SHBA shpreson që sanksionet dhe Covid-19 në Iran të detyrojnë ndryshimin e regjimit. Por është vetëm një sasi vrasjesh që vetëm do të forcojë qeverinë e Teheranit

Nga: Scott Ritter

Festimi i Novruzit ose Viti i Ri për Iranin zbuloi se po ndizet një stuhi e përsosur e sanksioneve amerikane, çmimeve të ulëta të naftës dhe Covid-19. Kriza humanitare që mund të rezultojë mund ta bëjë atë edhe më elastike, pasi iranianët mblidhen rreth qeverisë së tyre.

Irani po përballet me një krizë ekzistenciale, të sjellë nga një kombinim i emergjencave ekonomike, politike dhe sociale, të cilat, kur kombinohen, kërcënojnë ta ulin kombin në gjunjë. Shtetet e Bashkuara, me kalimin e viteve, kanë kërkuar të destabilizojnë Iranin me shpresën se do të rrëzohej nga brenda, duke i hapur rrugën një qeverie të re pro-perëndimore. Fushata e tanishme e “presionit maksimal”, e ndërtuar rreth sanksioneve

të rrepta ekonomike që synojnë pothuajse çdo aspekt të ekonomisë iraniane, është krijuar që jo vetëm ta sjellë Iranin në tryezën e bisedimeve, por të godasë udhëheqjen dhe pushtetin e saj.

Megjithatë, shanset për një përfundim të tillë sot janë të pakta. Qeveria iraniane ka dëshmuar se është mjaft elastike, dhe vetë politikat që SHBA po ndjekin në Iran mund të rezultojnë të jenë kundërproduktive, duke mashtruar iranianët rreth qeverisë së tyre të përqafuar.

Kjo nuk do të thotë që situata e brendshme politike brenda Iranit është ideale për qeverinë. Kriza ekonomike në Iran e sjellë nga sanksionet amerikane ka çuar në një humbje të besimit në qeverinë e moderuar të Presidentit Hassan Rouhani, duke çuar në zgjedhjen e një mazhorance parlamentare konservatore në 21 shkurt. Përqindja e iranianëve që morën pjesë në mënyrë aktive në këto zgjedhje ishte rreth 42.5 përqind, një rënie gati 20 pikë përqindje nga zgjedhjet e mëparshme legjislative në vitin 2016. Pjesëmarrja e ulët zgjedhore ishte një votë e qartë e mosbesimit nga ana e popullit iranian në sistemin e tyre të qeverisjes.

Përveç sakatimit të sanksioneve amerikane, një luftë për çmimin e naftës midis Rusisë dhe Arabisë Saudite, e cila filloi më 9 mars, ka shkatërruar ekonominë tashmë të brishtë të Iranit, duke testuar më tej marrëdhëniet e prishura midis popullit iranian dhe qeverisë së tyre. Nëse kjo nuk do të ishte e mjaftueshme, rasti i parë i koronavirusit në Iran u zbulua në 19 shkurt. Deri në 20 Mars rreth 20,000 iranianë ishin të prekur nga sëmundja, më shumë se 1.400 prej të cilëve kishin vdekur. Sistemi i kujdesit shëndetësor iranian ishte duke u mbingarkuar me pacientë.

Nuk kishte asnjë aluzion të armiqësisë me ngjyra të ndryshuara nga regjimi në fjalimin e Nevruzit të Sekretarit të Shtetit Mike Pompeo drejtuar popullit të Iranit, në të cilin ai deklaroi se “Ne jemi të trishtuar kur mësojmë për vdekjet në rritje që ky virus ka shkaktuar, veçanërisht në Iran”. Pompeo e mbyll duke vënë në dukje se “Për të mbështetur rimëkëmbjen nga kjo kohë veçanërisht e vështirë, oferta jonë për të dërguar ndihmë humanitare dhe mjekësore për popullin e Iranit është akoma në fuqi”.

Në fillim të kësaj jave, Brian Hook, Përfaqësuesi Special i SHBA për cështjet Iraniane, në një deklaratë për gazetarët, dha një përmbledhje më të saktë të politikës së Uashingtonit ndaj Iranit. “Politika jonë e presionit maksimal ndaj regjimit vazhdon”, vuri në dukje Hook. “Sanksionet amerikane nuk po e pengojnë ndihmën për të arritur në Iran”.

Duke iu përgjigjur thirrjeve nga Kina, Rusia dhe gjetkë për SH.B.A. për të hequr disa sanksione që ndihmonin në ofrimin e ndihmës humanitare nga ndikimi shkatërrues i pandemisë së koronës në Iran, Hook vuri në dukje se SHBA kishte dërguar një notë diplomatike për iranianët që ofronin ndihmë me koronavirus, por se kjo kërkesë “u refuzua shpejt”. Por më pas Hook vazhdoi të fajësojë udhëheqjen e Iranit për shpërthimin e koronavirusit, duke thënë se Teherani “harxhon miliarda për terrorizmin dhe luftërat e huaja” dhe shtoi se nëse do të kishte shpenzuar një të dhjetën e këtyre parave” për një sistem më të mirë të kujdesit shëndetësor, populli iranian do të kishte qenë shumë më mirë”.

Sado e zymtë të duket situata për njerëzit e Iranit, ka arsye për të besuar se Republika Islamike mund të dalë nga kjo krizë më e fortë sesa kur hyri. Ministri i Jashtëm Javad Zarif e hamendësoi këtë në një postim në twitter të botuar pas konferencës për shtyp të Brian Hook. “Administrata e SHBA krenohet me vrasjen e qytetarëve iranianë në Novruz”, shkroi Zarif, duke shtuar se Shtëpia e Bardhë kishte ndërmarrë fushatën e saj të “presionit maksimal në një nivel të ri çnjerëzor me përbuzjen e tij të plotë për jetën njerëzore”. Zarif përfundoi duke vënë në dukje se “politika juaj do të pësojë çrregullime. Irani nuk do të prishet”.

Ndërsa fushata e “presionit maksimal” ka dobësuar ekonominë iraniane dhe gërryen besimin e popullit iranian në qeverinë e tyre, duke mohuar mundësinë e Iranit për ndihmë humanitare në të njëjtën kohë ajo po i nënshtrohet Iranit ndaj disa prej sanksioneve më të rrepta ekonomike ndonjëherë, SHBA rrezikon të mohojë ndikimin e politikës së saj duke tjetërsuar një bashkësi ndërkombëtare që dëshiron të ndihmojë Iranin të rikuperohet nga shpërthimi i koronavirusit, dhe në mënyrë të ngjashme të mbledhë popullin iranian në mbështetje të qeverisë së tyre të inatosur. Nëse do të ndodhte kjo, do të ishte një manifestim i përshtatshëm i ligjit të pasojave të paqëllimta./Gazetaimpakt/rt/

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne