmë thirrje vendeve të zhvilluara që të plotësojnë boshllëqet e pazgjidhura në mjetet e zbatimit për veprimet zbutëse dhe përshtatëse në vendet në zhvillim.
60. Ne mirëpresim kandidaturën e Brazilit për të pritur COP30 pasi viti 2025 do të jetë kyç për vetë të ardhmen e përgjigjes globale ndaj ndryshimeve klimatike.
61. Ne i nxisim më tej vendet e zhvilluara të respektojnë angazhimet e tyre, duke përfshirë mobilizimin e 100 miliardë dollarëve në vit nga viti 2020 dhe deri në vitin 2025 për të mbështetur veprimet klimatike në vendet në zhvillim. Për më tepër, rëndësia e dyfishimit të financave të përshtatjes deri në vitin 2025 nga baza e vitit 2019 është gjithashtu thelbësore për zbatimin e veprimeve përshtatëse. Për më tepër, ne mezi presim të vendosim një qëllim ambicioz të Ri Kolektive të unifikuar, përpara vitit 2025, sipas nevojave dhe prioriteteve të vendeve në zhvillim. Kjo do të kërkojë mbështetje të shtuar financiare nga vendet e zhvilluara, e cila është shtesë, e bazuar në grante dhe/ose koncesionare, e dorëzuar në kohë dhe e përshtatshme për të ndërmarrë veprime të adaptimit dhe zbutjes në mënyrë të balancuar. Kjo shtrihet në mbështetjen për zbatimin e Kontributeve të Përcaktuara Kombëtare (KKK).
62. Ne e pranojmë se mekanizmat financiarë dhe investimet për të mbështetur zbatimin e programeve të mjedisit dhe ndryshimeve klimatike duhet të rriten dhe nevojitet një rritje e shpejtë për reformimin e këtyre mekanizmave financiarë, si dhe të bankave shumëpalëshe të zhvillimit dhe institucioneve financiare ndërkombëtare. Në këtë drejtim, ne u bëjmë thirrje aksionarëve të këtyre institucioneve që të ndërmarrin veprime vendimtare për të rritur financimin dhe investimet për klimën në mbështetje të arritjes së SDG-ve në lidhje me ndryshimet klimatike dhe t’i bëjnë marrëveshjet e tyre institucionale të përshtatshme për qëllimin.
63. Ne kundërshtojmë barrierat tregtare, duke përfshirë ato nën pretekstin e trajtimit të ndryshimeve klimatike të imponuara nga disa vende të zhvilluara dhe ritheksojmë angazhimin tonë për të rritur koordinimin për këto çështje. Ne theksojmë se masat e marra për të trajtuar ndryshimet klimatike dhe humbjen e biodiversitetit duhet të jenë në përputhje me OBT-në dhe nuk duhet të përbëjnë një mjet diskriminimi arbitrar ose të pajustifikueshëm ose një kufizim të maskuar në tregtinë ndërkombëtare dhe nuk duhet të krijojnë pengesa të panevojshme për tregtinë ndërkombëtare. Çdo masë e tillë duhet të udhëhiqet nga parimi i përgjegjësive dhe aftësive të përbashkëta por të diferencuara (CBDR-RC), në dritën e rrethanave të ndryshme kombëtare. Ne shprehim shqetësimin tonë për çdo masë diskriminuese jo të qëndrueshme të OBT-së që do të shtrembërojë tregtinë ndërkombëtare, do të rrezikojë vendosjen ebarrierave të reja tregtare dhe do të zhvendosë barrën e adresimit të ndryshimeve klimatike dhe humbjes së biodiversitetit tek anëtarët e BRICS dhe vendet në zhvillim.
