Rendi botëror i Perëndimit ka përfunduar. Përgatituni për një botë krejtësisht të re.

Nga: Ibrahim Karagul

Ky është koronavirusi (COVID-19) që ka ndryshuar rendin botëror, jo konkurrencën midis SH.B.A. dhe Kinës, konkurrencën e energjisë bërthamore, konkurrencën e mbrojtjes së hapësirës dhe zbulimit; jo sistemi financiar dhe rendi ekonomik që funksionojnë për t’i shërbyer 1 përqind të popullsisë botërore; jo ata që kanë kontroll mbi burimet dhe tregjet; jo ata që posedojnë fuqinë më të madhe ushtarake dhe ekonomike; jo ata që hartuan Luftën Botërore pas Luftës së Ftohtë; dhe jo ata që përpiqen të ndërhyjnë në fatin e vendeve dhe kombeve.

Rendi botëror që është ruajtur me shekuj nën kontrollin e Perëndimit, vlerat e tyre, mënyra e jetesës, të kuptuarit e fuqisë, harta botërore dhe mënyra se si ata e perceptojnë jetën është shembur. Kjo është ajo që pritej. Epidemia thjesht e përshpejtoi atë dhe mbase e finalizoi atë.

Epidemia na ndryshoi të gjithëve, bota dhe do të vazhdojë ta bëjë këtë, në një shkallë të pakrahasueshme me Luftën e Parë dhe II Botërore. Bota siç e dime, nuk mund të jetë më e njëjtë përsëri.

Ne do të zgjohemi në një botë të re. Cfarë do të ndryshojë në jetën tonë?

Llojet e reja të stilit të jetës, zakonet e reja, traditat, marrëdhëniet njerëzore, jeta shoqërore, rendi ekonomik, format e reja të prodhimit dhe konsumit, filozofitë e reja të zgjidhjes dhe urbanizimit, perceptimet e reja të shtetit, ligjërimet dhe ideologjitë e reja politike dhe format e reja të organizimit do të të zhvillohet.

Ne do të ndryshojmë stilin e jetës dhe kulturës, zakonet tona, marrëdhëniet tona, lidhjet tona me fushën sociale, prodhimin dhe konsumin tonë, pikëpamjen tonë mbi jetën dhe praktikat e tjera të panumërta.

Pas epidemisë, pa përjashtim, të gjithë do të zgjohemi në një botë krejt të re. Kjo është kur ne do të shohim se çfarë ka ndryshuar dhe do të ndryshojë.

Përhapja më e shpejtë, virusi më infektiv në historinë njerëzore

Tani për tani, ne po luftojmë kundër kësaj sëmundjeje, epidemisë.

Ne po mundohemi të kuptojmë se si ky virus është në gjendje të përhapet kaq shpejt, si është aq infektiv, si asnjë vaksinë apo ilaç ende nuk është gjetur, si nuk mund të ngadalësohet dhe sa shpejt mund të merret nën kontroll.

Njerëzit janë të mbyllur në shtëpitë e tyre. Qytetet janë mbyllur. Vendet janë mbyllur. Janë ndërmarrë masa të pashembullta që përfshijnë tërë botën.

Disa vende si SH.B.A. i dorëzohen panikut

Disa vende si Sh.B.A kanë humbur qetësinë dhe presin që numri i vdekjeve të arrijë në qindra mijëra. Për më tepër, sistemet shëndetësore në Sh.B.A dhe vendet evropiane janë në rrezik të shembjes së tyre.

Shkencëtarët, sektori i shëndetësisë, institutet po punojnë me kohën. Disa janë duke punuar për të trajtuar, disa për të gjetur kurimin, disa për të mbajtur rendin shoqëror duke funksionuar, dhe të tjerët për të forcuar solidaritetin shoqëror.

Disa vende janë duke shpallur ligjin ushtarak, ndërsa disa po përpiqen të mbajnë vetëdije sociale gjallë për sa i përket qëndrimit në shtëpi. Miliarda njerëz po përdorin armët e tyre më të fuqishme kundër virusit dhe po përpiqen të mposhtin këtë armik të padukshëm.

Pse raportet për studime të vaksinave dhe kurave vijnë nga vendet aziatike? A mundet vaksina e tuberkulozit të jetë një burim shprese?

Të gjitha trajtimet e njohura janë duke u skanuar dhe rishikuar, pasi shkencëtarët po konstatojnë se cilat mund të përdoren. Kura e epidemisë nuk është zbuluar ende, por theksi i trajtueshmërisë së shkallës së dytë të ilaçeve të caktuara vazhdon dhe gjykimet janë duke u zhvilluar në këtë drejtim.

Ne dëgjojmë për raporte pothuajse çdo ditë që një ilaç i caktuar mund të sigurojë një lloj shprese. Njerëzimi është duke mobilizuar të gjitha njohuritë e tij në fushën e mjekësisë dhe duke shfrytëzuar të gjitha përvojat e tij.

Ndërsa Australia njoftoi se do të testojë vaksinën e tuberkulozit dhe ilaçet, raportet me bazë në Japoni po përqendrohen gjithashtu në vaksinën e tuberkulozit (BCG). Hartat janë duke u zhvilluar sipas vendeve ku përdoret vaksina e tuberkulozit; pretendohet se numri i vdekjeve në vendet ku vaksina është e detyrueshme është më pak.

Megjithatë, çuditërisht, raportet për vaksina dhe ilaçe po vijnë nga Lindja, nga vendet aziatike, ndërsa nuk ka asnjë veprim në Sh.B.A dhe Evropë. Sh.B.A dhe Europa janë përqëndruar më shumë në ngadalësimin e sëmundjes dhe, për më tepër, ruajtjen e sistemit shëndetësor, në vend se të gjejnë një kurë.

Vetëm brenda një dite, në SHBA pati 920 vdekje; 950 në Spanjë; dhe 569 në MB. Cfarë po ndodh me këto vende?

Ne kemi ndjekur statistikat çdo ditë, nga Azia çdo mëngjes, dhe nga Evropa dhe Sh.B.A çdo mbrëmje. Me 920 vdekje në Sh.B.A, 950 në Spanjë dhe 569 në Sh.B.A vetëm brenda një dite, katastrofa është bërë edhe më e tmerrshme, me shqetësime që arrijnë deri në pikën kritike.

Virusi e ka origjinën në Kinë, në Lindje, por kërdinë po e bën në SHBA dhe Evropë! Ne duhet ta dimë pse. A janë vendet perëndimore me të vërtetë të pafuqishëm apo ka diçka tjetër që nuk e dimë?

Si e mori Kina kontrollin e epidemisë, si Japonia dhe Koreja e Jugut e ngadalësuan atë, pse niveli i vdekjeve është i ulët në vende të tilla si Singapori dhe Hong Kong, si shkalla e vdekjes është e ulët në Gjermani por numri i rasteve është i lartë janë të gjitha temat që ndezin kureshtjen tonë.

Suksesi i jashtëzakonshëm në një rajon të vështirë: Turqia është si Japonia, Koreja e Jugut jo Shtetet e Bashkuara, Evropa.

Turqia nuk mbrohet gjeografikisht si SH.B.A., Japonia, Koreja e Jugut dhe Sh.B.A. Ajo ka shumë fqinjë. Ka lëvizje të mëdha të popullsisë nga rrethina e saj. Ajo është një vend në rrugën e kalimit ndërkontinental.

Sidoqoftë, Turqia ka qenë një nga vendet që ka arritur të kontrollojë epideminë në një masë të caktuar deri më tani. Nuk është asgjë si vendet evropiane dhe SH.B.A. sa i përket numrit të rasteve dhe vdekjeve. Po kalon një kurs më shumë si Japonia dhe Koreja e Jugut. Ajo i ngjan Gjermanisë për sa i përket trajtimit dhe ndërhyrjes shëndetësore.

Sigurisht, kjo është kryesisht për shkak të një koordinimi të fortë qendror, aftësisë për të marrë vendime shpejt, një sistemi të fortë shëndetësor dhe infrastrukturës dhe një menaxhimi të qetë. Kur vlerësohet në shkallë rajonale, Turqia po zhvillon një luftë të mrekullueshme.

Nuk ka asgjë të tillë në asnjë vend tjetër. Ajo që kemi të bëjmë është më e rrezikshme, më infektive se çdo virus.

Ajo është në gjendje t’i drejtojë gjërat pa probleme, pavarësisht të gjitha të këqijave të një grupi që kurrë nuk janë parë në asnjë vend të botës; një grup që po përpiqet të prishë rezistencën e njerëzve tanë dhe t’i çojë ata në një avari psikologjike; një grup që përdor edhe një epidemi për të marrë hak politik.

Sigurisht, ne nuk mund të parashikojmë të ardhmen. Asnjë vend nuk mund ta bëjë këtë. Sidoqoftë, situata aktuale dhe metoda e përdorur për të luftuar virusin na japin shpresë. Sh.B.A dhe Europa, në të cilën bota kishte investuar shpresat e saj, zyrtarisht janë shembur. Ne kemi besim se Turqia do të jetë një nga vendet në të cilën shpresa do të rritet, dhe ne e dëshirojmë këtë për të gjithë njerëzimin.

I gjithë njerëzimi është në të njëjtën varkë dhe është i angazhuar në të njëjtin mobilizim. Ata të gjithë po kërkojnë shpëtimin dhe do ta gjejnë atë. Disa vende do të vuajnë më shumë se të tjerët. Por bota nuk do të jetë më përsëri e njëjtë.

Shpresa është arma më e fuqishme që kemi.

Titulli Origjinal: Epidemia e koronavirusit e ka origjinën në Azi, dhe tani po bën kërdinë në SHBA, Evropë. Pse po vret më shumë njerëz në Evropë sesa në Azi, më shumë në Perëndim sesa në Lindje? Pse raportet për vaksinat dhe kurat vijnë nga Azia, ndërsa nuk ka ndonjë prespektivë nga SHBA, Evropa? Në Perëndim, virusi ka goditur më shumë SHBA-në, Italinë dhe Spanjën. Në Lindje, Kina, Japonia dhe Koreja e Jugut janë më të prekurit. Në cilën kategori futet Turqia? Rendi botëror i Perëndimit ka përfunduar. Përgatituni për një botë krejtësisht të re.

/Gazetaimpakt/yenisafak/

 

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne