Ndërsa Izraeli kryen raundin e tij të fundit të agresionit kundër palestinezëve, narrativa mbizotëruese e përhapur shpesh në mediat kryesore perëndimore vazhdon të favorizoj narrativën izraelite. Nën maskën e neutralitetit, diskursi mediatik ka qenë për të përshkruar konfliktin e ndezur në Jerusalemin Lindor të pushtuar si “përplasje” midis “të dyja palëve”. Bombardimi i pamëshirshëm i Gazës nga Izraeli që çoi në vdekjen e qindra civilëve racionalizohet si një akt “vetëmbrojtjeje” në përgjigje të sulmeve pa dallim me raketa të Hamasit dhe përdorimit të tyre të “mburojave njerëzore”.
Shteti izraelit është thellësisht i vetëdijshëm se perceptimi formëson realitetin. Ndërsa kryen krime të supozuara të luftës pa u ndëshkuar, mund ta bëjë këtë vetëm nëse ka një makineri propagandistike mjaft të fuqishme që mund të vendosë për të kundërshtuar dënimin e pashmangshëm publik dhe solidaritetin ndërkombëtar me palestinezët.
Shkruani “hasbara”, mjeti kryesor i mesazheve të Izraelit.
Hasbara – hebraisht për shpjegim – është një teknikë e diplomacisë publike që lidh luftën e informacionit me objektivat strategjikë të shtetit izraelit. Diplomacia publike duhet të konceptohet strategjikisht si një prioritet i politikës së jashtme, ku një imazh pozitiv i Izraelit kultivohet në skenën botërore, veçanërisht duke marrë parasysh sfidat e imazhit me të cilat Izraeli është përballur vazhdimisht që nga krijimi i tij në 1948. Ndërsa i rrënjosur në konceptet e mëparshme të agjitpropit dhe censurës, “hasbara” nuk duket të bllokojë furnizimin e audiencës me informacione kontradiktore. Në vend të kësaj, ajo pranon me dëshirë një treg të hapur opinionesh. Ajo që kërkon të bëjë në këtë kontekst është të promovojë dëgjimin selektiv duke kufizuar pranueshmërinë e audiencës ndaj informacionit, në vend që të kufizojë rrjedhën e tij.
Për të përmbushur misionin e saj, “hasbara” synon diplomatët, politikanët dhe publikun përmes masmedias. Ai realizohet gjithashtu nëpërmjet shumë instituteve dhe agjencive qeveritare, si dhe në qendra kërkimore, universitete, OJQ dhe firma lobuese. Izraeli madje ofron bursa “hasbara”, bursa dhe grante për të nxitur avokimin pro-izraelit, ndërkohë që një numër individësh nga gazetarët deri te blogerët punojnë për të krijuar një imazh pozitiv të vendit.
Hasbara 2.0
Pas luftës së Libanit të 2006-ës dhe “Operacioni plumbi” dy vjet më vonë, që të dyja dëmtuan seriozisht reputacionin ndërkombëtar të Izraelit, pati një zhvendosje graduale midis 2008 dhe 2012, në atë që studiuesi Miriyam Aouragh e quajti “Hasbara 2.0”: një diplomaci dixhitale e sigurt që llogaritet për teknologjitë e ueb 2.0 si media sociale dhe YouTube. Së shpejti, nismat e stilit “hasbara” nga Forcat e Mbrojtjes së Izraelit (IDF) po sinkronizoheshin në një degë të re në internet, me një ekip të përhershëm që vepron në lidhje me Ministrinë e Çështjeve Strategjike në 2008.
Në vitin 2012, Izraeli do të shpallte luftën e tij kundër Gazës në Twitter. Gjatë “Operacionit Shtylla e Mbrojtjes”, ndërsa pikat e bisedave të drejtuara nga Izraeli ngopën peizazhin mediatik të SHBA-së dhe Europës, “Hasbara” përdori shumë kanalet më të distiluara të komunikimit të mediave sociale. Ai shfrytëzoi më tej funksionet e shfletuesit, algoritmet e motorëve të kërkimit dhe mekanizma të tjerë të automatizuar që kontrollonin se çfarë përmbajtje u paraqitej shikuesve.