64. Ne angazhohemi të intensifikojmë përpjekjet tona drejt përmirësimit të kapacitetit tonë kolektiv për parandalimin, gatishmërinë dhe reagimin global të pandemisë, dhe forcimin e aftësisë sonë për të luftuar çdo pandemi të tillë në të ardhmen kolektivisht. Në këtë drejtim, ne e konsiderojmë të rëndësishme të vazhdojmë mbështetjen tonë për Qendrën Virtuale të Kërkimit dhe Zhvillimit të Vaksinave BRICS.Ne presim me padurim mbajtjen e Takimit të Nivelit të Lartë për Parandalimin, Gatishmërinë dhe Reagimin ndaj Pandemisë që do të mbahet më 20 shtator 2023 në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara dhe ne bëjmë thirrje për një rezultat që do të mobilizojë vullnetin politik dhe udhëheqjen e vazhdueshme për këtë çështje.
65. Ne e njohim rolin themelor të kujdesit shëndetësor parësor si një bazë kyçe për kujdesin shëndetësor universal dhe qëndrueshmërinë e sistemit shëndetësor, si dhe për parandalimin dhe reagimin ndaj emergjencave shëndetësore. Ne besojmë se takimi i nivelit të lartë mbi Mbulimin Universal Shëndetësor (UHC) që do të mbahet në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në shtator 2023 do të ishte një hap kritik për mobilizimin e mbështetjes më të lartë politike për UHC-në si gur themeli për arritjen e SDG 3 (shëndet i mirë dhe mirëqenien). Ne ritheksojmë mbështetjen tonë për iniciativat ndërkombëtare, me udhëheqjen e OBSH-së, për trajtimin e tuberkulozit (TB) dhe presim që të angazhohemi aktivisht në Takimin e Nivelit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për TB në Nju Jork në shtator të këtij viti dhe inkurajojmë një deklaratë politike bindëse.
66. Duke marrë parasysh legjislacionin kombëtar dhe prioritetet e vendeve BRICS, ne angazhohemi të vazhdojmë bashkëpunimin në mjekësinë tradicionale në përputhje me takimet e mëparshme të Ministrave të Shëndetësisë të BRICS dhe rezultatet e tyre, si dhe me Forumin e Nivelit të Lartë të BRICS për Mjekësinë Tradicionale.
67. Vëmë re se vendet e BRICS kanë përvojë dhe potencial të rëndësishëm në fushën e mjekësisë bërthamore dhe radiofarmaceutikës. Ne mirëpresim vendimin për krijimin e një grupi pune të BRICS për Mjekësinë Bërthamore për të zgjeruar bashkëpunimin në këtë fushë.
68. Mirëpresim takimet e Komitetit Drejtues të Teknologjisë Shkencës dhe Inovacionit (STI) të Afrikës së Jugut gjatë vitit 2023, si mekanizmi kryesor koordinues për të menaxhuar dhe siguruar organizimin e suksesshëm të aktiviteteve të BRICS STI. Ne i bëjmë thirrje Komitetit Drejtues të ndërmarrë një rishikim strategjik të fushave tematike të fokusit dhe kuadrit organizativ të Grupit të Punës të BRICS STI për të siguruar përafrim më të mirë sipas nevojës me prioritetet aktuale të politikës BRICS. Ne përgëzojmë Afrikën e Jugut për organizimin e Forumit të 8-të të Shkencëtarëve të Rinj BRICS dhe organizimin e njëkohshëm të Çmimit të 6-të të Inovatorit të Ri BRICS. Ne përgëzojmë suksesin e Programit Kornizë të BRICS STI në vazhdimin e lidhjes së shkencëtarëve përmes financimit të një portofoli mbresëlënës projektesh kërkimore midis vendeve të BRICS. Ne vlerësojmë gjithashtu përpjekjet e Sekretariatit të Programit Kornizë të BRICS STI për të lehtësuar një diskutim për të nisur në vitin 2024 një Thirrje për Propozime për Projektet kryesore të BRICS STI. Ne e njohim progresin e arritur në zbatimin e Planit të Veprimit të BRICS për Bashkëpunim në Inovacion (2021-24). Në këtë drejtim, ne inkurajojmë që të ndërmerren veprime të mëtejshme për iniciativa të tilla si BRICS Techtransfer (Qendrat BRICS për Transferimin e Teknologjisë) dhe Rrjeti iBRICS (rrjeti i dedikuar i inovacionit BRICS). Ne mirëpresim gjithashtu më shumë veprime që duhen ndërmarrë, veçanërisht nga Grupi i Punës BRICS STIEP (Partneriteti i Sipërmarrjes së Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit), në fushat e inovacionit dhe sipërmarrjes, për shembull, përmes mbështetjes për Trajnimin dhe Rrjetin e Inkubacionit BRICS, Teknologjinë BRICS Programi i Trajnimit të Transferimit dhe Forumi Fillestar i BRICS.
