Shoqëria jonë është e çuditshme: ne flasim, flasim, ndajmë fjalë dhe imazhe, bëjmë thirrje, bisedojmë, bëjmë thirrje në konferencë, takime dhe intervista por nuk dëgjojmë. Ne flasim shumë, shkurtimisht. Por, duke folur për të dëgjuarit dhe komunikimin autentik, si jemi?
Nëse shikojmë në grupin e pandashëm të shoqërisë sonë, në shprehjet e saj makro dhe mikro, ne kryesisht “dëgjojmë” atë që është i përshtatshëm për ne dhe i përgjigjemi para së gjithash valëve emocionale.
Por shoqëria përbëhet nga njerëz dhe pastaj pyetja mund të bëhet më personale, të hyjë në jetën tonë: cila është hera e fundit që ndihem të dëgjuar, me të vërtetë dëgjuar? Dhe cila është hera e fundit që me të vërtetë dëgjova një person tjetër? Në përgjithësi ne nuk na mësojnë të dëgjojmë. Të dëgjosh, të ndihesh i sigurt; ndoshta edhe të ndiqni udhëzimet, sugjerimet, është një nivel themelor i dëgjimit, për të cilin normalisht nxitemi si makina të vetë-referuara.
4 pozicionet e dëgjimit
Konkretisht, stilet tona të dëgjimit mund të lëkunden midis këtyre pozicioneve:
Simulimi: ne pretendojmë të dëgjojmë, por me mendjen tonë jemi diku tjetër, çka do të thotë kjo. Ne gjithashtu mund të mësojmë përmendësh përmbajtjen që të tjerët na sjellin, por ne nuk mund ta kuptojmë qëllimin e përgjithshëm të mesazhit, nuancat…
Varësia: ndodh kur duam të bëjmë një përshtypje të mirë dhe pastaj jemi aq të shqetësuar për atë që personi tjetër mund të mendojë se, në fakt, vëmendja jonë ndaj mesazhit të marrë mund të jetë vetëm pjesërisht…
Druajtje: është qëndrimi i atyre që i kushtojnë vëmendje vetes, problemeve të tyre dhe gjendjeve emocionale dhe prandaj nuk mund të përqendrohen tek biseda dhe përmbajtja e saj.
Racionaliteti: dëgjimi është i arsyeshëm vetëm në kokë dhe kjo bën të mundur të ndjeni atë që dëshironi të dëgjoni, të gjitha gjuhët joverbale janë të përjashtuara.
Dëgjim i thellë, dëgjim pasiv dhe dëgjim aktiv
Dëgjimi i thellë, autentik nuk ndalet me fjalë, por “dëgjon” atë që është pas saj, i cili nuk është i kënaqur me gjithë gjuhën e rëndësishme analoge të trupit, por të përpiqet për të “ndjerë”, përsëri, çfarë hollësisht personi është shprehur.
Dëgjimi i thellë, i projektuar nga Thomas Gordon, duhet të jetë një kapacitet i zhvilluar nga terapistë apo profesionistë, për të ndihmuar marrëdhëniet, në kuptimet e tyre të ndryshme, është një aftësi që ne mund të zhvillojmë, ne të gjithë duhet ta kemi: për mirëqenien tonë dhe për njerëzit të cilët për arsye të ndryshme, rrotullohen rreth nesh.
Në bazë të dëgjimit të thellë ekziston dëgjimi pasiv. Kjo është, dëgjoj: një përdorim jo-mekanik i funksionit auditor, e cila gjithashtu përfshin kuptimin e asaj që u tha, të nënkuptuar transmetuar përmes emocioneve apo gjeste.
Ndjeshëm. Ka të bëjë me të qenit me atë që thuhet, duke i dhënë asaj një hapësirë të mirëseardhjes dhe kontrollit. Natyrisht është e pamundur nëse ka shqetësime, nëse jeni në një nxitim ose po mendoni për diçka tjetër, nëse tashmë keni parasysh zgjidhjet e mundshme ose alternativat më të mira, nëse jeni veçanërisht i përfshirë nga emocionet personale.
Dëgjimi pasiv është vetëm koha për tjetrin, pa nxitim ose ndërprerje, pa asnjë koment, edhe nëse është e përshtatshme: në vend të kësaj, mesazhe të vogla të të kuptuarit janë të dobishme, diçka si një shenjë e kokës që shoqëron. Kjo informon se po, unë po ndjek ty në atë që thua.
Pastaj shkojmë drejt dëgjimit aktiv: dëgjuesi “pasqyron” përmbajtjen e mesazhit dhe “e kthen” atë me fjalët e tij. Përfitimet: vërtetohet se e keni kuptuar saktë atë që është thënë, gjithashtu duke raportuar gjendjen tuaj emocionale dhe duke bërë dallimin midis emocioneve tuaja dhe mendimeve dhe atyre të personit tjetër.
Ne shpesh flasim me njëri-tjetrin: të gjithë flasin vetëm për veten. Ne nuk dëgjojmë njëri-tjetrin, fjalët e tjetrit bëhen vetëm një pikë fillimi për të afirmuar mendimin tonë. Perspektiva e ndryshimeve aktive ndryshojnë, takimi autentik bëhet vetëm nëse ne jemi në gjendje të krijojmë në vetvete, për tjetrin, një hapësirë bosh, por përshëndetëse të kohës dhe heshtjes. Në atë moment fjalët që do të shkëmbehen, si pasojë, do të kenë një aromë tjetër, një dobi tjetër; ata do të jenë pa gjykim dhe paragjykime, nuk do të nxitojnë për të arritur përfundime, do të dinë të komunikojmë, duke respektuar edhe pikëpamjen e tjetrit, nuk do të jemi konfrontues apo egoistë. (ATSH)
