“Më vjen keq miqtë e mi kinezë, çfarë po u bëni këtyre njerëzve nuk ka ligj në botë që mund ta justifikojë atë.” Kjo është ajo që tha Dr. Olsi Jazexhi pas udhëtimit të tij të fundit në kampet e “riedukimit” në Lindje të Turkistanit, e cila u organizua nga regjimi kinez.
Dr. Olsi Jazexhi është një historian shqiptaro- kanadez, i cili është i specializuar në historinë e Islamit, nacionalizmit dhe reformimit fetar në Evropën Juglindore. Interesi i tij mbulon nacionalizmin, radikalizmin, identitetin fetar dhe etnik në Ballkan.
Ai mban një qëndrim mjaft negativ ndaj fuqive perëndimore të udhëhequra nga SHBA, veçanërisht politikat dhe ndikimi që kanë në Shqipëri. Kjo është ndoshta një nga arsyet pse regjimi kinez e ftoi atë si një nga reporterët në “vizitën” e përcaktuar në Xinjiang (a.k.a. Turkistani Lindor) për t’i thënë botës përmes këtyre reporterëve se kampet e përqendrimit janë thjesht një “propagandë” false e perëndimit.
Sidoqoftë, Dr. Jazexhi dhe të gjithë reporterët e tjerë nga India, Afganistani, Bangladeshi dhe Turqia janë dëshmitar` përqendrimet e ditëve moderne dhe një model i “1984” të George Orwell në botën reale.
Në videon e tij të publikuar në Youtube, Dr. Olsi thotë se qëllimi i tij origjinal kur vizitoi Xinjiang (a.k.a Turkistani Lindor) ishte të merrte prova për “propagandën” ndërkombëtare të udhëhequr nga amerikanët kundër qeverisë kineze për çështjen e kampeve të përqendrimit ujgurë. Përkundrazi, ai ka qenë dëshmitar i kampeve si burgje dhe mbajtja masive e njerëzve të pafajshëm Ujgurë.
Kjo ishte një vizitë e përkohshme e orkestruar dhe të gjithë reporterëve u lejohej të vizitonin zona të caktuara dhe të intervistonin njerëz që ishin aprovuar nga zyrtarët kinezë. Kudo ku shkuan reporterët, ata ndiqeshin gjithmonë nga zyrtarët kinezë. Nëse këta reporterë janë të tmerruar nga ato që kanë parë, atëherë sa keq është situata e vërtetë? ”
Nuk kam ndërmend të raportoj asgjë të keqe për ju. Unë erdha me një qëllim të mirë. Doja të kuptoja se çfarë po ndodh dhe t’ju mbroj kundër propagandës perëndimore ” u thotë Dr. Olsi autoriteteve kineze”, por kur pashë se çfarë po ndodh unë u trondita, si mund t’i duroni këto gjëra? ”
Doktor Jazexhi gjithashtu krahason persekutimin aktual të Ujgurëve në të ashtuquajturat “qendra të riedukimit” me persekutimin e shqiptarëve etnikë të Kosovës nga Jugosllavia. Ai dhe reporterët e tjerë u “kërcënuan” të mos raportojnë asgjë negative për Kinën nga një zyrtar kinez i quajtur Z. Li përpara largimit të tyre nga Kina.
Më në fund, doktor Jazexhi i bën thirrje qeverisë kineze të mësojë nga historia, ta pranojë Islamin si pjesë të Kinës, të mbylli kampet e përqendrimit dhe të largohen nga Ujgurë dhe grupet e tjera etnike në mënyrë që ata të jetojnë të lirë dhe të respektojnë të drejtat e tyre. Ai thotë se politika e tanishme e ndalimit masiv të ujgurëve nga Kina do të çojë në një lëvizje më të keqe të rezistencës nga ujgurët kundër Kinës. Një lëvizje e dhunshme e rezistencës nga ujgurët kundër Kinës./gazetaimpak/uighurtimes
