Fajtori Macron vë në dukje dështimin e tij pasi nuk arrin ta kthejë Libinë në Ruandë

Nga Yasin Aktay

Të gjitha partitë politike në Libi kanë ndryshuar mendimin e tyre që nga shkallët e marra në favor të Qeverisë së Akordit Kombëtar (GNA). Bilanci aktual është parë të shihet si një përfitim politik që duhet të ruhet, madje edhe nga ata që mbështesin kryekomandantin Khalifa Haftar.

Por, përkundër kësaj “status quo”, duket se është e papranueshme për tërësinë e Libisë, sepse nuk premton vërtet për t’i sjellë popullit libian as stabilitet, as pavarësi, as integritet territorial. Përpjekjet e forcave që mbështesin Haftarin për të negociuar në kushtet aktuale, ose përpjekjet e tyre për t’u rikthyer në Konferencën e Berlinit ose takimet e Komitetit Ushtarak 5 + 5 në Gjenevë, nuk duket se tregojnë një dëshirë konkrete për vendosjen e paqes, por përkundrazi një përpjekje për të blerë kohë.

Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov ka akuzuar GNA në Libi se nuk pranon të nënshkruajë një marrëveshje armëpushimi. Sidoqoftë, Lavrov duket se ka harruar që ndërsa GNA ishte në tryezën e bisedimeve në Berlin dhe Gjenevë, Haftar dhe vendet që e mbështesin atë po vazhdonin të montonin sulmet e tyre në Tripoli, pasi ata u përpoqën të rrëzonin GNA; dhe në atë kohë as Rusia dhe askush tjetër nuk e mohuan këtë ose thirrën për armëpushim. Por tani, në mënyrë që thirrja e armëpushimit të ketë çdo lloj besueshmërie ose vullneti të mirë, Haftar duhet të tërhiqet nga territoret e pushtuara, siç është Sirte, pasi ai të qëndrojë me armëpushimin natyrisht.

Ai do të tërhiqet ose do të bëhet për t’u tërhequr nga Sirte në çdo rast, përveçse është e rëndësishme për të që ta bëjë këtë pa gjakderdhje të mëtejshme, ta bëjë këtë pa shkaktuar dëme shtesë për popullin libian; dhe është në interesin e tij që të mos shtojë më shumë dosje në dosjen e tij kriminale nga sa ai ka bërë tashmë.

Kërcënimet përreth Egjiptit vijnë nga lindja dhe jugu

Ne kemi thënë përsëri e here pas here se është e rëndësishme dhe e domosdoshme që ata në Libi të justifikojnë para Libianëve dhe gjithë botës praninë e tyre atje dhe atë që synojnë të arrijnë.

Për shembull, Egjipti pretendon të jetë në Libi për hir të sigurisë së saj. Sidoqoftë, siç ka vërejtur analisti i shquar politik egjiptian Saif Al-Din Abdel Fattah, gjatë gjithë historisë Libia nuk ka paraqitur asnjë kërcënim për Egjiptin. Në të vërtetë, kërcënimi ekzistues për Egjiptin ka origjinën gjithmonë nga lindja, dhe tani ekziston një rrezik i ri nga jugu: kriza e ujit të Nilit.

Kërcënimi i Sionizmit nga lindja paraqet rrezikun më të madh për të ardhmen e Egjiptit, por Kajro, nën udhëheqjen e Sisi, duket e verbër dhe e shurdhër ndaj këtij kërcënimi.

E njëjta vlen edhe për rrezikun e thatësirës në Nil, që përbën forcën e jetës së Egjiptit. Sigurisht, çështja duhet të zgjidhet në mënyrë paqësore me Etiopinë dhe nuk mund të zgjidhet përmes luftës as me Etiopinë dhe as me Sudanin. Ndoshta ky kërcënim mund të tejkalohet nëse është bërë një planifikim serioz për të gjetur burime të tjera ujore në Egjipt.

Sidoqoftë, Sisi nuk ka as vizion dhe as aftësi për të eleminuar këtë kërcënim sot. Ai po mundohet të shpëtojë veten nga dilema e tij e tanishme, të nxitojë të përmbushë kërkesat që Emiratet e Bashkuara Arabe (Emiratet e Bashkuara Arabe) i ngarkuan. Eshtë një turp i tillë që një vend i madh si Egjipti, me tradita shtetërore që shkojnë pas mijëvjeçarëve, është në gjendjen e tij të sotme.

Sigurisht që ekziston një aspekt që ka të bëjë edhe me Libianët: çfarë dëshiron Egjipti, i cili Sisi po udhëheq dhe fqinji i derës tjetër të Libisë? Cfarë dëshiron nga populli Libian? Cfarë u premton atyre? Nuk mund të bindë askënd se ka ndonjë kërcënim që vjen nga Libia. Libia nuk është në gjendje të kërcënojë askënd tani. Përkundrazi, atje Egjipti po kërcënon Libinë dhe o kjnuk është hipotetike por një kërcënim i vërtetë.

Historia koloniale franceze ashtu si e kujton Macron

Megjithëse gjithçka që thamë për Egjiptin, le të supozojmë se Kajro ndodhet në Libi sepse të dy kanë një kufi. Por, çfarë pune ka Franca atje? Cfarë i premton popullit libian? Si dhe kujt do t’i shpjegojë Franca që dëshiron të rivendosë sistemin kriminal kolonial që ka zbatuar me shekuj në Afrikën e Veriut?

Të gjitha palët pjesëmarrëse në bisedimet e fundit për Libinë në Kombet e Bashkuara tani janë të vetëdijshëm se prania e Turqisë është pjesë e marrëveshjes së saj zyrtare me GNA-në legjitime, dhe për këtë arsye prania e saj është e justifikuar dhe po fiton meritë. Zbulojmë se ata që dikur ishin aq të zëshëm kanë heshtur, dhe vetëm Franca ka shprehur shqetësimin e saj me praninë turke në Libi. Por pse?

Zëdhënësi i Partisë Turke për Drejtësi dhe Zhvillim (AK) iu përgjigj shumë mirë kësaj pyetje, duke thënë, “Turqia e ka shqetësuar Macron sepse nuk e lejoi që ai ta kthejë përsëri Libinë në Ruandë”.

Franca konsiderohet djepi i Iluminizmit për Perëndimin, e ashtuquajtura demokraci dhe mbajtësi i vlerave bashkëkohore; megjithatë tani në Libi, duket se nuk qëndron në asnjë prej këtyre vlerave, përveç historisë së saj të errët dhe historisë brutale të kolonizimit.

Sot, kur Franca përmendet para popullit të Libisë, Tunizisë, Algjerisë, Malit dhe të gjithë Afrikanëve, ajo që bie në sy janë masakrat barbare, torturat brutale, racizmi dhe qeveritë koloniale autoritare, plagët e dhimbshme të së cilës janë akoma të freskëta edhe sot.

Kërkimi i Macron për Libinë dhe egërsimi i tij me Turqinë nuk e bën këtë të kaluar të vjetëruar; Përkundrazi, me secilin gjest dhe çdo fjalë, ai nxjerr në dritë historinë e errët të Francës.

Sidoqoftë, ai jo vetëm që e mban të freskët atë histori në mendjet tona përmes fjalëve dhe veprimeve të tij, por duke e përsëritur fjalë për fjalë atë të kaluar në Libi. Masakrat dhe varret masive të aleatit të tij Haftar në Libi janë mjaft kujtuese të asaj historie të frikshme franceze në Afrikë me të gjitha copëzat e saj të gëzuara./Gazetaimpakt/yenisafak/

 

 

NDANI KËTË POSTIM

Mund tju interesojne