Në këtë proces, Izraeli krijoi një narrativë për veten si viktimë e pafajshme e terrorizmit palestinez, një histori që iu akordua me të drejtën sovrane të mbrojtjes kundër sulmeve ekzistenciale. Kjo, përkundër faktit se ka nisur përshkallëzimi, zotërimi i fuqisë ajrore të avancuar kundër një kundërshtari pa të tillë dhe lëshimi i mbi një mijë herë më shumë municione në Gaza.
Në vitin 2014, lufta e Izraelit në Gaza nën “Operacionin shtylla e mbrojtjes” shkaktoi një shtyrje shumë më të madhe ndaj narrativës së tij mediatike, duke nënvlerësuar qartë shkallën e zemërimit global ndaj veprimeve të tyre në Gaza. Ndërsa imazhet e shkatërrimit dhe trupave të copëtuara të civilëve të pafajshëm vërshuan në mediat sociale, ithtarët e “hasbara” u detyruan të dyfishonin përpjekjet e tyre në fushatat e mirë-orkestruara të “PR” që u përpoqën të riformulonin krimet e luftës me pika bisedimi për të zbardhur çdo përdorim joproporcional të force që madje përfundoi duke qenë joefektive në Izrael.
Masa të dëshpëruara
Në rast se ky qëndrim dështon, ka disa strategji të përdorura mirë në arsenalin e tyre që inxhinierët e “hasbara” kanë përdorur. Njëra ka qenë për të detyruar publikun të bëjë një zgjedhje midis Izraelit dhe Hamasit. Sot, ne e shohim vazhdimisht këtë dikotomi të luajtur në segmentet e transmetimit ndërkombëtar; Duke vepruar kështu, Izraeli është i përshtatur si një aktor racional dhe i pafajshëm i provokuar nga një kërcënim irracional terrorist, duke e bërë çdo kritikë ndaj veprimeve të Izraelit de facto falje për terrorizmin.
Ndërsa një numër i qeverive perëndimore e kanë cilësuar Hamasin një organizatë terroriste, duke përfshirë SHBA-në dhe Bashkimin Europian, Norvegjinë dhe Zvicrën, ato ende mbajnë lidhje diplomatike me grupin. Australia, Zelanda e Re dhe Britania e Madhe e konsiderojnë vetëm krahun e saj ushtarak një organizatë terroriste. Një numër shtetesh të tjera jashtë Perëndimit nuk e etiketojnë atë një organizatë terroriste dhe OKB-ja në vitin 2018 hodhi poshtë një rezolutë të SHBA-së për ta dënuar atë si një organizatë terroriste.
Ndoshta taktika më e zakonshme ka qenë lidhja e çdo kritike ndaj politikave izraelite, qoftë shkeljet e të drejtave të njeriut apo kolonizimi i paligjshëm i tokës palestineze, me antisemitizmin. Një nga kërcënimet strategjike në vitet e fundit ka qenë lëvizja në rritje e Bojkotit, Shpërndarjes dhe Sanksioneve (BDS). Zyrtarët izraelitë janë përpjekur të njollosin ata që mbështesin BDS-në si antisemitë dhe pretendojnë se është i lidhur me terrorizmin, ndërkohë që ligjet anti-BDS janë miratuar në SHBA.
Në internet, ai është përkthyer në shtytje të kompanive të njohura të mediave sociale për të miratuar përkufizimin e punës të Aleancës Ndërkombëtare të Përkujtimit të Holokaustit për antisemitizmin, i cili zgjeron akuzat e mundshme për antisemitizëm në kritikat ndaj Izraelit. Armatizimi i çështjeve të drejtësisë sociale dhe përvetësimi i gjuhës ‘ëake’ është një tjetër strategji e miratuar shpesh. Për shembull, tregimi se si Izraeli është “e vetmja demokraci” në Lindjen e Mesme përsëritet pafundësisht; duke treguar se është vendi i vetmuar që respekton të drejtat e njeriut dhe sundimin e ligjit në një rajon ndryshe, regresiv dhe armiqësor.
“Larja Rozë”, duke shfrytëzuar në mënyrë cinike të drejtat e LGBTQ+ për të fshehur krimet izraelite është shtuar në repertorin “hasbara”, së bashku me mbështetjen për të drejtat e kafshëve. Në fund të fundit, ky ligjërim ka për qëllim të funksionojë në ballafaqim kundër palestinezëve të “prapambetur”, për t’i dehumanizuar më tej ata në audiencën perëndimore dhe për të zbutur kritikat ndaj Izraelit./gazetaimpakt/trt
