Kryeministrja e Britanisë së Madhe, Theresa May, i është bashkuar zërave kundërshtues ndaj vendimit të presidentit amerikan, Donald Trump, për njohjen e Jerusalemit si kryeqytet të Izraelit.
“Ne nuk pajtohemi me vendimin e SHBA për të zhvendosur ambasadën e saj në Jerusalem dhe për të njohur Jerusalemin si kryeqytetin izraelit, përpara një marrëveshjeje për statusin përfundimtar”, ka thënë May, nëpërmjet një zëdhënësi.
Rreth rrezikut të këtij vendimi ishte paralajmëruar më parë dhe nga shtetet me fuqi botërore, megjithatë Presidenti Trump realizoi atë që kishte paraparë.
E një vendim të tillë nuk e mirëpritën palestinezët, megjithatë turma njerëzish janë parë edhe pranë ambasadës amerikane në kryeqytetin turk Ankara.
Për më shumë ja disa fotografi që sjell gazetari i BBC me seli në Turqi:
Përse ky reagim?
Jerusalemi mban në vetëm disa qindra metra katrore, brenda mureve të Qytetit të Vjetër, vende të shenjta për miliarda njerëz.
Sheshi i Xhamive quhet Haram al-Charif (Shenjtorja Fisnike) nga myslimanët dhe Mali i Tempullit nga hebrenjtë.
Ky është vendi i tretë i shenjtë për Islamin.
Sipas traditës myslimane, kjo është shenjtorja më e largët ku profeti Muhamet ka vajtur.
Kubeja emblematike e Shkëmbit, me kupolën e saj të artë, ndodhet në shkëmbin ku profeti u ngjit në qiell, i hipur mbi pelën e tij me krahë.
Ky vend shpesh herë merr edhe emrin e xhamisë Al Aqsa që ndodhet aty.
Por, është gjithashtu edhe vendi më i shenjtë për herbrenjtë si vendi ku ndodhej tempulli i tyre.
Më poshtë gjendet Muri i Lotëve, një mur mbajtës i vjetër dhe mbetja e fundit e Tempullit të Dytë hebre në vitin 70 pas Krishtit, i shkatërruar nga romakët. Ky është vendi më i shenjtë ku hebrenjtë luten.
Kryeqytet për izraelitët…
Hebrenjtë e konsiderojnë Jerusalemin, ish-kryeqytet të mbretërisë së Izraelit të mbretit David (Shek. X para Krishtit), si kryeqytetin e tyre historik prej më shumë se 3 000 vite për arsye fetare dhe politike. Që prej shkatërrimit të Tempullit të Dytë, judaizmi ka kërkuar gjithnjë një rikthim në Jerusalem.
Edhe për palestinezët
Palestinezët pretendojnë Jerusalemin Lindor si kryeqytetin e shtetit të cilin duan të krijojnë. Ata përbëjnë një të tretën e një popullsie prej rreth 882 000 personash (sipas statistikave izraelite), por që shumica ndodhen në Jerusalemin Lindor.
Jerusalemi Lindor, që ka qenë nën kontrollin e Jordanisë, u pushtua nga Izraeli gjatë Luftës Gjashtëditore në vitin 1967 dhe më pas u aneksua. Për Izraelin qyteti u “ribashkua”. Një ligj themeltar i vitit 1980 ka vendosur statusin e Jerusalemit si kryeqyteti “i përjetshëm dhe i pandashëm” i Izraelit.
Një vend tensionesh të vazhdueshme
Për izraelitët dhe palestinezët, Jerusalemi është një simbol kombëtar dhe fetar i fuqishëm. Për palestinezët që kërkojnë pavarësi, mbrojtja e Jerusalemit dhe Al Aqsa shërben si thirrje për bashkim.
Sheshi është vazhdimisht burim tensionesh. Për arsye historike, ai mbetet nën mbrojtjen jordaneze, por të gjitha hyrjet kontrollohen nga forcat izraelite. Hebrenjtë janë të autorizuar që ta vizitojnë, por jo të luten. Megjithatë, disa përpiqen vazhdimisht ta shkelin këtë ndalim, duke shkaktuar incidente. Palestinezët druhen se ajo që kritikojnë si cënime izraelite në këtë vend mund përfundojë me një marrje të plotë të kontrollit nga hebrenjtë.
Vizita e kreut izraelit, Ariel Sharon në shesh në vitin 2 000 do të shërbente për të filluar Intifadën e Dytë. Instalimi në vitin 2017 nga Izraeli i detektorëve të metaleve në të hyrje të këtij vendi kishte shkaktuar dy javë dhunë. /atsh
