Nga Ayman Ahmed
Të udhëhequr nga Izraeli gjenocidi në Gaza ka ekspozuar plotësisht politikën, moralin dhe intelektualin boshllëk midis diktaturave të mbështetura nga SHBA në Azinë Perëndimore dhe njerëzve mbi të cilët ata sundojnë në mënyrë shtypëse.
Edhe ithtarët e rendit në qendër të perëndimit nuk përpiqen ta fshehin këtë realitet. Muajin e kaluar Bloomberg’s Voternomics i kushtoi një podcast duke diskutuar probabilitetet dhe përbërësit në vend për përsëritjen e një sërë kryengritjesh masive siç ishte rasti në vitin 2011.
Përfundimet tona nuk bazohen në burime si Bloomberg. Megjithatë, është e rëndësishme t’i vërejmë ato për t’u sqaruar lexuesve se ne nuk përfshihemi në paragjykime konfirmimi ose mendime të dëshiruara.
Vlerësimi ynë për rifillimin e pashmangshëm të kryengritjeve masive rajonale bazohet në burime të shumta, duke përfshirë ato me të cilat nuk pajtohemi për çështje thelbësore.
Dinamika rajonale dhe jorajonale tregon të gjitha faktin se regjimet e instaluara në Egjipti, GCC dhe Jordania, të gjithë kanë frikë se pafuqia e tyre poshtëruese përballë gjenocidit të udhëhequr nga SHBA-Izraeli do t’i shtyjë masat të rrëzojnë regjimet e tyre të paligjshme.
Është e rëndësishme të kihet parasysh se ne nuk pretendojmë se do të ketë revolucione të plota, për arsye që do të shpjegohen më poshtë. Është joreale të pritet një revolucion i tillë në Iran, por ajo që është e sigurt është se regjimet e instaluara nga SHBA në rajon janë në një udhëtim të vështirë. Për herë të parë në dekada, kjo përfshin Izraelin.
Ashtu si në Dhjetor 2010 ishim të sigurt në lidhje me trazirat e ardhshme në rajon, ne nuk prisnim që ato të shpërthyen brenda një muaji nga shkrimi për to. Sot, ne shohim se Zgjimi Islamik Dy ( Pranvera Arabe Two) është thjesht çështje kohe.
Askush nuk mund të parashikojë se si do të ndodhin saktësisht kryengritjet rajonale, duke përfshirë cia, me buxhetin e saj shumë miliarda dhe spiunët që grumbullohen në të gjithë rajonin. Prandaj, një pyetje e rëndësishme për t’u shqyrtuar është të shikoni se si do të ndryshojnë kryengritjet e ardhshme nga viti 2011.
Për të kuptuar ndryshimin në orientimin dhe procesin e tyre, le të bëjmë fillimisht një pasqyrë të shkurtër të përgjithshme të realiteteve në terren. Ashtu si kryengritjet e vitit 2011 filluan papritur, edhe ngjarjet e ardhshme do të shpërthejnë papritur.
Ka një popullsi të konsiderueshme palestineze në Jordani. Kjo popullsi është e përkushtuar militantisht ndaj drejtësisë sociale dhe ka një pikë referimi të fuqishme intelektuale dhe eksperimentale për të zhvilluar një luftë. Ekziston një pjesë e konsiderueshme e përkushtuar ndaj një vizioni strategjikisht të ndryshëm për Jordaninë dhe rajonin më të gjerë. Ky faktor është një bombë me sahat politike.
Në shtator 2024, Vëllazëria Myslimane e Jordanisë vepron nën flamurin, Fronti i Veprimit Islamik, fitoi 31 nga 138 mandate parlamentare në a të kontrolluara Procesi “election”.
Edhe burimet perëndimore e lidhi fitimin e Frontit të Veprimit Islamik në Jordani ndaj zemërimit të njerëzve për gjenocidin e vazhdueshëm në Gaza.
“elections” parlamentare në Jordani janë një simptomë e rëndësishme e situatës së paqëndrueshme të brendshme. Regjimi në Aman përdor “elections” si a valvula e kontrolluar e sigurisë. Fakti që regjimi lejoi lëvizjen islamike të pretendonte “victory” është një shenjë e frikës së thellë nga regjimi i mbështetur nga SHBA-Izraeli në Aman.
Regjimi jordanez e kupton këtë në situatën aktuale rajonale, nëse shtyp fort kundër popullit për të parandaluar një revoltë për bashkëpunimin e tij në gjenocidin në Gaza, mund të rezultojë mbrapsht me pasoja të rënda negative.
Duke mos iu drejtuar mashtrimit masiv zgjedhor të zakonshëm dhe duke lejuar hyrjen e forcave opozitare në pullë gome parlamenti i Jordanisë në një numër pak më të madh, regjimi shpreson të blejë kohë.
Ky mashtrim politik nuk ka gjasa të funksionojë për të parandaluar një kryengritje. Tensionet rajonale janë shumë të larta, zemërimi i njerëzve po arrin pikën e vlimit dhe jordanezët ngadalë por me siguri po tregojnë se nuk kanë frikë të thyejnë vijat e kuqe të regjimit. Asgjë nuk e tregon këtë ulje të frikës sesa përkujtime të hapura nga jordanezët e martirizimit të Sejjid Hassan Nasrallah. Ata që njohin rajonin e kuptojnë mesazhin e kundërshtimit të këtij akti.
Egjiptit dhe regjimeve të GCC-së i mungon mashtrimi zgjedhor i Jordanisë për ta përdorur atë si një mekanizëm kontrolli shoqëror, duke e bërë situatën në të dy vendet edhe më të paqëndrueshme.
Le të fillojmë me Egjiptin.
Pa ndihmën e Kajros, Izraeli i aparteidit nuk do të ishte në gjendje të bllokonte Gazën për vite me radhë ose të masakronte popullin e tij me një përbuzje të tillë. Ky fakt është bërë e qartë për shumicën e njerëzve në botën myslimane dhe madje edhe më gjerë.
Në Egjipt, metoda kryesore e juntës ushtarake të mbështetur nga SHBA për të qëndruar në pushtet është forca brutale. Nuk ka valvola kontrolli politik që kanë ekzistuar edhe gjatë sundimit të Hosni Mubarakut. Kjo tregon se kur të shpërthejë një kryengritje në Egjipt do të jetë mjaft e përgjakshme dhe e dhunshme.
Duke ekzaminuar variablat kyç socio-ekonomikë krahas zhvillimeve rajonale të vitit të kaluar, nuk do të ishte ekzagjerim të thuhet se Egjipti do ta bëjë këtë thjesht shpërthejnë.
Për sa i përket shteteve të GCC-së, përveç Bahreinit është e vështirë të imazhohen qytetarët e vendeve të tjera që vërshojnë në rrugë për shkak të shtypjes brutale prej dekadash. Megjithatë, për shkak të paqëndrueshmërisë rajonale dhe faktorëve lokalë, grushtet e pallatit dhe intrigat brenda regjimit nuk mund të përjashtohen. Ata do të destabilizojnë GCC.
Nisur nga sa më sipër, cilat janë shanset për suksesin e mundshëm të kryengritjeve të parashikuara në krahasim me ngjarjet e vitit 2011?
Ka faktorë të brendshëm dhe të jashtëm që ka të ngjarë t’i bëjnë kryengritjet aktuale më të suksesshme se ato që ndodhën 13 vjet më parë.
Përvoja është mësuesi më i mirë. Shumë grupe, aktivistë dhe organizata revolucionare që morën pjesë në një formë në kryengritjet e vitit 2011 janë ende përreth. Ata kanë reflektuar për gabimet e viteve të kaluara dhe do të kenë largpamësi dhe përvojë më të madhe operacionale dhe strategjike se në vitin 2011.
Një nga manifestimet e këtij reflektimi ishte a deklaratë nga Myftiu i Libisë Sheikh Al-Sadiq Al-Ghariani në të cilin ai la të kuptohej se njerëzit nuk duhet të bëjnë dallime midis regjimeve në Jordani, Egjipt dhe Izraelin sionist.
Ndërsa gjatë ngjarjeve të vitit 2011, lëvizjet islame ishin dominuese për shkak të aftësive të tyre organizative në shumicën e lokaleve ku ndodhën kryengritjet, ato nuk komandonin narrativën e situatës. Kjo është arsyeja pse u bë relativisht e lehtë për regjimet perëndimore dhe zëvendësuesit e tyre rajonalë kooptoj proceset legjitime dhe autentike në vitin 2011.
Një nga ndryshimet kryesore midis strukturës aktuale rajonale dhe asaj kryengritjesh të para vitit 2011 është se rajoni ka një drejtim konkret ideologjik dhe intelektual sot.
Meqenëse është Irani Islamik, Hamasi, Ansar-Allah dhe Hizbullah ata që po udhëheqin betejën kundër despotit të përhershëm të rajonit, i njohur si Izraeli, janë këto lëvizje që i kanë përshtatur ngjarjet që në fillim. Në politikë, përshtypjet dhe perceptimet kanë rëndësi, si në shumë aspekte të tjera të jetës dhe ato shpesh e kornizojnë realitetin.
Kushtet aktuale politike, sociale dhe gjeopolitike në zhvillim janë të rrënjosura në veprimet dhe idetë e lëvizjeve më dinamike islame të botës arabe. Do të jetë mjaft e vështirë për regjimet e GCC dhe zëvendësuesit e tjerë të SHBA-së të ridrejtojnë zemërimin e popullit larg Izraelit, SHBA-së dhe diktatorëve të mbështetur nga perëndimi.
Sigurisht që ka dobësi në mesin e masave. Ne nuk jemi të pavëmendshëm ndaj tyre.
Forcat duke kundërshtuar krijimi i qeverive që përfaqësojnë vullnetin e popullit janë më të pasura, më të organizuara dhe brutale. Megjithatë, këto avantazhe të SHBA-së dhe zëvendësuesve të saj rajonalë mund të kapërcehen duke zhvilluar një udhëheqje të përkushtuar, të mençur dhe thellësi të fortë institucionale.
Siç ndodhi në vitin 2011, në nivel lokal, në Egjipt, Jordani dhe në shumicën e vendeve të tjera të botës arabe, ka mungesë lidershipi dhe qëndrueshmëri institucionale. Në këto rrethana, ato paraqesin dobësi serioze.
Lëvizjet islame në shumicën e vendeve arabe nuk kishin udhëheqës si Abbassi Madani, Imam Khomeini, Hassan Nasrallah, Abdul-Malik al-Houthi ose Sheikh Ahmad Jasin. Megjithatë, duke pasur parasysh se një nga katalizatorët kryesorë për kryengritjet e ardhshme do të jenë ngjarjet në Gaza që i kapërcen kufijtë kombëtarë, tani ekziston një mundësi për shfaqjen e udhëheqjes transnacionale.
Udhëheqësit shpesh shfaqen në procesin e luftës. Kush do të jenë liderët rajonalë ende nuk është parë. Natyrisht, SHBA dhe zëvendësuesit e saj do të përpiqen të emërojnë liderë siç u përpoqën të bënin gjatë ngjarjeve në Siria. A do të jenë të suksesshëm, do ta tregojë vetëm koha. Megjithatë, rajoni po mobilizohet në masë për shkak të brutalitetit dhe despotizmit të imponuar nga SHBA dhe diktatorët e saj rajonalë. Ka shumë pak gjasa që ndonjë organizatë ose personalitet i lidhur me regjimet dhe interesat perëndimore të ecë mirë mes masave./crescentinternational