69. Ne përgëzojmë agjencitë tona hapësinore për zbatimin me sukses të marrëveshjes BRICS-RSSC duke shkëmbyer mostrat e të dhënave të“Satellite Constellation”, BRICS; mbajtja e Forumit të parë të Aplikimit të BRICS-RSSC në nëntor 2022; thirrja e takimit të dytë të Komitetit të Përbashkët të Bashkëpunimit Hapësinor BRICS në korrik 2023 dhe të vazhdojë të zbatojë me sukses Projektet Pilot të Konstelacionit të BRICS. Ne inkurajojmë agjencitë e hapësirës të BRICS që të vazhdojnë të rrisin nivelin e bashkëpunimit në ndarjen dhe aplikimet e të dhënave satelitore me sensorë në distancë, në mënyrë që të ofrojnë mbështetje të të dhënave për zhvillimin ekonomik dhe social të vendeve BRICS.
70. Duke theksuar rolin themelor të aksesit në energji në arritjen e SDG-ve dhe duke vënë në dukje rreziqet e përshkruara për sigurinë energjetike, ne theksojmë nevojën për bashkëpunim të zgjeruar midis vendeve të BRICS si prodhuesit dhe konsumatorët kryesorë të produkteve dhe shërbimeve të energjisë. Ne besojmë se siguria energjetike, aksesi dhe tranzicioni i energjisë janë të rëndësishme dhe duhet të jenë të balancuara. Ne mirëpresim forcimin e bashkëpunimit dhe rritjen e investimeve në zinxhirët e furnizimit për tranzicionin e energjisë dhe vërejmë nevojën për të marrë pjesë plotësisht në zinxhirin global të vlerës së energjisë së pastër. Ne angazhohemi më tej të rrisim qëndrueshmërinë e sistemeve të energjisë, duke përfshirë infrastrukturën kritike të energjisë, duke avancuar përdorimin e opsioneve të energjisë së pastër, duke promovuar kërkimin dhe inovacionin në shkencën dhe teknologjinë e energjisë. Ne synojmë të adresojmë sfidat e sigurisë së energjisë duke nxitur flukset e investimeve në energji. Ne ndajmë një pikëpamje të përbashkët, duke marrë parasysh prioritetet dhe rrethanat kombëtare, për përdorimin efikas të të gjitha burimeve të energjisë, përkatësisht: energjinë e rinovueshme, përfshirë biokarburantet, hidrocentralet, lëndët djegëse fosile, energjinë bërthamore dhe hidrogjenin e prodhuar në bazë të teknologjive me emetim zero dhe të ulët. dheprocese, të cilat janë thelbësore për një tranzicion të drejtë drejt sistemeve energjetike më fleksibël, elastike dhe të qëndrueshme. Ne e njohim rolin e lëndëve djegëse fosile në mbështetjen e sigurisë së energjisë dhe tranzicionit energjetik. Ne bëjmë thirrje për bashkëpunim midis vendeve të BRICS për neutralitetin teknologjik dhe nxisim më tej miratimin e standardeve dhe rregullave të përbashkëta, efektive, të qarta, të drejta dhe transparente për vlerësimin e emetimeve, përpunimin e taksonomive të përputhshme të projekteve të qëndrueshme si dhe llogaritjen e njësive të karbonit. Ne mirëpresim bashkëpunimin e përbashkët kërkimor dhe teknik brenda Platformës së Bashkëpunimit për Kërkimin e Energjisë BRICS dhe përgëzojmë mbajtjen e Samitit të Rinisë për Energjinë BRICS dhe aktivitete të tjera të lidhura me to.
71. Ne mbetemi të përkushtuar për forcimin e bashkëpunimit të BRICS për çështjet e popullsisë, sepse dinamika e strukturës së moshës së popullsisë ndryshon dhe paraqet sfida si dhe mundësi, veçanërisht në lidhje me të drejtat e grave, zhvillimin e të rinjve, të drejtat e aftësisë së kufizuar, punësimin dhe të ardhmen e punës, urbanizimi, migrimi dhe plakja e popullsisë.
72. Ne ritheksojmë rëndësinë e bashkëpunimit të BRICS në fushën e menaxhimit të fatkeqësive. Ne theksojmë rëndësinë e masave për reduktimin e rrezikut nga fatkeqësitë për ndërtimin e komuniteteve elastike dhe shkëmbimin e informacionit mbi praktikat më të mira, miratimin e iniciativave të përshtatjes ndaj ndryshimeve klimatike dhe integrimin e sistemeve të njohurive vendase dhe përmirësimin e investimeve në sistemet e paralajmërimit të hershëm dhe infrastrukturën elastike ndaj fatkeqësive. Ne theksojmë më tej nevojën për gjithëpërfshirëje në reduktimin e rrezikut të fatkeqësive duke përfshirë reduktimin e rrezikut nga fatkeqësitë në planifikimin e qeverisë dhe të bazuar në komunitet. Ne inkurajojmë zgjerimin e bashkëpunimit brenda BRICS përmes aktiviteteve të përbashkëta për rritjen e kapaciteteve të sistemeve kombëtare të emergjencave.
73. Ne pajtohemi me rëndësinë e dhënë nga Afrika e Jugut si Kryetar i BRICS për Transformimin e Arsimit dhe Zhvillimit të Aftësive për të Ardhmen. Ne mbështesim parimin e lehtësimit të njohjes reciproke të kualifikimeve akademike midis vendeve të BRICS për të garantuar lëvizshmërinë e profesionistëve, akademikëve dhe studentëve të aftë dhe njohjen e kualifikimeve të marra në vendet e njëri-tjetrit në përputhje me ligjet vendase në fuqi. Ne mirëpresim propozimet konkrete të bëra gjatë Takimit të 10-të të Ministrave të Arsimit të BRICS që fokusohen në fusha kritike në arsim dhe trajnim si zhvillimi i sipërmarrjes, aftësitë për botën në ndryshim, të rinjtë jashtëshkollorë, ndryshimet klimatike, inteligjenca e tregut të punës, zhvillimi i fëmijërisë së hershme dhe universiteti. renditjenglobale. Ne vlerësojmë përparimin në arsimin dhe bashkëpunimin për Arsimin dhe Trajnimin Teknik dhe Profesional (TVET), në veçanti, operacionalizimin e Aleancës së Bashkëpunimit të TVET-së BRICS e cila fokusohet në forcimin e komunikimit dhe dialogut dhe finalizimin e hershëm të Kartës së Aleancës së Bashkëpunimit të TVET-së BRICS duke promovuar kështu bashkëpunim thelbësor në AAP, duke integruar AAP me industrinë.
74. Ne angazhohemi për forcimin e shkëmbimeve të aftësive dhe bashkëpunimit ndërmjet vendeve të BRICS. Ne mbështesim transformimin dixhital në arsim dhe hapësirën e AFP-së, pasi çdo vend i BRICS është i përkushtuar brenda vendit për të siguruar aksesin dhe barazinë në arsim dhe promovimin e zhvillimit të arsimit cilësor. Ne jemi dakord të eksplorojmë mundësitë për mekanizmat bashkëpunues të arsimit dixhital BRICS, të mbajmë dialog mbi politikat e arsimit dixhital, të ndajmë burimet arsimore dixhitale, të ndërtojmë sisteme të zgjuara arsimore dhe të promovojmë së bashku transformimin dixhital të arsimit në vendet e BRICS dhe të zhvillojmë një arsim të qëndrueshëm duke forcuar bashkëpunimin brenda Universiteti i Rrjetit BRICS dhe nisma të tjera institucion-me-institucion në këtë fushë, duke përfshirë Ligën Universitare BRICS. Ne mirëpresim shqyrtimin e Bordit Drejtues Ndërkombëtar të Universitetit të Rrjetit BRICS për të zgjeruar anëtarësimin në Universitetin e Rrjetit BRICS për të përfshirë më shumë universitete nga vendet BRICS. Ne theksojmë rëndësinë e ndarjes së praktikave më të mira për zgjerimin e aksesit në kujdesin dhe edukimin holistik të fëmijërisë së hershme për të ofruar një fillim më të mirë në jetë për fëmijët brenda vendeve të BRICS. Ne mirëpresim vendimin për të lehtësuar shkëmbimet brendavendeve të BRICS për përmirësimin e tëmësuarit të nxënësve me aftësi të përshtatshme për të ardhmen përmes rrugëve të shumta të komunikimit.
Thellimi i Shkëmbimeve kulturore
75. Ne ripohojmë rëndësinë e shkëmbimeve tëkulturës njerëz-me-njerëz të BRICS në rritjen e mirëkuptimit, miqësisë dhe bashkëpunimit të ndërsjellë. Ne vlerësojmë përparimin e bërë nën Kryesimin e Afrikës së Jugut në 2023 dhe duke përfshirë fushat e medias, kulturës, arsimit, sportit, artit, rinisë, shoqërisë civile dhe shkëmbimeve akademike, dhe pranojmë se shkëmbimet mes njerëzve luajnë një rol thelbësor në pasurimin e shoqërive tona dhe zhvillimin e ekonomive tona.
76. Ne e pranojmë se rinia është një forcë shtytëse për përshpejtimin e arritjes së synimeve të zhvillimit të qëndrueshëm. Udhëheqja nga të rinjtë është thelbësore për përshpejtimin e një tranzicioni të drejtë të bazuar në parimet e solidaritetit ndër breza, bashkëpunimit ndërkombëtar, miqësisë dhe transformimit shoqëror. Për zhvillimin e qëndrueshëm të rinisë sonë duhet të ushqehet një kulturë sipërmarrjeje dhe inovacioni. Ne ritheksojmë rëndësinë e Samitit të Rinisë BRICS si një forum për angazhim kuptimplotë në çështjet rinore dhe njohim vlerën e tij si një strukturë koordinuese për angazhimin e të rinjve në BRICS. Ne mirëpresim finalizimin e Kornizës së Këshillit Rinor të BRICS.
77. Ne përgëzojmë mbajtjen e suksesshme të Forumit të Biznesit BRICS. Në 10-vjetorin e tij, ne mirëpresim vetë-reflektimin e Këshillit të Biznesit të BRICS me fokus në momentet e arritura dhe fushat e përmirësimit. Ne mirëpresim më tej synimin e Këshillit të Biznesit të BRICS për të gjurmuar flukset tregtare brenda BRICS, për të identifikuar fushat ku performanca tregtare nuk i ka përmbushur pritjet dhe për të rekomanduar zgjidhje.
78. Ne e pranojmë rolin e rëndësishëm të grave në zhvillimin ekonomik dhe përgëzojmë Aleancën e Biznesit të Grave BRICS. Ne e pranojmë se sipërmarrja gjithëpërfshirëse dhe qasja në financa për gratë do të lehtësonte pjesëmarrjen e tyre në sipërmarrjet e biznesit, inovacionin dhe ekonominë dixhitale. Ne mirëpresim iniciativat që do të rrisin produktivitetin bujqësor dhe aksesin në tokën bujqësore, teknologji dhe tregje për gratë fermere.
79. Në 15 vjetorin e tij, ne e njohim vlerën e Forumit Akademik të BRICS si një platformë për diskutime dhe vlerësime nga akademikë kryesorë të BRICS mbi çështjet me të cilat përballemi sot. Këshilli i Mendimi Akademik tëBRICS feston gjithashtu 10 vjet nga nisja e rritjes së bashkëpunimit në kërkimin dhe ndërtimin e kapaciteteve midis komuniteteve akademike të vendeve të BRICS.
80. Dialogu ndërmjet partive politike të vendeve të BRICS luan një rol konstruktiv në ndërtimin e konsensusit dhe rritjen e bashkëpunimit. Ne vërejmë organizimin e suksesshëm të Dialogut të Partive Politike BRICS në korrik 2023 dhe mirëpresim vendet e tjera të BRICS për të mbajtur organizime të ngjashme në të ardhmen.
81. Ne përsërisim angazhimet tona në bazë të të gjitha instrumenteve dhe marrëveshjeve të nënshkruara dhe miratuara nga qeveritë e shteteve të BRICS për bashkëpunimin në fushën e kulturës dhe angazhohemi për operacionalizimin e Planit të Veprimit (2022-2026) si një çështje urgjente përmes punës së BRICS Grupi për Kulturë.
82. Ne angazhohemi të sigurojmë integrimin e kulturës në politikat tona kombëtare të zhvillimit, si një shtytës dhe një mundësi për arritjen e qëllimeve të përcaktuara në Axhendën e KB 2030 për Zhvillim të Qëndrueshëm. Ne gjithashtu ripohojmë angazhimin tonë për të promovuar kulturën dhe ekonominë krijuese si një e mirë publike globale, siç është miratuar në Konferencën Botërore për Kulturën dhe Zhvillimin e Qëndrueshëm-MONDIACULT22.
83. Ne pranojmë të mbështesim mbrojtjen, ruajtjen, restaurimin dhe promovimin e trashëgimisë sonë kulturore, duke përfshirë trashëgiminë materiale dhe jomateriale. Ne angazhohemi për të ndërmarrë veprime të forta për të luftuar kundër trafikimit të paligjshëm të pasurisë sonë kulturore dhe për të inkurajuar dialogun ndërmjet aktorëve të kulturës dhe trashëgimisë dhe angazhohemi të promovojmë dixhitalizimin e sektorëve të kulturës dhe krijuesve duke gjetur zgjidhje teknologjikisht inovative dhe duke nxitur politika që transformojnë mënyrat në të cilat përmbajtjet kulturore prodhohen, shpërndahen dhe aksesohen. Ne rikonfirmojmë angazhimin tonë për të mbështetur pjesëmarrjen e ndërmarrjeve kulturore, muzeve dhe institucioneve në ekspozita dhe festivale ndërkombëtare, të organizuara nga vendet e BRICS dhe ofrojmë ndihmën e ndërsjellë në organizimin e ngjarjeve të tilla.
84. Ne mirëpresim krijimin e një Grupi të Përbashkët Pune për Sportin për të zhvilluar një Kornizë të Bashkëpunimit Sportiv BRICS, gjatë Kryesimit të Afrikës së Jugut në 2023. Ne mezi presim mbajtjen e suksesshme të Lojërave BRICS në tetor 2023 në Afrikën e Jugut. Ne angazhohemi të ofrojmë mbështetjen e nevojshme për vendet e BRICS për të marrë pjesë në garat dhe takimet ndërkombëtare sportive të mbajtura në vendin e tyre në përputhje me rregullat përkatëse.
85. Theksojmë se të gjitha vendet e BRICS kanë kulturë të pasur sportive tradicionale dhe bien dakord të mbështesin njëri-tjetrin në promovimin e sporteve tradicionale dhe autoktone midis vendeve të BRICS dhe në mbarë botën. Ne inkurajojmë organizatat tona sportive të kryejnë aktivitete të ndryshme shkëmbimi si në internet ashtu edhe jashtë linje.
86. Ne përgëzojmë përparimin e bërë nga vendet e BRICS në promovimin e qëndrueshmërisë urbane duke përfshirë edhe forumin e Urbanizimit të BRICS dhe vlerësojmë angazhimin për të forcuar më tej bashkëpunimin gjithëpërfshirës midis qeverisë dhe shoqërive në të gjitha nivelet, në të gjitha vendet e BRICS në zbatimin e Axhendës 2030 dhe promovimin e lokalizimit të SDG-ve.
Zhvillimi Institucional
87. Ne përsërisim rëndësinë e rritjes së mëtejshme të solidaritetit dhe bashkëpunimit të BRICS bazuar në interesat tona të ndërsjella dhe prioritetet kryesore, për të forcuar më tej partneritetin tonë strategjik.
88. Ne ndjekim me kënaqësi progresin e bërë në zhvillimin institucional të BRICS dhe theksojmë se bashkëpunimi i BRICS duhet të mbështes ndryshimet dhe të jetë në krah të kohës. Ne do të vazhdojmë të vendosim prioritete të qarta në bashkëpunimin tonë të gjerë, mbi bazën e konsensusit, dhe do ta bëjmë partneritetin tonë strategjik më efikas, praktik dhe të orientuar drejt rezultateve. Ne i ngarkojmë drejtuesit tanë që të vazhdojnë diskutimet në baza të rregullta mbi zhvillimin institucional të BRICS, duke përfshirë konsolidimin e bashkëpunimit.
89. Ne mirëpresim pjesëmarrjen, me ftesë të Afrikës së Jugut si Kryetar i BRICS, të EMDC-ve të tjera si “Miq të BRICS” në takimet e BRICS nën nivelin e Samitit dhe në Dialogun BRICS-Afrikë dhe Dialogun BRICS Plus gjatë Samitit XV të BRICS në Johanesburg në 2023.
90. Ne vlerësojmë interesin e konsiderueshëm të treguar nga vendet e Jugut për anëtarësimin në BRICS. Vërtetë ndaj frymës së BRICS dhe angazhimit ndaj multilateralizmit gjithëpërfshirës, vendet e BRICS arritën konsensus mbi parimet, standardet, kriteret dhe procedurat udhëzuese të procesit të zgjerimit të BRICS.
91. Ne kemi vendosur të ftojmë Republikën Argjentinase, Republikën Arabe të Egjiptit, Republikën Federale Demokratike të Etiopisë, Republikën Islamike të Iranit, Mbretërinë e Arabisë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe që të bëhen anëtarë të plotë të BRICS nga 1 janari 2024 .
92. Ne kemi ngarkuar gjithashtu ministrat tanë të Jashtëm që të zhvillojnë më tej modelin e vendeve partnere të BRICS dhe një listë të vendeve partnere të mundshme dhe të raportojnë deri në Samitin e ardhshëm.
93. Brazili, Rusia, India dhe Kina lavdërojnë Kryesinë e BRICS të Afrikës së Jugut në 2023 dhe shprehin mirënjohjen e tyre për qeverinë dhe popullin e Afrikës së Jugut për mbajtjen e Samitit XV të BRICS.
94. Brazili, India, Kina dhe Afrika e Jugut i japin mbështetjen e tyre të plotë Rusisë për Kryesinë e saj të BRICS në vitin 2024 dhe mbajtjen e Samitit XVI të BRICS në qytetin e Kazanit, Rusi./gazetaimpakt/ rt
