Miti i NATO-s si një aleancë mbrojtëse

Nga: Ted Galen Carpenter

Udhëheqësit perëndimorë kanë nxitur prej kohësh mitin egoist se NATO është një organizatë vetëm për mbrojtjen e ndërsjellë të anëtarëve të saj. Përfundimi është se kombet e tjera nuk kanë arsye legjitime të kenë frikë nga aleanca më e fuqishme ushtarake në histori. Në fund të fundit, ajo është një shoqatë e demokracive paqedashëse.

Shprehja operacionale e mitit është më e dukshme në lidhje me marrëdhëniet me Rusinë. Sipas narrativës mbizotëruese (që një media sikofantike e lajmeve qarkullon me bindje) është se shtimi i anëtarëve të rinj të NATO-s në Evropën Lindore gjatë epokës së pas Luftës së Ftohtë nuk përbënte asnjë kërcënim për sigurinë e Rusisë. Edhe përpjekjet e gjera për ta kthyer Ukrainën në një aset ushtarak të aleancës supozohet se nuk përbënin provokime të rrezikshme. Këto veprime përfshinin shitje të shumta armësh në Kiev, trajnimin e forcave ushtarake ukrainase, stërvitjeve luftarake të përbashkëta NATO-Ukrainë dhe me sa duket operacione të përbashkëta të luftës kibernetike kundër objektivave ruse.

Të gjitha këto lëvizje ndodhën në sfondin e tërheqjes së Uashingtonit si nga Traktati i Forcave Bërthamore me Rreze të Mesme (INF) edhe nga Marrëveshja e Qiejve të Hapur, edhe pse ruajtja e të dyja masave ishte një prioritet i lartë për Kremlinin. Pavarësisht modelit të gjatë të sjelljes luftarake, zyrtarët perëndimorë vazhduan të këmbëngulin jo vetëm se Ukraina ka çdo të drejtë sipas ligjit ndërkombëtar për t’u bashkuar me NATO-n, por se Moska nuk do të kishte arsye ta konsideronte një lëvizje të tillë një kërcënim për sigurinë e Rusisë.

Uashingtoni po përpiqet të nxisë një narrativë të ngjashme në lidhje me politikën ndaj Republikës Popullore të Kinës (PRC). Gjatë dy samiteve të fundit të NATO-s, pjesa më e madhe e diskutimit është fokusuar në mënyrën se si të trajtohet me Kinën. Ky orientim mund të duket pak i çuditshëm për një aleancë, emri zyrtar i së cilës është Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut. Megjithatë, Shtetet e Bashkuara po i shtyjnë qartë aleatët e tyre evropianë që të përfshihen në një politikë gjithnjë e më të ashpër ndaj Pekinit. Është një përpjekje transparente për të përfshirë NATO-n si një lojtar në një politikë anti-PRC, duke përfshirë gatishmërinë për të ndihmuar në mbrojtjen e Tajvanit.

Edhe nëse dikush i shpërfill këto lëvizjet më të fundit, pohimi se NATO është një aleancë mbrojtëse është absurde. NATO zhvilloi një luftë ajrore kundër serbëve të Bosnjës në vitin 1995 dhe kundër vetë Serbisë në vitin 1999, edhe pse asnjë entitet nuk kishte sulmuar apo kërcënuar ndonjë anëtar të NATO-s. Aleanca në mënyrë të ngjashme nisi sulme ajrore dhe raketore kundër Libisë në vitin 2011 për të ndihmuar në rrëzimin e Muammar Gaddafit nga pushteti. Edhe pse NATO justifikoi përdorimin e forcës ushtarake në Afganistan si përgjigje ndaj sulmeve terroriste 9-11 ndaj një anëtari të aleancës, ishte një shtrirje e madhe logjike për të justifikuar pushtimin pasues prej dy dekadash të Afganistanit si një mision mbrojtës.

Përveç misioneve zyrtare të NATO-s që nuk ishin qartësisht në natyrë mbrojtëse, ka pasur veprime të tjera luftarake që përfshijnë disa ose shumicën e anëtarëve të Aleancës. Si Lufta e Gjirit Persik të vitit 1991 dhe Lufta e Irakut i vitit 2003 i përshtaten këtij përshkrimi. Në të dy konfliktet, shumica dërrmuese e forcave anti-irake vinin nga vendet e NATO-s, kryesisht nga Shtetet e Bashkuara dhe Britania e Madhe. Në të gjitha ato operacione sulmuese ishin misione të Aleancës nën kontrollin e SHBA-së, përveç emrit.

Shumica e qeverive dhe popullsive të huaja gjithashtu nuk kanë gjasa të besojnë mitologjinë e ngritur që anëtarët e NATO-s janë demokraci paqedashëse. Në të vërtetë, edhe kredencialet demokratike të aleancës kanë dështuar në përmbushjen e këtij standardi në disa raste. Portugalia, një nga anëtarët themelues të NATO-s në vitin 1949, ishte një diktaturë fashiste. Junta ushtarake që mori pushtetin në Greqi në 1967 e sundoi atë vend për shtatë vjet. Turqia ka ruajtur një fasadë demokratike gjatë pjesës më të madhe të historisë së NATO-s, por ushtria dhe lojtarë të tjerë autoritarë kanë pasur ndikim shumicën e kohës. Ky është sigurisht rasti me qeverinë aktuale.

Së fundi, ka pasur akte agresioni flagrant që anëtarët individualë të NATO-s kanë kryer gjatë dekadave. Lufta e Uashingtonit në Vietnam mund të jetë shembulli më i madh dhe më i njohur, por vështirë se është i vetmi. Në këtë kategori bëjnë pjesë edhe ndërhyrjet ushtarake të SHBA-së në Liban, Republikën Domenikane, Grenadë dhe Panama.

As Shtetet e Bashkuara nuk janë i vetmi anëtar i NATO-s që përfshihet në agresion flagrant. Franca ka ndërhyrë në Çad dhe ish-kolonitë e tjera të saj në Afrikë në disa raste. Në të vërtetë, Parisi po kërcënon të mbështesë një mision të ri për të përmbysur juntën që tani sundon Nigerinë. Turqia pushtoi Qipron në vitin 1974 dhe pushtoi gati 40 për qind të ishullit. Forcat e Ankarasë operojnë në mënyrë rutinore si në Irak ashtu edhe në Siri, pavarësisht kundërshtimeve të qeverive në ato vende.

Gjashmëritë propagandistike të Perëndimit duhet të përshëndeten me të qeshura tallëse. NATO nuk është një aleancë thjesht mbrojtëse dhe anëtarët e saj nuk janë demokraci paqedashëse. NATO është një aleancë që  në mënyrë agresive që kërkon mundësi të reja në mbarë botën./GazetaImpakt/Globalresearch/

 

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne